Ηλεκτρονική Ταυτότητα και Ηλεκτρονική Πιστοποίηση

Ηλεκτρονική Ταυτότητα και Ηλεκτρονική Πιστοποίηση

Εισαγωγή

Ο ψηφιακός κόσμος και το διαδίκτυο είναι πλέον μια πραγματικότητα. Για τους Πειρατές είναι μια κανονική επανάσταση και όπως σε μια επανάσταση κάποια πράγματα καταργούνται και κάποια άλλα πράγματα έρχονται να πάρουν την θέση τους αντικαθιστώντας τα.

Αν και η διάδοση του διαδικτύου και η ευρεία χρήση υπολογιστών έχει περίπου 2 δεκαετείς που συντελείται, παρόλα αυτά δεν έχουμε δει ακόμα παρά ελάχιστα από όσα μπορούν να προσφέρουν στον καθένα μας. Η γενιά που μεγαλώνει με του υπολογιστές και με την σχεδόν καθημερινή χρήση της επικοινωνίας που προσφέρει το διαδίκτυο σε λίγο καιρό θα βρεθεί στα πράγματα και θα απαιτήσει την ελευθερία και τις δυνατότητες που έμαθε μεγαλώνοντας να εφαρμοστούν και να υπάρξουν και στον επαγγελματικό τους χώρο. Ως πολίτες οι netizens (οι πολίτες του διαδικτύου) δεν θα μπορούν να ανεχθούν ή να δεχθούν οποιαδήποτε μείωση της ελευθερίας που είχαν μεγαλώνοντας, τόσο στην επικοινωνία όσο και στην καθημερινή χρήση του διαδικτύου, το internet, οι δυνατότητες και οι ευκολίες του θα είναι αναπόσπαστο κομμάτι τους.

Τα ψηφιακά δικαιώματα θα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής ζωής των netizens, και ήδη αποτελούν μεγάλο μέρος της ζωής μας σήμερα. Και τι πιο προφανές από το να υποστηρίζει κάποιος το ότι ισχύει για τον αναλογικό κόσμο (ανθρώπινα, πολιτικά κά. δικαιώματα) να ισχύει ακριβώς το ίδιο και στον ψηφιακό κόσμο. Τι πιο φυσικό από το να περιμένει κάποιος ότι αφού δεν μπορεί (είναι παράνομο) να ανοίξει κάποιος και να διαβάσει μια επιστολή/γράμμα που έχεις στείλει σε έναν φίλο, το ίδιο να ισχύει και για ένα e-mail ή μια επιστολή σε ηλεκτρονική μορφή.

Μέρος αυτής της συνεχιζόμενης διαδικασίας ψηφιοποίησης του κόσμου μας είναι και όλες οι διαδικασίες που υπάρχουν και συντελούνται στον αναλογικό κόσμο. Οι δημόσιες υπηρεσίες, το εμπόριο, οι διασυνοριακές συναλλαγές και όλα όσα υπάρχουν στο φυσικό κόσμο αποκτούν σιγά-σιγά και το ηλεκτρονικό/ψηφιακό τους αντίστοιχο. Η ταυτότητα γίνεται ψηφιακή ταυτότητα, το τιμολόγιο ή η απόδειξη πώλησης γίνεται ψηφιακό τιμολόγιο ή απόδειξη, το πιστοποιητικό γέννησης γίνεται ψηφιακό, η υπογραφή μας αποκτά και αυτή το ψηφιακό της αντίστοιχο… σιγά-σιγά κάθε αναλογικό μέσο που γνωρίζουμε και χρησιμοποιούμαι στην καθημερινότητά μας θα περάσει στον ψηφιακό κόσμο ή θα αποκτήσει το ψηφιακό του αντίστοιχο.

Βρήκαμε άρθρα και αναφορές από την Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με τις ψηφιακές ταυτότητες και τις ψηφιακές υπηρεσίες πιστοποίησης, τα μεταφράσαμε και τα παραθέτουμε. Φυσικά στο διαδίκτυο υπάρχουν δεκάδες άλλες σχετικές πληροφορίες και αυτή ακριβώς είναι η δύναμή του διαδικτύου, οι διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με ένα θέμα για πληροφόρηση, για γνώση, για σύγκριση και αντιπαράθεση.

Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση (eGovernment) 2011-2015

(Αναδημοσίευση με μετάφραση από: European Commission, Digital Agenda for Europe, A Europe 2020 Initiative, “European eGovernment Action Plan 2011-2015”)

Το Σχέδιο δράσης για την ηλεκτρονική Διακυβέρνηση έχει ως στόχο να βοηθήσει τα μέσα της εθνικής και ευρωπαϊκής πολιτικής να εργαστούν από κοινού, υποστηρίζοντας την μετάβαση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης σε μια νέα γενιά απρόσκοπτων ανοικτών, ευέλικτων και συνεργατικών υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Το σχέδιο δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση 2011-2015 (The European Commission’s eGovernment Action Plan 2011-2015, [pdf αρχείο, 18 σελίδες στα ελληνικά] υποστηρίζει την παροχή μιας νέας γενιάς υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Προσδιορίζει τέσσερις πολιτικές προτεραιότητες με βάση τη δήλωση του Malmö (Ministerial Declaration on eGovernment, approved unanimously in Malmö, Sweden, on 18 November 2009 ), [pdf αρχείο, 6 σελίδες στα αγγλικά], οι οποίες είναι:

