Η διευκόλυνση της μετακίνησης στην πόλη είναι μια από τις περιπτώσεις στις οποίες είναι εμφανής η θετική συμβολή της τεχνολογίας. Στην Ελλάδα και, συγκεκριμένα στην πρωτεύουσα, λειτουργούν πλέον τρεις υπηρεσίες που μεσολαβούν για να εξυπηρετήσουν οδηγούς και επιβάτες taxi, το TaxiBeat, το Taxiplon και πρόσφατα, το Uber.
Η τεχνολογία αναλαμβάνει τις λεπτομέρειες που καθιστούν εφικτή μια τέτοια υπηρεσία: που βρίσκεται ο επιβάτης, ποιος είναι ο πλησιέστερος διαθέσιμος οδηγός (GPS με την συνδρομή και των δικτύων κινητής τηλεφωνίας), ποιο είναι το προφίλ του οδηγού ή/και του επιβάτη (mobile app), πόσο κοντά βρίσκεται, τι προσφέρει και πόσο καλός θεωρείται με βάση τις αξιολογήσεις άλλων επιβατών. Μπορεί ακόμα να αναλάβει και την διεκπεραίωση της πληρωμής, εάν ο επιβάτης επιλέξει να πληρώνει χωρίς μετρητά, μέσω πιστωτικής/χρεωστικής κάρτας ή μέσω PayPal.
Προϋπόθεση στις περισσότερες περιπτώσεις -με εξαίρεση το Taxiplon που λειτουργεί και υβριδικά, τηλεφωνικά στο 18222- είναι η ύπαρξη ενός smartphone με σύνδεση στο Ίντερνετ. Από την πλευρά του επιβάτη, η απαίτηση για πρόσβαση στο Ίντερνετ μπορεί να περιορίζεται στην αφετηρία, ενώ για τον οδηγό είναι απολύτως απαραίτητο να παραμένει online όσο θέλει να εξυπηρετεί μέσω της υπηρεσίας εύρεσης ταξί.
«Είμαστε μόνο ένα app»: Δύο από τις τρεις αυτές υπηρεσίες ξεκαθαρίζουν -για νομικούς και φορολογικούς λόγους- ότι δεν είναι οι ίδιες «υπηρεσίες μετακίνησης» (ή μεταφοράς αντικειμένων). Προτιμούν να αυτοπροσδιορίζονται ως μια «πλατφόρμα», που καλεί αφενός τους οδηγούς ταξί να εγγραφούν στην υπηρεσία για να δέχονται αιτήματα για μετακίνηση ανθρώπων -ή και ασυνόδευτων αντικειμένων- αφετέρου, τους δυνητικούς επιβάτες να εκμεταλλευτούν την δυνατότητά τους να γνωρίζουν που βρίσκεται «το κατάλληλο ταξί τώρα». Η αποκλειστικότητα της εφαρμογής ταξί, Taxiplon για την Ελλάδα και την Κύπρο, έχει παραχωρηθεί από τον Απρίλιο του 2012 στην εταιρεία MK Transfer Club (η οποία βρίσκεται από το 2003 στον χώρο της μετακίνησης).
Table of Contents
Έχουν smartphone οι ταξιτζήδες;
Τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν αυτές οι υπηρεσίες στους οδηγούς φαίνεται να είναι πολλά.
Αντί να διατρέχουν τους δρόμους της πόλης ή να στέκονται επί ώρα στις πιάτσες ταξί αναζητώντας επιβάτη, οι οδηγοί ενεργοποιούν την κίνηση δεδομένων στο smartphone με τον λογαριασμό τους και απαντούν στις κλήσεις της υπηρεσίας.
Επίσης, είναι σε θέση να γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή που υπάρχει πολύ κίνηση για να μεταβούν κοντά.
Μπορούν να απαντήσουν σε αιτήματα κοντά στην θέση που βρίσκονται, ενώ διαφορετικά μπορεί να προσπερνούσαν.
Ακόμα, έχουν την ευκαιρία να αυξήσουν την πελατεία και το τζίρο τους, χάρη στην προστιθέμενη αξία που μπορεί να προσφέρουν στον επιβάτη, όπως για παράδειγμα βρεφικό κάθισμα, δυνατότητα πρόσβασης στο Ίντερνετ μέσω Wi-Fi, ξένες γλώσσες ή απλά εξαιρετική εξυπηρέτηση.
Για αυτούς τους λόγους -με κυριότερη την σημαντική αύξηση του τζίρου τους-, οι υπηρεσίες εύρεσης ταξί φαίνεται ότι είναι εδώ για να μείνουν.
