Αυξήστε την διάρκεια ζωής των CD και DVD

Αν και τα CD και DVD είναι πλαστικά, να είστε σίγουροι ότι δεν ζουν για πάντα. Δείτε τι μπορείτε να κάνετε τόσο για να ελέγξετε την κατάστασή τους, όσο και για να αυξήσετε την ζωή τους.

Η ψηφιακή εποχή μας έχει μεγάλη ποικιλομορφία στην αποθήκευση δεδομένων. Σκληρούς μαγνητικούς δίσκους, SSD δίσκους, USB sticks, Blu-rays ακόμα και την παλιά τεχνολογία των CD και DVD. Ταυτόχρονα έχει αυξηθεί σημαντικά και η ποσότητα των δεδομένων, με αποτέλεσμα η αποθήκευση τους να είναι ένα μεγάλο κόστος. Έτσι οι χρήστες συνήθως καταφεύγουν στις παλιές λύσεις αποθήκευσης, όπως τα CD, DVD ή Blu-ray γιατί απλά είναι φτηνότερη.

Πόσο όμως αντέχουν τα CD, DVD και οι δίσκοι Blu-ray; Πώς μπορείτε να επεκτείνετε τη διάρκεια ζωής τους; Και τι συμβαίνει εάν ένας δίσκος δεν παίζει;

Τι καθορίζει τη διάρκεια ζωής των οπτικών δίσκων;
Οι οπτικοί δίσκοι διατίθενται στο εμπόριο από τη δεκαετία του 1980. Έκτοτε, σημειώθηκαν πρόοδοι στις τεχνολογίες και υλικά που χρησιμοποιούνται στα CD, DVD και Blu-ray, πράγμα που σημαίνει ότι οι πληροφορίες είναι πολύ πιο ασφαλείς σε σχέση με τα πρώτα “σιντάκια” που κυκλοφόρησαν.

Ενώ οι εκτιμήσεις για τους οπτικούς δίσκους προβλέπουν μία μεγάλη διάρκεια ζωής, ακόμα και περισσότερο από ότι θα ζήσουμε εμείς, δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι πότε πρόκειται πραγματικά να καταρρεύσουν. Εξαιρουμένης μία ειδικής κατηγορίας δίσκων που η κατασκευάστρια εταιρεία τους εγγυάται για 1000 χρόνια (και που κοστίζουν πανάκριβα) όλα τα υπόλοιπα θα πεθάνουν από τα 5 έως τα 200 χρόνια. Ωστόσο, γνωρίζοντας τι καθορίζει τη διάρκεια ζωής των οπτικών δίσκων και τι τους προκαλεί φθορά, μπορείτε να κάνετε τις επιλογές σας και να αυξήσετε σημαντικά το χρόνο επιβίωσης των αποθηκευμένων δεδομένων σας.

Για να κατανοήσετε τι περιορίζει τη διάρκεια ζωής των οπτικών δίσκων, πρέπει πρώτα να εξετάσετε πώς είναι κατασκευασμένοι. Όλοι οι οπτικοί δίσκοι έχουν τρία κοινά στρώματα:

• Διαφανής επίστρωση που προστατεύει το ανακλαστικό στρώμα.
• Ένα  στρώμα με λαμπερό υλικό που αντανακλά το λέιζερ.
• Επίπεδο πολυανθρακικού δίσκου που αποθηκεύει τα δεδομένα.

Ένας από τους τρεις παραπάνω παράγοντες να υποστεί ζημιά, ο δίσκος θα χαλάσει. Όμως και η ποιότητα και το είδος των υλικών παίζει σπουδαίο ρόλο. Για παράδειγμα το είδους του υλικού (αλουμίνιο, ασήμι ή χρυσό) στην αντανακλαστική στρώση καθορίζει τη μέγιστη διάρκεια ζωής ενός οπτικού δίσκου.