• Ενδυνάμωση των πολιτών και των επιχειρήσεων
• Ενίσχυση της κινητικότητας στην ενιαία αγορά
• Ενεργοποίηση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας
• Δημιουργία των απαραίτητων προϋποθέσεων και των βασικών προϋποθέσεων ώστε να κάνει τα πράγματα να συμβούν

Στόχος είναι η βελτιστοποίηση των συνθηκών για την ανάπτυξη των διασυνοριακών υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης που παρέχονται στους πολίτες και στις επιχειρήσεις, ανεξάρτητα από τη χώρα προέλευσής τους. Αυτό περιλαμβάνει την ανάπτυξη ενός περιβάλλοντος που προωθεί τη διαλειτουργικότητα των συστημάτων και των βασικών εργαλείων όπως η ηλεκτρονική υπογραφή (eSignatures) και η ηλεκτρονική ταυτοποίηση (eIdentification). Υπηρεσίες προσβάσιμες σε ολόκληρη την ΕΕ, ενίσχυση της ψηφιακής ενιαίας αγοράς και συμπλήρωση της υφιστάμενης νομοθεσίας σε τομείς όπως η ηλεκτρονική ταυτοποίηση, οι ηλεκτρονικές δημόσιες συμβάσεις (eProcurement), η ηλεκτρονική δικαιοσύνη (eJustice), η ηλεκτρονική υγεία (eHealth), η κινητικότητα και η κοινωνική ασφάλιση, ενώ παράλληλα θα παρέχονται συγκεκριμένα οφέλη για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τις κυβερνήσεις στην Ευρώπη. Η Επιτροπή θα δώσει το παράδειγμα για την περαιτέρω εφαρμογή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης με την οργάνωση της ίδιας της λειτουργίας, εσωτερικά.

Ο στόχος είναι να αυξηθεί η αφομοίωση των υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης: ο στόχος είναι ότι μέχρι το 2015 το 50% των πολιτών και το 80% των επιχειρήσεων θα πρέπει να χρησιμοποιούν υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.

Ένα νέο σχέδιο δράσης για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση θα ξεκινήσει το 2016, όπως προβλέπεται και από την πρόσφατα αποδεκτή Στρατηγική για την Ενιαία Ψηφιακή Αγορά (Digital Single Market Strategy [pdf αρχείο, 3 σελίδες στα ελληνικά]) στην Ευρώπη.

Για ενημέρωση για τα συγκεκριμένα επόμενα βήματα, ακολούθησε αυτά:

• Οι δραστηριότητές μας
• Το @EU_eGov στο Twitter
• Το EU_Public Services στο Facebook

Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση (eGovernment)
Europeone – Διάσκεψη για την ηλε-Διακυβέρνηση

(Αναδημοσίευση με μετάφραση από: European Commission, Digital Agenda for Europe, A Europe 2020 Initiative, “Europeone- eGovernment Conference”, Published by Editor Connect)

Η Διάσκεψη Europeone – Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, έφερε σε επαφή μεταξύ τους, τους εμπειρογνώμονες από την Επιτροπή, τα Κράτη Μέλη, τις Υποψήφιες Χώρες και τον Ιδιωτικό Τομέα. Το συνέδριο επικεντρώθηκε σε θέματα που σχετίζονται με τη διαλειτουργικότητα, τα βασικά εργαλεία, τις διασυνοριακές υπηρεσίες, την πιστοποίηση και την προστασία της ιδιωτικής ζωής, τις νέες τάσεις στις τεχνολογίες και τις ηλεκτρονικές δημόσιες συμβάσεις. Οι εμπειρογνώμονες συζήτησαν και αντάλλαξαν ιδέες/εμπειρίες σχετικά με το πώς θα ενδυναμωθούν οι Ευρωπαίοι πολίτες και οι επιχειρήσεις, προκειμένου να βελτιωθεί η κινητικότητα τους σε ολόκληρη την Ευρώπη. Οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν επίσης στο πώς να μετατραπούν οι κυβερνήσεις ώστε να είναι πιο αποτελεσματικές, παραγωγικές και να δώσουν ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς παγκοσμίως. Η εκδήλωση διοργανώθηκε στο πλαίσιο της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.
Ημερομηνίες: Από 03/12/2012 έως 04/12/2012
Τόπος διεξαγωγής: Λευκωσία, Κύπρος
Διοργανωτής: Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ
Περισσότερες πληροφορίες

Στόχοι:

