Το Facebook ανακοίνωσε την τελευταία έκδοση της επιτυχημένης αυτόνομης συσκευής εικονικής πραγματικότητας (VR) Oculus Quest 2. Η νέα συσκευή διαθέτει περισσότερη υπολογιστική ισχύ και πιο ευκρινή οθόνη από τον προκάτοχό της, ενώ είναι 100 δολάρια φθηνότερη.
Το Oculus Quest 2 είναι το πιο πρόσφατο βήμα στη μακροπρόθεσμη στρατηγική του Facebook, να κάνει το VR πιο προσιτό και πιο δημοφιλές.
Το Facebook έχει προσθέσει το VR κάτω από την ομπρέλα του Facebook Reality Labs, και ανακοίνωσε νέες εφαρμογές όπως το Infinite Office VR για τον χώρο της εργασίας που για να λειτουργήσει θα απαιτεί να είστε συνδεδεμένοι στο Facebook (για τις μελλοντικές συσκευές Oculus).
Η υποχρεωτική σύνδεση στο Facebook είναι κάτι που θα πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα, λαμβάνοντας υπόψη την ιστορία του μεγαλύτερου κοινωνικού δικτύου με το απόρρητο και τα δεδομένα.
Το VR και ο ξάδερφος του, η επαυξημένη πραγματικότητα (AR), είναι ίσως οι περισσότεροι ψηφιακοί αισθητήρες εξόρυξης δεδομένων που θα προσκαλέσουμε στα σπίτια μας την επόμενη δεκαετία.
Το Facebook εξαγόρασε την εταιρεία VR Oculus το 2014 για 2,3 δισεκατομμύρια δολάρια περίπου. Η Oculus είχε αρχικά σαν στόχο τους παίκτες, αλλά το αφεντικό του Facebook Mark Zuckerberg θέλει να προσθέσει το VR στο κοινωνικό δίκτυο.
Στην ίδια εκδήλωση πέρυσι, ο Zuckerberg ανέφερε ότι το Facebook βλέπει το VR ως ένα μονοπάτι για ένα νέο είδος “πλατφόρμας κοινωνικών υπολογιστών” που θα χρησιμοποιούν την ενισχυμένη αίσθηση “παρουσίας” που προσφέρει η VR.
Η VR προσφέρει μια ισχυρή αίσθηση παρουσίας που προσφέρει νέες δυνατότητες για ψυχαγωγία, εκπαίδευση, μάθηση και σύνδεση με άλλους που βρίσκονται σε απόσταση.
Όμως το μέλλον της εικονικής πραγματικότητας είναι αυτό που το Facebook αυτή την στιγμή έχει “στο εργαστήριο”, και θα λειτουργήσει μέσω της υπάρχουσας πλατφόρμας κοινωνικών υπολογιστών της εταιρείας και του επιχειρηματικού μοντέλου εξαγωγής δεδομένων για την προβολή στοχευμένων διαφημίσεων.
Η εικονική πραγματικότητα συλλέγει πραγματικά δεδομένα
Μια συσκευή VR συλλέγει δεδομένα από τον χρήστη, αλλά και από τον εξωτερικό του κόσμο. Είναι ένα από τα βασικά ηθικά ζητήματα των αναδυόμενων τεχνολογιών “μικτής πραγματικότητας”.
Όπως έγραψε ο Αμερικανός ερευνητής VR Jeremy Bailenson:
… Τα εμπορικά συστήματα VR παρακολουθούν συνήθως τις κινήσεις του σώματος 90 φορές το δευτερόλεπτο για να προβάλλουν τη σκηνή κατάλληλα. Τα συστήματα υψηλής ποιότητας καταγράφουν 18 τύπους κινήσεων στο κεφάλι και τα χέρια. Κατά συνέπεια, το να περάσετε 20 λεπτά σε μια προσομοίωση εικονικής πραγματικότητας αφήνει λιγότερο από 2 εκατομμύρια μοναδικές καταγραφές της γλώσσας του σώματος.
Ο τρόπος με τον οποίο κινείτε το σώμα σας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αναγνώρισή σας, όπως ακριβώς και ένα δακτυλικό αποτύπωμα. Έτσι ό, τι κάνετε στο VR θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να εντοπίσει στην ατομική σας ταυτότητα.
Οι συσκευές του Facebook Oculus Quest χρησιμοποιούν επίσης κάμερες για να παρακολουθούν και να χαρτογραφούν το περιβάλλον τους.
Χρησιμοποιούν την ταυτόχρονη τοπική προσαρμογή και χαρτογράφηση (Simultaneous Localisation and Mapping ή SLAM) για να παρακολουθούν τις κινήσεις της συσκευής σε χώρο 3D. Αυτή είναι μια άλλη ευκαιρία για τη συλλογή δεδομένων από τον κόσμο.
Στα τέλη του 2019 το Facebook ανέφερε ότι “σήμερα δεν συλλέγει και δεν αποθηκεύει εικόνες ή τρισδιάστατους χάρτες του περιβάλλοντος σας στους διακομιστές του“. Προσέξτε τη λέξη σήμερα, καθώς δείχνει ότι η εταιρεία δεν αποκλείει τίποτα για το μέλλον.
