Το λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να βοηθήσει τους ιστορικούς να ερμηνεύσουν και να χρονολογήσουν αρχαία κείμενα ανακατασκευάζοντας έργα που καταστράφηκαν με την πάροδο του χρόνου, σύμφωνα με μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Nature.
Μια ομάδα επιστημόνων των υπολογιστών και ειδικών στις κλασικές μελέτες με επικεφαλής το DeepMind και το Πανεπιστήμιο Ca’ Foscari της Βενετίας εκπαίδευσε ένα νευρωνικό δίκτυο για να μπορεί να αποκαταστήσει επιγραφές γραμμένες στα αρχαία ελληνικά μεταξύ 7ου αιώνα π.Χ. και 5ου αιώνα μ.Χ.
Το μοντέλο, που ονομάστηκε “Ιθάκη” (Ithaca) μπορεί επίσης να εκτιμήσει πότε γράφτηκε το κείμενο και από πού μπορεί να προέρχεται. Έτσι οι ερευνητές μπορούν να ανακτήσουν κείμενα που υπάρχουν σε σπασμένα κεραμικά κομμάτια, ή θολά κείμενα που υπάρχουν σε διάφορες επιγραφές.
Αρχικά, το κείμενο θα πρέπει να μεταγραφεί σαρώνοντας μια εικόνα ενός παλιού αντικειμένου. Στη συνέχεια τροφοδοτείται στο Ithaca για ανάλυση. Λειτουργεί προβλέποντας χαμένους ή θολούς χαρακτήρες και επαναφέρει λέξεις. Το λογισμικό δημιουργεί και κατατάσσει μια λίστα με τις κορυφαίες προβλέψεις του. Οι αρχαιολόγοι μπορούν στη συνέχεια να τις διαβάσουν και να κρίνουν εάν οι προβλέψεις του μοντέλου είναι ακριβείς ή όχι.
Φυσικά επιτυγχάνονται καλύτερα αποτελέσματα με την συνεργασία ανθρώπου και μηχανής. Τότε που οι αρχαιολόγοι δούλευαν μόνοι τους, ήταν 25 τοις εκατό ακριβείς στο να συνδυάζουν αρχαία κείμενα. Σε συνεργασία με το Ithaca το επίπεδο ακρίβειας ανέβηκε στο 72 τοις εκατό. Η απόδοση του μοντέλου μηχανικής εκμάθησης από μόνη της είναι περίπου 62 τοις εκατό ακριβείς. Μπορεί επίσης να εντοπίσει με ακρίβεια 71 τοις εκατό την τοποθεσίας που γράφτηκε το κείμενο και μπορεί να χρονολογήσει τα έργα με απόκλιση 30 ετών από τη δημιουργία τους μεταξύ 800 π.Χ. και 800 μ.Χ.
Η Ithaca εκπαιδεύτηκε σε περισσότερες από 63.000 ελληνικές επιγραφές που περιέχουν πάνω από τρία εκατομμύρια λέξεις από τα αποθετήρια δεδομένων Searchable Greek Inscriptions του Ινστιτούτου Packard Humanities. Η ομάδα κάλυψε τμήματα του κειμένου και ανέθεσε στο μοντέλο να συμπληρώσει τα κενά.
Η DeepMind της Google προσαρμόζει τώρα το μοντέλο της και σε άλλους τύπους παλαιών συστημάτων γραφής, όπως τα ακκαδικά που αναπτύχθηκαν στη Μεσοποταμία, την γλώσσα της αρχαίας Αιγύπτου, την γλώσσα των Μάγια από την Κεντρική Αμερική και τα αρχαία Εβραϊκά.
Επιγραφές