• Πυλώνας Ι: Ψηφιακή Ενιαία Αγορά
• Πυλώνας ΙΙΙ: Εμπιστοσύνη & Ασφάλεια
• Πυλώνας VII: Τα οφέλη των ΤΠΕ για την κοινωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
• Δράση 24: Υιοθέτηση μιας Ευρωπαϊκής Στρατηγικής και Πλαισίου Διαλειτουργικότητας
• Δράση 26: Η εφαρμογή από τα Κράτη Μέλη του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Διαλειτουργικότητας
• Δράση 27: Εφαρμογή από τα Κράτη Μέλη των δηλώσεων του Malmö και της Γρανάδας
• Δράση 84: Υποστήριξη της απρόσκοπτης εφαρμογής των διασυνοριακών υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στην ενιαία αγορά
• Δράση 87: Έκδοση Λευκής Βίβλου για τη διαλειτουργικότητα στις ηλεκτρονικές δημόσιες συμβάσεις στην ΕΕ
• Δράση 89: Πλήρης εφαρμογή της διαλειτουργικότητας από τα Κράτη Μέλη των υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης
• Δράση 90: Λειτουργία Ενιαίων Κέντρων Εξυπηρέτησης ως πλήρη κέντρα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης
• Δράση 91: Συμφωνία των Κρατών Μελών σε ένα κοινό κατάλογο βασικών διασυνοριακών δημοσίων υπηρεσιών

βλ. σχετικά με την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση στην Ελλάδα το 2013 [pdf αρχείο 2 σελίδες στα αγγλικά]

Μελέτη σεναρίων για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση για το 2020 και την προετοιμασία του σχεδίου δράσης του 2015 (SMART 2009/0069) – Τελική Έκθεση

(Αναδημοσίευση με μετάφραση από: European Commission, Digital Agenda for Europe, A Europe 2020 Initiative, “Study on eGovernment scenarios for 2020 and the preparation of the 2015 Action Plan (SMART 2009/0069) – Final Report”, Published by Editor Connect on 31/08/201)

Ο στόχος αυτής της μελέτης ήταν η συλλογή και η ανάλυση εισροών (input) υψηλής ποιότητας και σημασίας για τη συμβολή τους στην εκπόνηση του Σχεδίου Δράσης για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση 2015 (eGovernment 2015 Action Plan), καθώς και για τον προσδιορισμό μετρήσιμων στόχων.

Η έμφαση δόθηκε στην υποστήριξη των ευρωπαϊκών πολιτικών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης που είναι κατά κύριο λόγο:

• Η ανάπτυξη των εφαρμογών και των υπηρεσιών με διασυνοριακή διάσταση
• Οι ενέργειες που προσθέτουν σημαντική αξία στις επιμέρους δράσεις των κρατών μελών

Η ανάλυση έχει επιφέρει απτές εισερχόμενες πληροφορίες πίσω στο σχέδιο δράσης για την ηλε-διακυβέρνηση 2015 σε σχέση με τις προτεραιότητες των επικυρωμένων προτεραιοτήτων και της επιλογής των προτεινόμενων δράσεων πολιτικής για την υποστήριξη αυτών των προτεραιοτήτων.

Σχετικά έγγραφα:
SMART 2009/0069 – Τελική Έκθεση, Study on “eGovernment scenarios for 2020 and the preparation of the 2015 Action Plan”, Retrospective Analysis (D4), SMART n° 2009/0069 [pdf αρχείο, 125 σελίδες στα αγγλικά]

Δημόσιες Υπηρεσίες (Public Services)

(Αναδημοσίευση με μετάφραση από: European Commission, Digital Agenda for Europe, A Europe 2020 Initiative, “Public Services”)

Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση χρησιμοποιεί ψηφιακά εργαλεία και συστήματα για την παροχή καλύτερων δημόσιων υπηρεσιών σε πολίτες και επιχειρήσεις.

Η αποτελεσματική ηλεκτρονική διακυβέρνηση μπορεί να προσφέρει μια ευρεία ποικιλία παροχών, συμπεριλαμβανομένης και της μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας και της εξοικονόμησης πόρων για τις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις, της μεγαλύτερης διαφάνειας και της μεγαλύτερης συμμετοχής των πολιτών στην πολιτική ζωή.

Οι ΤΠΕ (Τεχνολογίες Πληροφοριών και Επικοινωνίας) χρησιμοποιούνται ήδη ευρέως από τους κυβερνητικούς φορείς, όπως συμβαίνει ήδη στις επιχειρήσεις, αλλά η ηλεκτρονική διακυβέρνηση περιλαμβάνει πολύ περισσότερα πράγματα από τα απλά εργαλεία. Περιλαμβάνει επίσης την επανεξέταση των οργανώσεων και των διαδικασιών, καθώς και την αλλαγή της συμπεριφοράς, έτσι ώστε οι δημόσιες υπηρεσίες να παρέχονται αποτελεσματικότερα στους ανθρώπους. Με την σωστή υλοποίηση, η ηλεκτρονική διακυβέρνηση ενδυναμώνει τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς στο να εκτελούν τις συναλλαγές τους με την κυβέρνηση πιο εύκολα, πιο γρήγορα και με χαμηλότερο κόστος.

Η πιθανή εξοικονόμηση κόστους είναι τεράστια. Στη Δανία, για παράδειγμα, η ηλεκτρονική τιμολόγηση εξοικονομεί από τους φορολογούμενους €150 εκατ. και από τις επιχειρήσεις €50 εκατ. το χρόνο. Εάν καθιερωθεί σε ολόκληρη την ΕΕ, η ετήσια εξοικονόμηση θα μπορούσε να υπερβαίνει τα €50δις. Μόνο στην Ιταλία, τα συστήματα ηλεκτρονικών δημόσιων συμβάσεων έχουν περικόψει από το συνολικό κόστος πάνω από €3δις.