Ο πιο σημαντικός, ωστόσο, παράγοντας, είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει ο χρήστης το μέσο. Ο χειρισμός ενός οπτικού δίσκου έχει τον πιο σημαντικό αντίκτυπο στη μακροζωία του, οπότε θα επανέλθουμε σε αυτό λίγο πιο κάτω.

Πόσο διαρκούν τα CD, DVD και Blu-ray;

Είναι δύσκολο να προβλέψουμε ακριβώς πόσο θα διαρκέσει ένας οπτικός δίσκος καθώς εξαρτάται από τόσους πολλούς διαφορετικούς παράγοντες. Ωστόσο, οι εκτιμήσεις προβλέπουν διάρκεια ζωής έως και 200 ​​ετών για εγγεγραμμένους δίσκους CD-R και Blu-Ray. Σε γενικές γραμμές, οι δίσκοι που έχουν γραφτεί από εσάς θα γεράσουν πολύ γρηγορότερα από τους έτοιμους της αγοράς.

Και επίσης οι μη χρησιμοποιημένοι (χωρίς δεδομένα) δίσκοι CD-R και CD-RW έχουν τη συντομότερη προβλεπόμενη διάρκεια ζωής (πέντε έως 10 χρόνια) και αμέσως μετά έρχονται οι εγγεγραμμένοι DVD-RW δίσκοι  με διάρκεια ζωής έως 30 χρόνια. Τα εγγεγραμμένα CD-RW και DVD-R έχουν προβλεπόμενη διάρκεια ζωής 20 έως 100 έτη.

Μην βασίζεστε σε κανένα από αυτά τα μέσα για τη δια βίου αποθήκευση των πολύτιμων δεδομένων σας, καθώς είναι πιθανό να αποτύχουν νωρίτερα και όχι αργότερα. Τα Blu-ray είναι τα πιο αξιόπιστα, αλλά καθώς είναι σχετικά νέα τεχνολογία δεν έχουμε ακόμη στα χέρια μας τα πραγματικά αποτελέσματα.

Δείτε ένα πίνακα με τα μέγιστα έτη ζωής των οπτικών δίσκων:

Πώς χαλάνε τα CD, DVD και Blu-ray

Διαφορετικοί τύποι οπτικών δίσκων περιέχουν διαφορετικά υλικά και στρώματα και το ανακλαστικό στρώμα είναι πιο ευαίσθητο σε ζημιές.

Οι τυπικοί συμπαγείς δίσκοι έχουν συνήθως ένα ανακλαστικό στρώμα από αλουμίνιο. Όταν εκτίθεται στον αέρα, το αλουμίνιο οξειδώνεται, το οποίο συμβαίνει συνήθως γύρω από τις άκρες του CD. Η υποβάθμιση του ανακλαστικού στρώματος δεν είναι η μόνη αιτία της σήψης του δίσκου. Η χημική ή φυσική αλλοίωση του δίσκου έχει επίσης ως αποτέλεσμα οι πληροφορίες να γίνουν δυσανάγνωστες.

Οι συνήθεις ύποπτες αιτίες καταστροφής ενός δίσκου είναι τουλάχιστον μία από τις παρακάτω:

• Οξείδωση ή διάβρωση του ανακλαστικού στρώματος.
• Φυσική ζημιά στην ανώτερη επιφάνεια ή άκρα δίσκου, όπως γρατσουνιές.
• Γαλβανική αντίδραση μεταξύ στρωμάτων και επικαλύψεων.
• Χημικές αντιδράσεις με μολυσματικούς παράγοντες.
• Βλάβη από υπεριώδες φως.
• Διάσπαση υλικών δίσκου, π.χ. αποκόλληση συγκολλητικών υλικών μεταξύ των στρωμάτων.

Είναι ενδιαφέρον ότι, ενώ οι περισσότεροι τύποι καταστροφής δίσκων προκαλούνται από την ακατάλληλη χρήση ή / και την αποθήκευση, υπάρχει ένα περίεργο CD bronzing, το οποίο προκαλείται από σφάλμα στην κατασκευή. Αυτό εκδηλώνεται ως καφέ αποχρωματισμός που ξεκινάει από την άκρη του δίσκου και κατευθύνεται προς τη μέση.

