Μια ομάδα μηχανικών που μελετούσε τα 500 ετών αρχεία του Leonardo da Vinci, βρήκε στοιχεία ότι ο Ιταλός πολυμαθής επεξεργαζόταν τη βαρύτητα έναν αιώνα πριν δημιουργηθούν τα θεμέλιά της από τον Γαλιλαίο. Τα ευρήματα της ομάδας προέρχονται από μια επανεξέταση του Codex Arundel, μιας συλλογής εγγράφων που έγραψε ο da Vinci και περιγράφουν λεπτομερώς διάφορα πειράματα και προσωπικές σημειώσεις που ελήφθησαν τα τελευταία 40 χρόνια της ζωής του.
Ο κώδικας είναι ελεύθερα προσβάσιμος μέσω Διαδικτύου από το Βρετανικό Μουσείο. Η έρευνα της ομάδας δημοσιεύεται στο περιοδικό MIT Press για τον Leonardo. Ο Mory Gharib, μηχανικός στο Caltech, ανέφερε ότι έπεσε πάνω στα αρχεία το 2017 όταν έψαχνε για μερικά από τα έργα του da Vinci. Αν και ο κώδικας γράφτηκε τα τελευταία 40 χρόνια του da Vinci, ο Gharib υποπτεύεται ότι οι βαρυτικές σκέψεις γράφτηκαν κάποια στιγμή τα τελευταία 15 περίπου χρόνια της ζωής του.
Ο Gharib στρατολόγησε τον συν-συγγραφέα Flavio Noca, έναν ερευνητή στο Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών και Τεχνών της Δυτικής Ελβετίας, για να μεταφράσει την γραφή του Ιταλού.
Ο da Vinci κατανοούσε ορισμένες βασικές αρχές των αντικειμένων σε κίνηση. Ήθελε να κάνει ένα πείραμα δοκιμάζοντας πώς η κίνηση ενός σύννεφου θα αντιστοιχούσε στο χαλάζι που παρήγαγε, εάν η ταχύτητα του νέφους και τυχόν αλλαγές σε αυτό αντιστοιχούσαν με την ταχύτητα του χαλαζιού που πέφτει.
Αντί για τον έλεγχο του καιρού, ο da Vinci αντικατέστησε το σύννεφο με μια στάμνα και το χαλάζι με άμμο ή νερό.
Τα αξιόπιστα ρολόγια δεν ήταν διαθέσιμα παρά περίπου 140 χρόνια μετά τον θάνατο του da Vinci το 1519, αναφέρουν οι ερευνητές, και έτσι ο εφευρέτης αναγκάστηκε να αντικαταστήσει τη σταθερά του χρόνου με το χώρο: υποθέτοντας ότι ο χρόνος που χρειαζόταν κάθε σωματίδιο νερού/άμμου για να πέσει από τη στάμνα, απλά κράτησε τη στάμνα στο ίδιο ύψος σε όλες τις δοκιμές.
Το σκίτσο του da Vinci δείχνει τις θέσεις του υλικού που πέφτει κατά τη διάρκεια της τροχιάς του προς το έδαφος.
Σχεδιάζοντας μια γραμμή στη θέση του υλικού σε κάθε χρονική στιγμή, ο da Vinci συνειδητοποίησε ότι μπορούσε να σχηματιστεί ένα τρίγωνο, με τη γραμμή που σχεδιάστηκε να είναι η υποτείνουσα.
Αλλάζοντας την επιτάχυνση της στάμνας κατά τη διάρκεια του πειράματος, άλλαζε και το σχήμα του τριγώνου. Ο Leonardo ήξερε ότι το υλικό που έπεφτε θα επιταχυνόταν και ότι η επιτάχυνση είναι καθοδική. Αυτό για το οποίο δεν ήταν απολύτως σίγουρος – εξ ου και το πείραμα – ήταν η σχέση μεταξύ της επιτάχυνσης του υλικού που πέφτει και της επιτάχυνσης της στάμνας.
Όταν η κίνηση της στάμνας επιταχύνθηκε με τον ίδιο ρυθμό που πέφτει το υλικό που επηρεάζεται από τη βαρύτητα, σχηματίστηκε ένα ισόπλευρο τρίγωνο.
Κυριολεκτικά, όπως σημείωσε ο da Vinci, είναι μια “Equatione di Moti” ή μια “εξίσωση των κινήσεων”. Οι ερευνητές μοντελοποίησαν το πείραμα του da Vinci και διαπίστωσαν ότι ο πολυμαθής ήταν λάθος στην κατανόηση της σχέσης μεταξύ του αντικειμένου που πέφτει και του χρόνου.
“Αυτό που είδαμε είναι ότι ο Leonardo πάλεψε με αυτό, αλλά το μοντελοποίησε καθώς η απόσταση του αντικειμένου που πέφτει ήταν ανάλογη με το τετράγωνο της δύναμης t [με το t να αντιπροσωπεύει το χρόνο] αντί να είναι ανάλογη με το t στο τετράγωνο”, δήλωσε ο Chris Roh, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Cornell. και συν-συγγραφέας της μελέτης.
“Είναι λάθος, αλλά αργότερα ανακαλύψαμε ότι χρησιμοποίησε αυτό το είδος της λανθασμένης εξίσωσης με τον σωστό τρόπο”. Η ομάδα ερμήνευσε τα σημάδια στα σκίτσα του da Vinci που αντί για ένα ρολόι, ο ντα Βίντσι βρήκε τη σταθερά της βαρύτητας με ακρίβεια σχεδόν στα 98%.