Οι Διασυνοριακές Ψηφιακές Δημόσιες Υπηρεσίες (Cross-border Digital Public Services) επιτρέπουν την επίτευξη της ψηφιακής ενιαίας αγοράς: στην εσωτερική αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι άνθρωποι είναι σε θέση να κινηθούν ελεύθερα -είτε για εργασία είτε για προσωπικούς λόγους- και γι’ αυτό πρέπει να είναι σε θέση και να αντιμετωπίζουν εύκολα τις δημόσιες υπηρεσίες έξω από την χώρα τους.

Τα συστήματα ΤΠΕ βρίσκονται σήμερα στο επίκεντρο των κυβερνητικών διαδικασιών, αλλά απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για να εξασφαλιστεί ότι θα συνεχίζουν να βελτιώνουν την παροχή των κρατικών υπηρεσιών.

Ως μέρος της στρατηγικής της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα για την ανάπτυξη της διασυνοριακής παροχής των ψηφιακών δημοσίων υπηρεσιών. Αυτές περιλαμβάνουν, αλλά δεν περιορίζονται μόνο, την δημιουργία των ευρωπαϊκών διαλειτουργικών πλατφορμών, όπως ένα κοινό πλαίσιο για τη διαχείριση της ηλεκτρονικής ταυτότητας των πολιτών (eID) και την προώθηση της καινοτομίας μέσω του προγράμματος ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας (χρηματοδότηση σε Μεγάλης Κλίμακας Πιλοτικών Προγραμμάτων/Large scale pilot projects, LSPs και σε πρότζεκτ Ηλεκτρονικής Συμμετοχής/eParticipation) .

Τα LSP που εξακολουθούν να τρέχουν αυτή τη στιγμή:

• e-SENS – μετακίνηση των υπηρεσιών προς τα εμπρός.
• e-CODEX – αποδίδοντας τη Δικαιοσύνη πιο γρήγορα (βίντεο).
• STORK 2.0 – καθιστώντας την πρόσβαση πιο έξυπνη μέσω ενός ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου ηλεκτρονικής αναγνώρισης και ταυτοποίησης (βίντεο).

και τέσσερα που έχουν ολοκληρωθεί:

• epSOS – βελτίωση της υγειονομικής περίθαλψης (βίντεο).
• SPOCS (καθιστώντας ευκολότερη την επιχείρηση) έχει τελειώσει, και προσφέρει το Starter Kit του (βίντεο).
• PEPPOL (eProcurement) έχει μεταφερθεί στην μη-κερδοσκοπική διεθνής ένωση OpenPEPPOL AISBL για τη διατήρηση των δομών και για τα αποτελέσματα (βίντεο).
• STORK (κάνοντας την πρόσβαση πιο έξυπνη) έχει ολοκληρωθεί, αλλά τα αποτελέσματα παραλαμβάνονται στο STORK 2.0.

Αυτές οι λύσεις γκρεμίζουν τα ψηφιακά σύνορα στην Ευρώπη, πολλά χρόνια μετά από την αφαίρεση των φυσικών εμποδίων.

Περισσότερες πληροφορίες στο φυλλάδιο των Πιλοτικών Έργων Μεγάλης Κλίμακας [pdf αρχείο, 2 σελίδες στα αγγλικά] (2013).

Οι κατευθυντήριες γραμμές είναι διαθέσιμες και για το πώς να κάνουμε καλύτερη χρήση των ανοικτών προτύπων για των συστημάτων ΤΠΕ των δημοσίων αρχών, προκειμένου να αποφευχθεί η εξάρτηση από συγκεκριμένους προμηθευτές συστημάτων ΤΠΕ (lock in).

• Σχέδιο Δράσης για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση (eGovernment) 2011/15
• Διασυνοριακές λύσεις (Πρόγραμμα CIP-PSP)
• Πρότζεκτ Ηλεκτρονικής Συμμετοχής
• Ανοικτή κυβέρνηση (Open Governmnet)
• Μελέτες για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση – έχουν ολοκληρωθεί και βρίσκονται σε εξέλιξη

Ετικέτες: Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, Δημόσιες Υπηρεσίες

e-Ταυτοποίηση (e-Identification)

(Αναδημοσίευση με μετάφραση από: European Commission, Digital Agenda for Europe, A Europe 2020 Initiative, “e-Identification”)

Η Ηλεκτρονική Ταυτοποίηση (eID) είναι ένα από τα εργαλεία για την εξασφάλιση ασφαλούς πρόσβασης στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες και για την διενέργεια ηλεκτρονικών συναλλαγών σε έναν ασφαλέστερο τρόπο.

Η ασφαλής ηλεκτρονική ταυτοποίηση είναι ένας σημαντικός καταλύτης της προστασίας των δεδομένων και της πρόληψης της ηλεκτρονικής απάτης. Οι πτυχές αυτές έχουν μεγάλη σημασία σε τομείς όπως η ηλεκτρονική διακυβέρνηση, όπου οι πολίτες και οι επιχειρήσεις πρέπει να είναι βέβαιοι ότι τα δεδομένα τους υποβάλλονται σε επεξεργασία με πλήρη σεβασμό της ισχύουσας νομοθεσίας περί προστασίας των δεδομένων.