Υπάρχει κάποια διαφωνία σχετικά με το τι προκαλεί το CD bronzing, αλλά είναι πολύ πιθανό να είναι είτε η λάκα που χρησιμοποιείται για την επικάλυψη των δίσκων, είτε το ασήμι (που χρησιμοποιείται αντί για αλουμίνιο) και που αντιδρά με το θείο που βρίσκεται στις θήκες και τα συνοδευτικά φυλλάδια. Αυτό σχηματίζει το καφέ θειικό άργυρο.

Πώς μπορείτε να ελέγξετε την κατάσταση των CD, των DVD και των Blu-ray
Η καλύτερη επιλογή σας είναι να εκτελέσετε έναν απλό οπτικό έλεγχο, δηλαδή να κοιτάξτε το δίσκο σας.

Γυρίστε τον προς το φως και αν δείτε το φως να λάμπει μέσα από μικροσκοπικές τρύπες, τότε το ανακλαστικό στρώμα έχει αρχίσει να αποσυντίθεται.

Ελέγξτε επίσης τα CD σας για αποχρωματισμό, ειδικά στα άκρα. Δείτε αν τα διάφορα στρώματα είναι ακόμα συνδεδεμένα μεταξύ τους ή έχουν αρχίσει να απο-πλαστικοποιούνται.

Μπορεί επίσης να δείτε μικρές γρατσουνιές στην εξωτερική επιφάνεια. Τις περισσότερες φορές, αυτές δεν θα έχουν πάρα πολύ αρνητικές επιπτώσεις στα δεδομένα, αλλά οι βαθιές χαρακιές δε είναι και ότι καλύτερο. Οι μικρές γρατσουνιές είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι ότι ο δίσκος δεν αντιμετωπίζεται σωστά, οπότε ελέγξτε αν τοποθετείται στη θήκη του σωστά ή εάν υπάρχει κάτι άλλο που επηρεάζει τη φυσική μονάδα.

Μετά δοκιμάστε να παίξετε τον δίσκο. Προσέξτε εάν ζεσταθεί υπερβολικά και υπερφορτώσει το σύστημα. Σταματήστε τον γιατί μπορεί να προκαλέσετε περισσότερες ζημιές.

Εάν πολλοί δίσκοι έχουν το ίδιο πρόβλημα, μπορεί να φταίει η συσκευή αναπαραγωγής. Ιδιαίτερα αν έχετε να την χρησιμοποιήσετε καιρό μαζεύει σκόνη και η ακτίνα λέιζερ δεν εστιάζει σωστά ή και καθόλου. Δοκιμάστε να παίξετε τα δισκάκια σας σε άλλη συσκευή αναπαραγωγής.

Τέλος, μπορείτε να προσπαθήσετε να αντιγράψετε τους οπτικούς δίσκους σε έναν σκληρό δίσκο ή να τους σαρώσετε για την  ακεραιότητα δεδομένων χρησιμοποιώντας διαφορετικό λογισμικό, π.χ. το CDRoller , το οποίο μπορεί πραγματικά να σας βοηθήσει να ανακτήσετε τα χαμένα δεδομένα σας (σε πολλές περιπτώσεις).

Πώς μπορείτε να αυξήσετε τη διάρκεια ζωής των CD, DVD και Blu-ray
Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε να αυξήσετε τη διάρκεια ζωής της συλλογής CD, DVD και Blu-ray. Ο πιο απλός τρόπος είναι η κοινή λογική!!!. Δηλαδή να τα αντιμετωπίζετε ως πολύτιμα αντικείμενα, όχι σαν κάτι που μπορείτε να παραπετάξετε σε μία γωνία στο γραφείο σας.

