Usenet: Όταν ψάχνετε να κατεβάσετε αρχεία, όπως βίντεο ταινίες ή τηλεοπτικές εκπομπές, τα torrents είναι συχνά η πρώτη επιλογή που σας έρχεται στο μυαλό. Λειτουργούν χρόνια και έχουν αποδείξει την αξία τους, πριν την εμφάνιση του streaming. Όμως υπάρχει μια επιλογή που εμφανίστηκε πολύ πριν τα torrents, και λειτουργεί ακόμα με τον ίδιο τρόπο.
Σήμερα θα παρουσιάσουμε έναν εναλλακτικό, αλλά αρχαίο τρόπο για να κατεβάσετε περιεχόμενο: το Usenet.
Τι είναι το Usenet, από πού προέρχεται και πού βρίσκεται σήμερα; Θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε στα παραπάνω αλλά και σε μια πολύ βασική ερώτηση: Είναι νόμιμο;
Τι είναι το Usenet;
Το Usenet είναι ένα από τα παλαιότερα συστήματα ανταλλαγής μηνυμάτων και αρχείων στο Διαδίκτυο. Στην πραγματικότητα, προηγείται κατά πολύ του World Wide Web (περίπου 10 χρόνια). Αρχικά προοριζόταν για πανεπιστήμια και ερευνητικές εγκαταστάσεις, τελικά χρησιμοποιήθηκε δημόσια. Την εποχή εκείνη, οι περισσότεροι ISP και πολλοί άλλοι οργανισμοί προσέφεραν δωρεάν πρόσβαση στο Usenet. Δυστυχώς, σύντομα “απαγκίστρωσε” και μερικοί το μεταμόρφωσαν σε ένα μέρος όπου υπάρχουν όλα τα είδη παράνομου περιεχομένου. Σαν αντίδραση, οι περισσότεροι ISP διέκοψαν την υπηρεσία και αποχώρησαν.
Βέβαια υπάρχουν πολλοί πάροχοι ακόμα που διαθέτουν συνδέσεις στο Usenet επί πληρωμή (συνδρομές Usenet). Έτσι η υπηρεσία δεν έχει σταματήσει να λειτουργεί προσφέροντας κάθε αρχείο που μπορείτε να φανταστείτε.
Πώς λειτουργεί;
Θα προσπαθήσουμε να το περιγράψουμε απλά. Φανταστείτε ότι είναι τεράστιο ένα σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων. Τα μηνύματα αυτά μπορεί να είναι κείμενα ή και δυαδικά δεδομένα (Binaries πληθυντικός του binary). Αυτά τα μηνύματα αποθηκεύονται σε διακομιστές του Useneτ (ονομάζονται και news servers), οι οποίοι είναι διασυνδεδεμένοι και διατηρούν συγχρονισμένα τα μηνύματά τους. Οι χρήστες χρησιμοποιούν έναν ειδικό τύπο λογισμικού που ονομάζεται newsreader ή Usenet browser. Το λογισμικό μπορεί να συνδεθεί με τους διακομιστές του Useneτ για να περιηγηθεί στα υπάρχοντα μηνύματα, να τα διαβάσει, να κατεβάσει τα αρχεία που περιέχουν κλπ.
Τα μηνύματα έχουν περιορισμένο μέγεθος, που αποθηκεύονται σαν μεμονωμένα μηνύματα. (γνωρίζεται τον τρόπο αποθήκευσης των αρχείων στη Scene, κομμάτια rar, ή zip αποτελούν ένα αρχείο όταν συνδεθούν). Οι περισσότεροι newsreaders μπορούν να χειριστούν την επανασυναρμολόγηση των αρχείων που έχετε κατεβάσει.
Το Usenet είναι κάπως παρόμοιο με τα forum συζήτησης που γνωρίζουμε. Στην πραγματικότητα, το Usenet είναι ο πρόδρομος των forums. Έτσι όλα βασίζονται σε μηνύματα που μπορούν να περιέχουν κείμενο ή αρχεία. Τα αρχεία αποθηκεύονται σε διακομιστές του Usenet, που υπάρχουν σε όλο τον κόσμο. Οι servers αυτοί ανακυκλώνουν συνεχώς το περιεχόμενό τους μεταξύ τους, εξασφαλίζοντας ότι ένα μήνυμα ή ένα αρχείο που ανεβαίνει σε ένα server στην Ελλάδα, θα φτάσει μέχρι την άκρη του κόσμου.
Είναι το Usenet καλύτερο από τα Torrents;
Είναι μια συζήτηση που διαρκεί χρόνια. Οι υποστηρικτές της κάθε επιλογής θα υποστηρίξουν ότι ο δικός τρόπος είναι καλύτερος και ότι ο άλλος δεν αξίζει τίποτα. Στην πραγματικότητα, και οι δύο επιλογές έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
Τα torrents είναι δωρεάν ενώ το Usenet κοστίζει.
Το Usenet είναι κρυπτογραφημένο και γενικά πιο ασφαλές από τα torrents.
Τα Torrents είναι ευκολότερα στην χρήση τους από το Usenet, ειδικά όταν ξεκινάτε για πρώτη φορά.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το Usenet είναι ταχύτερο από τα torrents αλλά δεν είναι πάντα έτσι. Η ταχύτητα εξαρτάται από τον φόρτο των servers. Έτσι αν ένα torrent έχει πάρα πολλούς seeders και μάλιστα web seeds, η ταχύτητα θα είναι πολύ γρήγορη. Πάλι όμως δεν μπορούμε να το πούμε με σιγουριά γιατί εξαρτάται από τον αριθμό των leechers…
Διαφορά με το Torrent
Ενώ οι torrents λειτουργούν σαν ένα σύστημα P2P με κάθε χρήστη να μπορεί να μοιράζεται και να κατεβάζει αρχεία – ή μπιτ αρχείων για να είμαστε ακριβείς. Το Useneτ όπως αναφέραμε και παραπάνω χρησιμοποιεί μια αρχιτεκτονική server – client. Όλα τα αρχεία ανεβαίνουν σε servers για να μπορεί κάποιος να τα κατεβάσει.