Η eID μπορεί να εγγυηθεί την αδιαμφισβήτητη ταυτοποίηση του προσώπου και θα καταστήσει δυνατό το ότι η υπηρεσία παραδίδεται στο πρόσωπο που πραγματικά την δικαιούται. Ωστόσο, υπάρχει έλλειψη σε μια κοινή νομική βάση που να είναι αποδεκτή και να ασκείται από κάθε κράτος μέλος για να αναγνωρίζει και να αποδέχεται τις ηλεκτρονικές ταυτότητες που εκδίδονται σε άλλα κράτη μέλη. Η ανεπαρκής διαλειτουργικότητα των διασυνοριακών εθνικών ηλεκτρονικών ταυτοτήτων δεν επιτρέπει στους πολίτες και τις επιχειρήσεις να ωφεληθούν πλήρως από την ψηφιακή ενιαία αγορά.

Ενώ τα υπάρχοντα κενά στην τεχνική και οργανωτική διαλειτουργικότητα μπορεί να αντιμετωπιστούν βάσει του μοντέλου που προέκυψε από το εν εξελίξει “Πιλοτικό Πρότζεκτ Μεγάλης Κλίμακας” για την ηλεκτρονική ταυτοποίηση (STORK), εξακολουθεί να απαιτείται δράση που να είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση της έλλειψης μιας κοινής νομικής βάσης για την διασυνοριακή αμοιβαία αναγνώριση των ηλεκτρονικών ταυτοτήτων. Για να καλυφθεί το κενό αυτό, η Επιτροπή εξέδωσε στις 4 Ιουνίου του 2012 μια πρόταση για τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες ταυτοποίησης και τις υπηρεσίες πιστοποίησης για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές στην εσωτερική αγορά (electronic identification and trust services for electronic transactions in the internal marke COM (2012) 238), η οποία παρέχει την νομική βάση για την αμοιβαία αναγνώριση των ηλεκτρονικών ταυτοτήτων.

Ξεδιπλώνοντας το eIDAS: πώς να επωφεληθούμε πλήρως από τη μετασχηματιστική φύση των ηλεκτρονικών μέσων ταυτοποίησης (eID) και των ηλεκτρονικών υπηρεσιών πιστοποίησης

(Αναδημοσίευση με μετάφραση από: European Commission, Digital Single Market, DIGITAL4EU, “Rolling out eIDAS: how to fully benefit from the transformative nature of electronic identification means (eID) and electronic trust services”, Published by Andrea Servida on Wednesday, 22/07/2015)

Η στρατηγική Ενιαίας Ψηφιακής Αγοράς http://ec.europa.eu/priorities/digital-single-market/ που πρόσφατα υιοθετήθηκε, ανοίγει τις προοπτικές για την περαιτέρω προώθηση της ψηφιοποίησης της αγοράς, την εκμετάλλευση του δυναμικού των νέων επιχειρηματικών μοντέλων και του ξεκλειδώματος στα οφέλη στους διάφορους τομείς της ευρωπαϊκής αγοράς, ενώ στοχεύει στην ενίσχυση της αξιοπιστίας και της ασφάλειας στις ψηφιακές υπηρεσίες. Το ξεδίπλωμα του Κανονισμού eIDAS/eIDAS Regulation (σχετικά με την αμοιβαία αναγνώριση της ηλεκτρονικής ταυτοποίησης και των υπηρεσιών πιστοποίησης) είναι ένα σημαντικό βήμα προς την επίτευξη των στόχων της ΕΨΑ: προσφέρει ένα σταθερό νομικό πλαίσιο για την ηλεκτρονική ταυτοποίηση και την πιστοποίηση -όπως οι ηλεκτρονικές υπογραφές, οι σφραγίδες, η χρονοσήμανση, οι καταχωρημένες ηλεκτρονικές υπηρεσίες παράδοσης και η πιστοποίηση ιστοσελίδων- και θα επιτρέψει στους πολίτες της ΕΕ, τις επιχειρήσεις και τις δημόσιες διοικήσεις να αποκτήσουν την αυτοπεποίθηση και την άνεση για την ψηφιακή μετάβαση.

Αυτό δεν είναι κάτι που η Επιτροπή θα πρέπει να κάνει μόνη της. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο, επιπλέον της υιοθέτησης του κανονισμού eIDAS του περασμένου έτους, έχουμε οργανώσει μια σειρά εκδηλώσεων για να συζητήσουμε με τους ενδιαφερόμενους φορείς το πώς μπορεί να διασφαλιστεί ότι η μετασχηματιστική φύση των ηλεκτρονικών ταυτοτήτων και των υπηρεσιών πιστοποίησης θα μπορούσε να βοηθήσει τον καθένα μας:

• Να επωφεληθεί πλήρως από την ψηφιοποίηση και από τις πιο ασφαλείς και καινοτόμες επιχειρηματικές διαδικασίες
• Να απολαύσει μια απρόσκοπτη, ασφαλή και άνετη εμπειρία χρήστη κατά την πρόσβαση του σε online υπηρεσίες από τις ψηφιακές συσκευές ή από το ψηφιακό περιβάλλον
• Να έχει πρόσβαση σε έναν μεγαλύτερο αριθμό φθηνότερων και πιο διαφανών υπηρεσιών που να προσφέρονται σε μια καλά λειτουργούσα και πιο διαφανή αγορά
• Να είναι σε θέση να επιλέξει ελεύθερα και εύκολα τις υπηρεσίες, τους πάροχους και τα επιχειρηματικά μοντέλα που ικανοποιούν τις ανάγκες του.