Τι κερδίζει ο επιβάτης;
Δεδομένης της αποδοχής από τους οδηγούς, οι επιβάτες έχουν επίσης πολλά να κερδίσουν. Το πρώτο πλεονέκτημα που επιζητούν και συχνά διακρίνουν οι πελάτες είναι η άμεση εύρεση ταξί, χωρίς χρέωση, χωρίς απαραίτητα τηλεφωνική κλήση ή κράτηση, αλλά με ένα tap στο smartphone τους. Όλες οι υπηρεσίες επιτρέπουν την εύρεση ταξί ακόμα και από τον browser, αλλά κυρίως από φορητή συσκευή, όπως το smartphone.
Προφανώς, ο αριθμός των οχημάτων σε κάθε υπηρεσία συνιστά τη μεγάλη διαφορά. Όσο μεγαλύτερος ο στόλος των εγγρεγραμένων οχημάτων τόσο αυξάνεται η πιθανότητα ταχύτερης εύρεσης ταξί στο κρίσιμο σημείο, ή με τις προδιαγραφές που ενδεχομένως αναζητά ο δυνητικός επιβάτης. Αν και οι τρεις παίκτες στην Αθήνα μιλούν για τα καλύτερα λόγια για τους οδηγούς που συνεργάζονται, και έχουν στήσει συστήματα αξιολόγησης για να προστατεύσουν την φήμη τους, η οποία είναι στενά συνδεδεμένη με τις υπηρεσίες που προσφέρουν οι οδηγοί, είναι αλήθεια ότι δεν μπορούν να εγγυηθούν για το ποιον τους. Εντούτοις, εάν διαβάσετε τους όρους χρήσης της υπηρεσίας από τους οδηγούς, για παράδειγμα, του Taxibeat θα δείτε ότι υπάρχουν πολλοί κανόνες, η παράβαση των οποίων μπορεί να στοιχίσει στον οδηγό, τον αποκλεισμό του από την υπηρεσία για κάποιες ημέρες ή και δια παντός. Για παράδειγμα, αν μετά από τηλεφωνική επικοινωνία αποδειχθεί ότι ο οδηγός αδικαιολόγητα δεν εμφανίστηκε μετά την αποδοχή ενός αιτήματος μετακίνησης, του επιβάλλεται αποκλεισμός από την υπηρεσία Taxibeat για 10 ημέρες. Αν το ίδιο περιστατικό συμβεί και δεύτερη συνεχόμενη φορά σε 2 μήνες, τότε επιβάλλεται μόνιμος αποκλεισμός του από την πρόσβαση στους πελάτες του Taxibeat.
Έγινε φθηνότερο το ταξί;
Καθώς οι υπηρεσίες εύρεσης ταξί αυξάνονται, εντείνεται και ο ανταγωνισμός μεταξύ τους. Έτσι, αρχίζουμε να βλέπουμε προσφορές ακόμα και για δωρεάν κούρσες στην πόλη, τις οποίες αναλαμβάνει να εξασφαλίσει η εκάστοτε υπηρεσία. Μπορεί για παράδειγμα, κατά την διεξαγωγή μιας μεγάλης εκδήλωσης, όλα τα ταξί της υπηρεσίας να εξυπηρετούν παρέχοντας σημαντική έκπτωση ή ακόμα και δωρεάν. Το UberTaxi λανσάρεται στην Αθήνα με έκπτωση 20% μέχρι νεωτέρας και η προσφορά του δεν άφησε αδιάφορο το TaxiBeat, το οποίο απάντησε με 20 ευρώ δώρο σε όλους τους νέους χρήστες του app.
Ένα ακόμα πλεονέκτημα είναι η αίσθηση της ασφάλειας που δημιουργείται στον επιβάτη, επειδή μπορεί να βλέπει το (δεδηλωμένο) προφίλ του οδηγού, να γνωρίζει την πινακίδα κυκλοφορίας του, να έχει ακόμα και το τηλέφωνό του. Αυτές οι πληροφορίες μπορεί για παράδειγμα να φανούν χρήσιμες, εάν για παράδειγμα, ξεχάσετε κάτι στο αυτοκίνητό του.
Ένα ακόμα πλεονέκτημα είναι όλες αυτές οι υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, όπως το βρεφικό κάθισμα, οι ξένες γλώσσες (φανταστείτε να είστε σε μια ξένη πόλη), ή άλλα, όπως η δυνατότητα να μαζέψετε τους φίλους σας από το δρόμο και να μοιραστείτε το κόμιστρο.
Οι υπηρεσίες αυτές δέχονται πληρωμές μέσω πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας, το Taxibeat δέχεται και μέσω PayPal, ενώ η Uber θεωρεί πλεονέκτημά της την αποκλειστική χρήση της υπηρεσίας UberTaxi χωρίς μετρητά.