Πως ξεχωρίζω αρχεία μέσα από το χάος που επικρατεί;
Οι δημοσιεύσεις Useneτ οργανώνονται σε ομάδες συζήτησης. Υπάρχουν κυριολεκτικά εκατοντάδες, και ενδεχομένως χιλιάδες ομάδες συζητήσεων και οι χρήστες μπορούν να προσθέσουν παραπάνω όπως τις χρειάζονται. Είναι οργανωμένες σε κατηγορίες. Η κατηγοριοποίηση του ανώτατου επιπέδου χωρίζεται ως εξής:
comp.* – συζητήσεις σχετικές με τον υπολογιστή (comp.software, comp.sys.amiga)
humanities.* – καλές τέχνες, λογοτεχνία και φιλοσοφία (ανθρωπιστικές επιστήμες, κλασσικές επιστήμες, ανθρωπιστικές επιστήμες)
misc.* (misc.education, misc.forsale, misc.kids)
news.* – συζητήσεις και ανακοινώσεις σχετικά με ειδήσεις (δηλαδή Usenet, όχι τρέχοντα γεγονότα) (news.groups, news.admin)
rec.* – ψυχαγωγία (rec.music, rec.arts.movies)
sci.* – επιστήμες
soc.* – κοινωνικές συζητήσεις (soc.college.org, soc.culture.african)
talk.* – μιλήστε για διάφορα επίμαχα θέματα (talk.religion, talk.politics, talk.origins)
alt.* – οτιδήποτε δεν ταιριάζει στις παραπάνω κατηγορίες (alt.binaries.* εδώ θα βρείτε τα περισσότερα uploads για λήψεις αρχείων)
Αν και η παραπάνω κατηγοριοποίηση φαίνεται να κάνει την εύρεση εύκολη, λυπάμαι που θα σας απογοητεύσω. Το Usenet είναι ένας τεράστιος σκουπιδότοπος, και ανάμεσα στα σκουπίδια μπορεί να βρείτε κάτι που αξίζει πραγματικά.
Στην πραγματικότητα, αν δεν ξέρετε ακριβώς πού να ψάξετε κάτι, πιθανότατα δεν θα βρείτε τίποτα. Για την επίλυση αυτού του προβλήματος, υπάρχουν διακομιστές που ευρετηριάζουν το δυαδικό περιεχόμενο από τους news servers και παρέχουν μηχανές αναζήτησης. Αυτούς τους διακομιστές τους ονομάζουμε NZB ή απλά μηχανές αναζήτησης. Τα μεγάλα αρχεία από το Usenet πολύ συχνά λόγω του περιορισμού που υπάρχει στο μέγεθος των μηνυμάτων χωρίζονται σε μικρότερα τμήματα. Οι διακομιστές NZB αναζητούν επίσης όλα τα μέρη και διασφαλίζουν ότι θα κατεβάσετε όλα όσα σας ενδιαφέρουν.
Τι συμβαίνει σήμερα:
Το Usenet όπως αναφέραμε στην αρχή δεν χρησιμοποιείται πλέον για τον σκοπό που άρχισε να υπάρχει. Είναι ακόμα το ίδιο πρωτόκολλο, η ίδια αρχιτεκτονική και η ίδια λειτουργία μεταξύ των διακομιστών, αλλά το χρησιμοποιούν για την αποθήκευση και τη λήψη αρχείων όλων των ειδών. Ακριβώς όπως με τα torrents, μπορείτε να βρείτε αρχεία βίντεο, εφαρμογές και παιχνίδια.
Τι χρειάζομαι για να ξεκινήσω με το δίκτυο;
Ένα newsreader ή Usenet browser, μια σύνδεση επί πληρωμή από κάποιον Usenet provider και λίγη βοήθεια από το Google. Οι Usenet providers θα σας δώσουν όσες πληροφορίες χρειάζεστε για το στήσιμο μιας σύνδεσης στον υπολογιστή σας.
Επιπλέον θα χρειαστείτε και όσες μπορείτε μηχανές αναζήτησης NZB (και πάλι Google)
Είναι Νόμιμο το Usenet;
Δύσκολη ερώτηση για μια απάντηση, καθώς οι νόμοι αλλάζουν από χώρα σε χώρα. Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι στις περισσότερες χώρες, η χρήση του Usenet είναι απολύτως νόμιμη. Αυτό που κάνετε όμως με την υπηρεσία μπορεί να μην είναι νόμιμο.
Ακριβώς όπως και με το Torrent το να κατεβάζετε αρχεία που παραβιάζουν δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας είναι παράνομο. Το να κατεβάσετε κάποια open source διανομή Linux, είναι απόλυτα νόμιμο.
Αποποίηση
Το iGuRu.gr δεν εγκρίνει ή δεν συνιστά τη χρήση οποιουδήποτε μέσου για την πρόσβαση σε περιεχόμενο που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα. Δεν είμαστε υπεύθυνοι για το τι θα αποφασίζετε να κάνετε με τα περιεχόμενα αυτού του άρθρου.