Ακολουθούν μερικές συμβουλές για τη φροντίδα των βέλτιστων δίσκων σας:

• Επιλέξτε ένα υψηλής ποιότητας μέσο, από μια καλή μάρκα. Αυτό καθιστά πιο πιθανό ότι έχουν χρησιμοποιηθεί υλικά μεγάλης διάρκειας στη διαδικασία της δημιουργίας δίσκων.
• Αν θέλετε να μεγιστοποιήσετε τη διάρκεια ζωής του CD, αναζητήστε να περιέχει χρυσό ως ανακλαστικό στρώμα (και όχι αλλουμίνιο).
• Φροντίστε με προσοχή τα CD, DVD και Blu-ray. Κρατήστε τα από τις εξωτερικές άκρες ή την οπή στο κέντρο, μην αγγίξετε την επιφάνεια, αποφύγετε γρατσουνιές και κρατήστε μακριά την βρωμιά από το δίσκο.
• Κρατήστε τα σε ξηρό, σκοτεινό και δροσερό μέρος: η υγρασία, το φως του ήλιου, οι υψηλές θερμοκρασίες και οι ρύποι μπορεί να προκαλέσουν ζημιά στα διάφορα στρώματα.
• Αποθηκεύστε τα σε πλαστικές θήκες κοσμημάτων αντί για χάρτινες. Αυτό αποφεύγει χημικές διαρροές ή αντιδράσεις που καταστρέφουν τους δίσκους με την πάροδο του χρόνου.
• Χρησιμοποιήστε μόνιμους μαρκαδόρους χωρίς βάση διαλύτη, κατάλληλους για εγγραφή σε ετικέτες CD, DVD ή Blu-ray.
• Ξαναγράψτε τους επανεγγράψιμους δίσκους σας όσο το δυνατόν λιγότερες φορές.
• Επιλέξτε αργές ταχύτητες εγγραφής για να μειώσετε τα σφάλματα και να αυξήσετε την ποιότητα.

Τι μπορείτε να κάνετε όταν ο δίσκος σας δεν μπορεί να διαβαστεί

Ένας δίσκος που δεν μπορεί πλέον να διαβαστεί από τη συσκευή αναπαραγωγής σας ή αν εμφανίσει σφάλματα, δεν είναι απαραίτητα χαμένη υπόθεση. Εδώ θα βρείτε μερικές συμβουλές για το τι μπορείτε να κάνετε όταν τα CD, τα DVD ή οι δίσκοι Blu-ray αρνούνται να παίξουν, αλλά ακολούθως κάντε και τα παρακάτω:

• Βεβαιωθείτε ότι δεν έχετε τοποθετήσει κατά λάθος το δίσκο ανάποδα !.
• Καθαρίστε προσεκτικά την πλευρά που είναι τα δεδομένα με οινόπνευμα για να αφαιρέσετε το γράσο από τα δακτυλικά αποτυπώματα και τη σκόνη.
• Προσπαθήστε να διαβάσετε το δίσκο σε διαφορετική συσκευή αναπαραγωγής. Ίσως το λέιζερ στη συσκευή σας που διαβάζει αυτά τα δεδομένα να είναι ελαττωματικό ή βρώμικο ή ένα διαφορετικό πρόγραμμα αναπαραγωγής να μπορεί να διαβάσει το CD, το DVD ή το Blu-ray.

Εάν καμία από αυτές τις επιλογές δεν λειτουργεί, αξίζει να διερευνήσετε εάν υπάρχουν ειδικοί που μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση των έτσι κι αλλιώς χαμένων πληροφοριών.

Τα CD, DVD και Blu-ray έχουν διάρκεια ζωής
Εάν θέλετε να διατηρήσετε κάτι πολύ σημαντικό, πρέπει να έχετε αντίγραφα ασφαλείας !!.

Ελέγχετε τακτικά όλα τα αντίγραφα ασφαλείας για να βεβαιωθείτε ότι κανένα αντίγραφο δεν έχει καταστραφεί, ανεξάρτητα από το εάν αποθηκεύετε τα δεδομένα σας σε CD, DVD, σκληρό δίσκο ή ακόμα και σε Blu-ray.