Taxibeat, Uber και Taxiplon δεν απαιτούν από τους οδηγούς συνεργασία ως αποκλειστική. Εντούτοις, η ανάδειξη των καλύτερων οδηγών γίνεται από τις πολλαπλές θετικές αξιολογήσεις των επιβατών. Επομένως για να χτίσει κανείς ένα καλό προφίλ στην εκάστοτε υπηρεσία μάλλον θα επιδιώξει να εμφανίζεται διαθέσιμος στο εκάστοτε δίκτυο. Ομοίως, οι δυνητικοί επιβάτες μπορεί να χρησιμοποιούν και τις τρεις υπηρεσίες για λόγους προσωπικής εκτίμησης των υπηρεσιών τους, να έχουν εγκαταστημένα και τα τρια app, να εκμεταλλεύονται τις προσφορές και τις εκπτώσεις τους ή απλά να καταλήξουν να εμπιστεύονται τελικά ένα από τα τρία δίκτυα για διάφορους λόγους.
Ενδιαφέρον είναι ότι και οι οδηγοί μπορεί να έχουν στην διάθεσή τους σχόλια και αξιολογήσεις για τους επιβάτες που έχουν εξυπηρετήσει.
Ο πελάτης δεν χρεώνεται τίποτα για τις υπηρεσίες εύρεσης ταξί. Αντίθετα, οι οδηγοί καταβάλλουν ένα ποσοστό για την χρήση της υπηρεσίας, πάνω στην αξία της διαδρομής (π.χ. στην περίπτωση του Taxibeat είναι 10%), η οποία είναι ανά πάσα στιγμή γνωστή στο δίκτυο. Στην περίπτωση του UberTaxi μάλιστα, ο επιβάτης μπορεί ακόμα και να μοιραστεί με φίλους την τρέχουσα θέση του ενώ βρίσκεται εν κινήσει προς τον προορισμό του -κάτι χρήσιμο σε περίπτωση μετακίνησης ηλικιωμένων ή εφήβων. Το τέλος της διαδρομής μπορεί να μην είναι γνωστό εξαρχής -αφού για παράδειγμα, στο Taxibeat ο πελάτης δεν δηλώνει τον προορισμό του για να επιταχύνει την διαδικασία, ενώ στο UberTaxi μπορεί να είναι γνωστός ο προορισμός ή/και το εκτιμώμενο κόστος της διαδρομής (αν και το ποσό που θα κληθείτε να πληρώσετε εξαρτάται από την κίνηση, τον προορισμό, π.χ. αεροδρόμιο, και άλλες παραμέτρους, όπως εκπτώσεις).
Μια άλλη διαφορά μεταξύ των υπηρεσιών, είναι εάν επιτρέπεται να μεταφέρονται περισσότεροι από έναν πελάτες της υπηρεσίας. Στο Taxibeat αυτό δεν επιτρέπεται, στο Uber επιτρέπεται με την άδεια του πελάτη που βρίσκεται ήδη στην κούρσα -με δυνατότητα Split Fare για μοίρασμα της κούρσας με φίλους από το βιβλίο επαφών στο οποίο έχει πρόσβαση το app.
Τα πλεονεκτήματα των υπηρεσιών εύρεσης ταξί είναι αναμφισβήτητα πολλά. Μια παράμετρος όμως που θα πρέπει να εξετάζει κάθε χρήστης αφορά τον τρόπο που χρησιμοποιούνται τα στοιχεία του καθώς και η ασφάλειά τους. Να θυμάστε πως, το πού βρίσκεστε κατά την διάρκεια μιας διαδρομής ή πού πήγατε βρίσκεται στους διακομιστές των διαδικτυακών αυτών υπηρεσιών, όπως και το ιστορικό των διαδρομών σας. Εάν μάλιστα δεν θέλετε να αφήνετε τίποτα στην τύχη, καλό είναι εάν αποφασίσετε ποτέ να επιστρέψετε στους δρόμους ψάχνοντας για ταξί, να απενεργοποιήσετε τους λογαριασμούς σας και να απαιτήσετε την διαγραφή των δεδομένων σας άμεσα.
Σίγουρα η επισκόπηση αυτή δεν είναι πλήρης, δεν θα μπορούσαμε όμως να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα ακόμα και με έναν εξαντλητικό πίνακα σύγκρισης των λειτουργιών που προσφέρουν ή όχι. Η εμπειρία του επιβάτη (και του οδηγού) θα καθορίσει την επιλογή του, όπως και η εικόνα που θα σχηματίσει μακροπρόθεσμα καθώς οι στόλοι των αυτοκινήτων ανασυντάσσονται και κυρίως, όσο οι οδηγοί πειραματίζονται.
