Στις βραχώδεις πλαγιές ψηλά πάνω από καταπράσινα πευκοδάση και ορεινές λίμνες, μια ομάδα ερευνητών μόλις ολοκλήρωσε την προετοιμασία του εξοπλισμού της.
Το βουνό είναι το όρος Χελμός ή Αροάνια Όρη στην Πελοπόννησο. Η βραχώδης κορυφή διαθέτει ήδη ένα παρατηρητήριο (demokritos.gr), αλλά τις τελευταίες δύο εβδομάδες έχει αποκτήσει νέο επιστημονικό εξοπλισμό.
Αυτό που ελπίζουν να καταφέρουν οι ερευνητές είναι να λύσουν το μυστήριο του σχηματισμού νεφών αλλά και να ανακαλύψουν τις αλλαγές στις ιδιότητες του νέφους. Στην προσπάθεια να κατανοήσουμε καλύτερα πώς λειτουργεί το κλίμα της Γης και διαμορφώνεται από τους ανθρώπους, είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε ακριβώς πώς σχηματίζονται τα σύννεφα και πως ανταποκρίνονται στις ανθρώπινες δραστηριότητες.
Μέχρι σήμερα, πολλές λεπτομέρειες σχετικά με τα σύννεφα είναι άγνωστες, εξηγεί ο Ulas Im, ανώτερος ερευνητής στο Τμήμα Περιβαλλοντικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Aarhus της Δανίας.
Μαζί με συναδέλφους από όλη την Ευρώπη, ο Ulas Im βρίσκεται στο κέντρο ενός τεράστιου ερευνητικού προγράμματος που ονομάζεται Clean Cloud. Η ιδέα είναι να μάθουμε περισσότερα για το πώς αλληλεπιδρούν τα σύννεφα και τα σωματίδια στην ατμόσφαιρα, χρησιμοποιώντας επίγειες και δορυφορικές παρατηρήσεις, εργαστηριακά πειράματα και μοντέλα.
Για να γίνει αυτό, σχεδιάζονται μεγάλα πειράματα πεδίου στα ευρωπαϊκά κλιματικά hotspots: την Αρκτική και τη Μεσόγειο.
“Ολοκληρώσαμε τα πειράματά μας στη βόρεια Γροιλανδία και τώρα στρέφουμε το ενδιαφέρον μας στη Μεσόγειο με πειράματα πεδίου στην Ελλάδα. Η Αρκτική και η Μεσόγειος είναι οι δύο περιοχές στην Ευρώπη που επηρεάζονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή. Μελετώντας τα σύννεφα σε αυτές τις περιοχές, ελπίζουμε να προβλέψουμε καλύτερα τις μελλοντικές κλιματικές αλλαγές”, αναφέρει ο Ulas Im.
Το ερευνητικό project ονομάζεται Clean Cloud και είναι μια συνεργασία με ερευνητές από 20 ιδρύματα σε 12 ευρωπαϊκές χώρες.
Οι ερευνητές στοχεύουν να αποκτήσουν νέες γνώσεις για τον σχηματισμό των νεφών και τις αλληλεπιδράσεις τους με τα σωματίδια κατά τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Ο Ulas Im είναι ο συντονιστής του project.
Υπάρχει λόγος που ο Ulas Im και οι συνάδελφοί του επέλεξαν το όρος Χελμός. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα το βουνό τυλίγεται από σύννεφα τις περισσότερες φορές, και αυτό δίνει τη δυνατότητα στους ερευνητές να μελετήσουν το σύννεφο από μέσα.
“Οι περισσότερες έρευνες για τα σύννεφα έχουν γίνει από κάτω ή από αεροπλάνα ή δορυφόρους από πάνω. Ελπίζουμε ότι αυτή η μοναδική προσέγγιση θα μας προσφέρει μια πιο εκτεταμένη γνώση για την εσωτερική λειτουργία των νεφών”, αναφέρει ο Ulas Im.
Το 2021, πραγματοποιήθηκε μια μικρότερη επιτόπια έρευνα στο όρος Χελμός. Τα δεδομένα από αυτά τα πειράματα ήταν αρκετά ενθαρρυντικά και γι’ αυτό οι ερευνητές ετοίμασαν ένα ακόμη μεγαλύτερο project για εκεί πάνω.