Η εικονική πραγματικότητα οδηγεί στην επαυξημένη πραγματικότητα
Το Facebook θέλει να συλλέγει αυτά τα δεδομένα για να διευκολύνει τα σχέδιά του στην επαυξημένη πραγματικότητα (AR).
Όταν η VR μεταφέρει ένα χρήστη σε ένα πλήρως εικονικό περιβάλλον, η AR συνδυάζει εικονικά στοιχεία με το πραγματικό περιβάλλον μας.
Πέρυσι, το Facebook παρουσίασε την εφαρμογή Live Maps, ένα όραμα μιας εκτεταμένης συσκευής παρακολούθησης που πιθανώς τροφοδοτείται από γυαλιά AR και δεδομένα που συλλέχθηκαν από την Oculus Insight.
Οι ζωντανοί χάρτες θα προσφέρουν πολλές μικρές ευκολίες στους χρήστες του Facebook, καθώς θα μπορούν να ενημερώσουν για το που ξεχάσατε τα κλειδιά σας.
Στο παραπάνω βίντεο, η εφαρμογή Live Maps δείχνει το όραμα μιας πλατφόρμας AR που ανήκει στο Facebook.
Τώρα, το Facebook ανακοίνωσε τα πρώτα του βήματα στο να το κάνει όλο αυτό πραγματικότητα: το Project Aria. Ατομα που θα φορούν αισθητήρες που μοιάζουν με γυαλιά θα συλλέγουν δεδομένα για να χτίσουν αυτό που ο συνιδρυτής της Wired Kevin Kelly αποκαλεί “the mirrorworld“, την επόμενη μεγάλη πλατφόρμα τεχνολογίας.
Οι άνθρωποι δικαίως ανησυχούν για τις ηθικές επιπτώσεις αυτού του είδους της εξαγωγής και συλλογής δεδομένων. Παράλληλα με το Project Aria, το Facebook κυκλοφόρησε τη σελίδα Αρχών Υπεύθυνης Καινοτομίας (Responsible Innovation Principles) και ήδη αναφέρει ότι τα πρόσωπα και οι πινακίδες κυκλοφορίας θα είναι θολές σε αυτήν τη συλλογή δεδομένων.
Η παρακολούθηση από τις τεχνολογίες VR και AR και η ατομική ιδιωτικότητα ταιριάζει σε εταιρείες όπως το Facebook γιατί οι προηγούμενες αποτυχίες του ήταν στην (αν) ηθική χρήση των δεδομένων (όπως στην περίπτωση της Cambridge Analytica) και της ασύμμετρης ισχύος της πλατφόρμας.
Χρειαζόμαστε κάτι περισσότερο από μια απλή “ηθική τεχνολογία”.
Ομάδες όπως η XR Safety Initiative αναγνωρίζουν αυτά τα αναδυόμενα ζητήματα και έχουν αρχίσει να εργάζονται σε πρότυπα, οδηγίες και πλαίσια απορρήτου για τη διαμόρφωση της ανάπτυξης των τεχνολογιών VR και AR.
Πολλές αναδυόμενες τεχνολογίες αντιμετωπίζουν αυτό που είναι γνωστό και ως το πρόβλημα του Collingridge: είναι δύσκολο να προβλέψουμε τις διάφορες επιπτώσεις μιας τεχνολογίας έως ότου αναπτυχθεί και χρησιμοποιηθεί ευρέως, αλλά τότε θα είναι σχεδόν αδύνατο να ελεγχθεί ή να αλλάξει.
Αυτό το βλέπουμε αυτό να συμβαίνει τώρα, στις προσπάθειες επιβολής ρυθμίσεων στην εξουσία της Google και του Facebook.
Όπως υποστηρίζει ο David Watts, κάθε μεγάλη τεχνολογία έχει τους δικούς της κανόνες ηθικής για να αποφύγει τον έλεγχο και την υπευθυνότητα:
Οι αρχές δεοντολογίας υψηλού επιπέδου δεδομένων, δεν είναι κατάλληλες για τη ρύθμιση της μεγάλης τεχνολογίας… Οι ζημιές που συνδέονται με τη μεγάλη τεχνολογία μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με κατάλληλη ρύθμιση.
Πώς θα είναι ο κανονισμός για την τεχνολογία VR του Facebook;
Η Γερμανία δίνει μια τέτοια απάντηση – οι αντιμονοπωλιακοί κανονισμοί τους είχαν σαν αποτέλεσμα το Facebook να μην μπορεί να πουλήσει τις συσκευές του. Ελπίζουμε ότι η τεχνολογία δεν θα καταφέρει να εδραιωθεί τόσο πολύ που δεν θα μπορεί να αλλάξει ή να αμφισβητηθεί.
Να αναφέρουμε επίσης ότι τα πρόστιμα δεν σταματούν το Facebook, το έχουμε δει στο παρελθόν. Στον κόσμο της τεχνολογίας των πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, τα πρόστιμα είναι το κόστος της επιχειρηματικής δραστηριότητας και συμπεριλαμβάνονται στα έξοδα.
__________________________
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο The Conversation από τους Marcus Carter, Senior Lecturer in Digital Cultures, SOAR Fellow., University of Sydney και Ben Egliston, Postdoctoral research fellow, Digital Media Research Centre, Queensland University of Technology με άδεια Creative Commons license.
Διαβάστε το αυθεντικό άρθρο.