Οι πρώτες συζητήσεις έχουν τονίσει ότι, ενώ η ανάπτυξη των ηλεκτρονικών ταυτοτήτων και των υπηρεσιών πιστοποίησης θα μπορούσε να εξαπολύσει τεράστιες δυνατότητες σε όλους τους οικονομικούς και κοινωνικούς τομείς (από τις τράπεζες έως την ηλεκτρονική υγεία/e-health και από τα social media ως την οικονομία διαμοιρασμού/sharing economy, κλπ.), μια σειρά από εμπόδια (πχ. νομικά, οικονομικά και που σχετίζονται με την διαλειτουργικότητα) εξακολουθούν να υφίστανται και πρέπει να αντιμετωπιστούν.

Αυτός είναι ο λόγος που δεν μπορούμε να σταματήσουμε εδώ. Θα πρέπει να επικεντρωθούμε σε πρακτικές λύσεις, σε φρέσκες ιδέες και να σκεφτούμε out-of-the-box. Και χρειαζόμαστε τη βοήθειά σας για να επιτευχθεί αυτό. Μέσω αυτής της πλατφόρμας χαιρετίζουμε τις επιχειρήσεις και τις απόψεις των δημόσιων αρχών, στο να εμπλουτίσουν τη συζήτηση και στο να προτείνουν πιθανές λύσεις. Με βάση τα αποτελέσματα και τα ευρήματα των εκδηλώσεων για το eIDAS που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα, έχουμε εντοπίσει τους ακόλουθους τομείς συζήτησης -αλλά φυσικά είστε ευπρόσδεκτοι να προτείνετε θέματα της δικής σας επιλογής:

• Πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε την κανονιστική ευθυγράμμιση των ειδικών νομοθεσιών για τη διευκόλυνση της ψηφιοποίησης με την ενεργοποίηση της διασυνοριακής χρήσης των ηλεκτρονικών ταυτοτήτων και της πιστοποίησης των υπηρεσιών σε τομείς όπως ο τραπεζικός, της χρηματοδότησης, των πληρωμών, τις ταχυδρομικές υπηρεσίες, της οικονομίας διαμοιρασμού, τις μεταφορές και το ηλεκτρονικό εμπόριο, κα.;
• Πώς μπορούμε να επιτύχουμε ένα κοινό πλαίσιο εμπιστοσύνης στο οποίο η παροχή των διαπιστευτηρίων ταυτοποίησης και πιστοποίησης θα είναι κεντρικής σημασίας για τη διασφάλιση της απρόσκοπτης εμπειρίας χρήστη μέσα σε ασφάλεια και με άνετη πρόσβαση σε ηλεκτρονικές υπηρεσίες μέσω ψηφιακών καναλιών πολλαπλής πρόσβασης και από ποικίλες συσκευές/και περιβάλλοντα;
• Πώς μπορούμε να στηρίξουμε τη πανευρωπαϊκή διαλειτουργικότητα και στην υιοθέτηση των μέσων ηλεκτρονικής ταυτότητας και υπηρεσιών πιστοποίησης σε ολόκληρο τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, με έμφαση στην ανάπτυξη κανόνων, αναδυόμενων επιχειρηματικών μοντέλων, απλότητας και ευκολίας χρήσης, οικονομίας κλίμακας και παγκόσμιου εμπορίου;
• Οι κανόνες eIDAS για τις υπηρεσίες πιστοποίησης θα ισχύσουν από την 1η Ιουλίου του 2016. Ποια είναι τα ζητήματα εκείνα, τα οποία πρέπει να προωθηθούν για να διασφαλιστεί η ομαλή εφαρμογή των eIDAS, ιδίως όσον αφορά τους κανόνες για τις eIDAS υπηρεσίες πιστοποίησης;
• [Συνδεθείτε στην συζήτηση και για άλλες ιδέες]

Ετικέτες: e-ταυτοποίηση

Υπηρεσίες Πιστοποίησης & Ηλεκτρονική Ταυτοποίηση

(Αναδημοσίευση με μετάφραση από: European Commission, Digital Agenda for Europe, A Europe 2020 Initiative, “Trust Services and eID”)

Η ηλεκτρονική ταυτοποίηση (electronic identification, eID) και οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες πιστοποίησης (electronic Trust Services, ETS) είναι καίριας σημασίας για τις ασφαλείς διασυνοριακές ηλεκτρονικές συναλλαγές και είναι κεντρικά δομικά στοιχεία για την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά (Digital Single Market).

Ο κανονισμός (ΕΕ) Αριθ. 910/2014 [pdf αρχείο, 42 σελίδες στα ελληνικά] σχετικά με την ηλεκτρονική ταυτοποίηση και τις υπηρεσίες πιστοποίησης για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές στην εσωτερική αγορά (Κανονισμός/Regulation eIDAS), που εγκρίθηκε από τους συν-νομοθέτες, στις 23 Ιουλίου του 2014, αποτελεί ορόσημο για την παροχή ενός προβλέψιμου κανονιστικού περιβάλλοντος για να ενεργοποιηθεί η ασφαλής και απρόσκοπτη ηλεκτρονική αλληλεπίδραση μεταξύ των επιχειρήσεων, των πολιτών και των δημόσιων αρχών. Ο Κανονισμός eIDAS, ο οποίος βασίζεται στην Ανακοίνωση της Επιτροπής (Commission Communication, COM (2012) 238 τελικό της 4ης Ιουνίου 2012) [pdf αρχείο, 63 σελίδες στα ελληνικά], θα αυξήσει την αποτελεσματικότητα των δημόσιων και ιδιωτικών υπηρεσιών στο διαδίκτυο, στις ηλεκτρονικές επιχειρήσεις (eBusiness) και στο ηλεκτρονικό εμπόριο στην ΕΕ.

Βιντεοσκόπηση “Εναρκτήρια εκδήλωση Κανονισμού eIDAS: η απελευθέρωση του δυναμικού της Ψηφιακής Ενιαίας Αγοράς” – Τελετή υπογραφής

Βίντεο διάρκειας 00:03:04

Τα eID και eTS – δηλαδή οι ηλεκτρονικές υπογραφές, οι ηλεκτρονικές σφραγίδες, οι χρονοσημάνσεις, η ηλεκτρονική υπηρεσία παράδοσης και η πιστοποίηση ιστοσελίδας – είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την ουσία του πράγματος όταν αναλύουμε τις απαιτήσεις εκείνες που είναι απαραίτητες για να εξασφαλιστεί η ασφάλεια δικαίου, η εμπιστοσύνη και η ασφάλεια των ηλεκτρονικών συναλλαγών.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Κανονισμός eIDAS:

• διασφαλίζει ότι τα άτομα και οι επιχειρήσεις μπορούν να χρησιμοποιούν τα δικά τους εθνικά συστήματα ηλεκτρονικής ταυτοποίησης (ηλεκτρονικές ταυτότητες) για να έχουν πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες και σε άλλες χώρες της ΕΕ, όπου είναι διαθέσιμη η χρήση ηλεκτρονικών ταυτοτήτων.
• δημιουργεί μια ευρωπαϊκή εσωτερική αγορά για τα eTS, εξασφαλίζοντας ότι θα λειτουργούν σε διασυνοριακό επίπεδο και θα έχουν το ίδιο νομικό καθεστώς με τις παραδοσιακές διαδικασίες που βασίζονται στο χαρτί. Μόνο με την παροχή βεβαιότητας σχετικά με τη νομιμότητα όλων αυτών των υπηρεσιών, θα διασφαλιστεί ότι οι επιχειρήσεις και οι πολίτες θα χρησιμοποιούν τις ψηφιακές αλληλεπιδράσεις ως τους φυσικούς τρόπους αλληλεπίδρασης τους.

Εκδηλώσεις

• Συμμετοχή του Ιδιωτικού Τομέα στο eIDAS, Υψηλού Επιπέδου Εκδήλωση στις 23/04/2015 – Ενισχύοντας την on-line εμπιστοσύνη και ευκολία: η άποψη των επιχειρήσεων
• Συμμετοχή του Ιδιωτικού Τομέα στο eIDAS, Υψηλού Επιπέδου Εκδήλωση στις 23/04/2015 – Η eID: αναδυόμενες επιχειρηματικές περιπτώσεις

Υπηρεσίες Πιστοποίησης (Trust services)

(Αναδημοσίευση με μετάφραση από: European Commission, Digital Agenda for Europe, A Europe 2020 Initiative, “Trust services”)

Μοιάζει πολύ με το όταν κάποιος υπογράφει ένα έγγραφο με ένα στυλό στον αναλογικό (offline) κόσμο, έτσι και οι ηλεκτρονικές υπογραφές παρέχουν έναν τρόπο για να υπογράφονται τα έγγραφα στον ψηφιακό (online) κόσμο.

Στο παρελθόν, μόνο οι χειρόγραφες υπογραφές είχαν νομική ισχύ. Με την οδηγία σχετικά με το κοινοτικό πλαίσιο για τις ηλεκτρονικές υπογραφές (οδηγία για τις ηλεκτρονικές υπογραφές) (Directive on a Community framework for electronic signature (eSignature Directive)), που υιοθετήθηκε το 1999[*], επεκτάθηκε η αναγνώριση των ηλεκτρονικών υπογραφών. Ένα αξιόπιστο σύστημα ηλεκτρονικών υπογραφών που να λειτουργεί σε όλες τις χώρες της ΕΕ, είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια του ηλεκτρονικού εμπορίου και της αποτελεσματικής παροχής ηλεκτρονικών δημόσιων υπηρεσιών προς τις επιχειρήσεις και τους πολίτες.
[*] ΟΔΗΓΙΑ 1999/93/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 13ης Δεκεμβρίου 1999, σχετικά με το κοινοτικό πλαίσιο για ηλεκτρονικές υπογραφές [pdf αρχείο, 9 σελίδες στα ελληνικά]

Σημείωση: Το αντίστοιχο σύστημα για την Ελλάδα υλοποιήθηκε/υλοποιείται με το Ermis, την Εθνική Πύλη Δημόσιας Διοίκησης.

Η οδηγία για την ηλεκτρονική υπογραφή (eSignature Directive) καθορίζει το νομικό πλαίσιο σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τις ηλεκτρονικές υπογραφές και τις υπηρεσίες πιστοποίησης. Ο στόχος της είναι να κάνει τις ηλεκτρονικές υπογραφές πιο εύκολες στη χρήση τους και να βοηθήσει να γίνουν νομικά αναγνωρισμένες εντός των κρατών μελών. Η οδηγία δεν ευνοεί κάποια συγκεκριμένη τεχνολογία.

Ωστόσο, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ασφάλεια και η νομική εγκυρότητα μιας ηλεκτρονικής συναλλαγής σε διασυνοριακά σενάρια (όπως και σε εθνικό επίπεδο), η ηλεκτρονική υπογραφή είναι σίγουρα σημαντική, αλλά δεν αρκεί.

Άλλες υπηρεσίες πιστοποίησης που χρειάζεται να εξασφαλιστούν:

• Χρονοσήμανση, δηλαδή σήμανση με ημερομηνία και ώρα σε ένα ηλεκτρονικό έγγραφο, η οποία να αποδεικνύει την δημιουργία του εγγράφου σε ένα συγκεκριμένο σημείο στον χρόνο και στο ότι δεν έχει αλλάξει από εκείνη την στιγμή και μετά.
• Ηλεκτρονική σφραγίδα, δηλαδή το ηλεκτρονικό ισοδύναμο μιας σφραγίδας ή μιας σήμανσης, που εφαρμόζεται σε ένα έγγραφο για να εγγυηθεί την προέλευση, την επισημότητα του και την ακεραιότητα του.
• Ηλεκτρονική παράδοση, δηλαδή μια υπηρεσία που, σε κάποιο βαθμό, είναι το ισοδύναμο στον ψηφιακό κόσμο για το ότι είναι η συστημένη επιστολή στον φυσικό κόσμο.
• Νομική παραδεκτότητα των ηλεκτρονικών εγγράφων για να διασφαλιστεί η αυθεντικότητα και η ακεραιότητα τους.
• Πιστοποίηση ιστοσελίδας, πχ. το ότι είναι αξιόπιστες οι πληροφορίες που υπάρχουν σε έναν δικτυακό τόπο (πχ. για ένα πιστοποιητικό), η οποία επιτρέπει στους χρήστες να ελέγχουν τη γνησιότητα της ιστοσελίδας και την σύνδεσή της με την οντότητα/άτομο που κατέχει/παρέχει την ιστοσελίδα.

Χωρίς την βεβαιότητα σχετικά με τη νομιμότητα όλων αυτών που σχετίζονται με τις υπηρεσίες, οι επιχειρήσεις και οι πολίτες θα εξακολουθούν να διστάζουν να χρησιμοποιήσουν τις ψηφιακές αλληλεπιδράσεις ως τον φυσικό τους τρόπο αλληλεπίδρασης, διότι θα βρίσκονται σε αβεβαιότητα σχετικά με το αν είναι ή δεν είναι έγκυρες οι όποιες ηλεκτρονικές υπηρεσίες και θα συνεχίζουν να καταφεύγουν έτσι στον αναλογικό τρόπο με τα όποια προβλήματα, καθυστερήσεις και περιορισμούς αυτός έχει. Αυτή είναι η πρόθεση πίσω από την πρόταση του “Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την ηλεκτρονική ταυτοποίηση και τις υπηρεσίες πιστοποίησης για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές στην εσωτερική αγορά / Regulation of the European Parliament and of the Council on electronic identification and trust services for electronic transactions in the internal market”, η οποία εκδόθηκε τον Ιούνιο του 2012, [pdf αρχείο, 63 σελίδες στα ελληνικά].

Σχετικά Θέματα:

• Memo και Q&A
• Δημοσίευση του κανονισμού για την ηλεκτρονική ταυτοποίηση και τις υπηρεσίες πιστοποίησης για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές στην εσωτερική αγορά
• Διαδικασία κοινοποίησης στα Κράτη Μέλη
• Κατάλογος Αξιόπιστων Παρόχων Υπηρεσιών Πιστοποίησης στην ΕΕ
• βλ. Κατεβάστε την αξιόπιστη λίστα / Download trusted list (PDF), Κατεβάστε την αξιόπιστη λίστα σε μορφή XML / Download trusted list in machine format (XML), Κατεβάστε το σημείωμα με την πολιτική για τον κεντρικό κατάλογο και τη σχετική ανακοίνωση νομικού περιεχομένου / Download the note on the central list policy and the related legal notice (PDF)
• Περαιτέρω νομική και πολιτική πληροφόρηση / Further legal and policy information
• Πτυχές τυποποίησης των ηλεκτρονικών υπογραφών