Πολλές σελίδες στο Facebook ανακοινώνουν ή διαφημίζουν διαγωνισμούς. Οι περισσότερες από αυτές είναι νόμιμες προσφορές προϊόντων και υπηρεσιών, αλλά συχνά εμφανίζονται και άλλες που είναι απάτες σχεδιασμένες να συλλέγουν τα προσωπικά σας στοιχεία.
Θα έχετε συναντήσει σίγουρα έστω και έναν ψεύτικο διαγωνισμό στο Facebook που σας υπόσχεται λαγούς με πετραχήλια. Που σας υπόσχεται τα πάντα προκειμένου να σας πείσει να δώσετε τα στοιχεία σας για να συμμετάσχετε. Το ερώτημα είναι αν ο διαγωνισμός αυτός που μόλις είδατε στο διαδίκτυο είναι αληθινός ή ψεύτικος. Δεν υπάρχει κάποιος κανόνας για να βοηθήσει να αποφασίσετε. Υπάρχουν μόνο μερικά πράγματα που μπορείτε να αναζητήσετε και τα οποία θα σας βοηθήσουν να αξιολογήσετε αν κρύβει κάτι πονηρό ο διαγωνισμός που έχετε μπροστά σας. Ας δούμε ποια είναι αυτά.
Το δώρο είναι πολύ καλό για να είναι αληθινό
Μία από τις μεγαλύτερες υποδείξεις ότι ένας διαγωνισμός είναι απάτη, είναι η ποιότητα του βραβείου και τι πρέπει να κάνετε για να το κερδίσετε. Εάν ακούγεται πολύ καλό για να είναι αληθινό, τότε πιθανότατα είναι. Η Audi είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν πρόκειται να σας χαρίσει ένα ολοκαίνουργιο RS7 χρησιμοποιώντας το Facebook. Ούτε η αεροπορική εταιρεία Aegean πρόκειται να δώσει κουπόνια των 2.500,00 ευρώ για να γιορτάσει την επέτειό της. Θα κήρυττε πτώχευση σε ένα χρόνο.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν διαγωνισμοί όπου μπορείτε να κερδίσετε ένα RS7 ή ένα κουπόνι αξίας 2.500,00 €. Όλα αυτά είναι πολύ μεγάλα βραβεία για να μοιράζονται μέσα από το Facebook συμπληρώνοντας απλά τα στοιχεία σας. Διαγωνισμοί με τέτοια βραβεία για να επιφέρουν στην εταιρεία τα χρήματα του κόστους του δώρου, γίνονται με μεγάλη δημοσιότητα (συνήθως τηλεόραση), ο διαγωνισμός τρέχει να μεγάλο χρονικό διάστημα (μπορεί και ένα εξάμηνο) και τον παρουσιάζουν διάσημες προσωπικότητες της δημοσιογραφίας.
Απειλητικές διευθύνσεις URL ή ιστοσελίδες
Κοιτάξτε προσεκτικά τη διεύθυνση URL και τη ιστοσελίδα που ισχυρίζεται ότι μοιράζει το δώρο. Συχνά, είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να αποκτήσετε μια ιδέα σχετικά με το εάν ένας διαγωνισμός είναι νόμιμος ή ψεύτικος.
Πάρτε, για παράδειγμα, τη διεύθυνση URL του διαγωνισμού EasyJet που κατά καιρούς περιφερόταν στο Facebook. Είναι “easyjet.com-air.win”. Αν και περιλαμβάνει το όρο “easyjet.com”, ακολουθείται από το “-air.win”. Αυτό σημαίνει ότι ο πραγματικός τομέας ιστότοπου είναι το “com-air.win”. Το κομμάτι “easyjet” είναι ένας subdomain. Οποιοσδήποτε μπορεί να δημιουργήσει το subdomain easyjet ή aegean ή οτιδήποτε άλλο κάτω από οποιοδήποτε domain, για παράδειγμα σαν το “aegean.iguru.gr”.
Στο Facebook κυκλοφορούν πολλά παρόμοια ψεύτικα μηνύματα, όπου το όνομα της σελίδας είναι το ίδιο με το επίσημο, αλλά ακολουθείται από ένα άσχετο domain. Για παράδειγμα, εάν η “Audi Hellas” είναι η επίσημη σελίδα της στο Facebook, οι απατεώνες θα δημιουργήσουν την “Audi Ελλάς” (με μία τελεία επιπλέον) και θα διοργανώσουν έναν ψεύτικο διαγωνισμό για αυτήν. Οποιοδήποτε τέχνασμα αυτού του είδους θα πρέπει να σας δημιουργήσει σοβαρές υποψίες ότι κάτι δεν πάει καλά.
Δεν υπάρχει επίσημη ανακοίνωση στον επίσημο ιστότοπο
Μία μια καλή δοκιμή είναι να ελέγξετε τον επίσημο ιστότοπο της εταιρείας από τον οποίο διενεργείται ο διαγωνισμός. Όταν επισκέπτεστε τον ιστότοπο της ΑΒ Βασιλόπουλος το πρώτο πράγμα που θα δείτε είναι ένα διαγωνισμό με έπαθλο το “φτωχό ποσό” των 6 ευρώ. Αν έκανε διαγωνισμό αξίας 800 ευρώ θα ήταν σε έντονα γράμματα και πρώτο στην αρχική σελίδα. Αν η ΑΒ Βασιλόπουλος ή η Lidl ή η Easyjet που κατά καιρούς έχουμε δει να “μοιράζουν” υπέρογκα ποσά μέσω του Facebook μοίραζαν τα χρήματα του ψεύτικου διαγωνισμού, αφενός μεν θα το βλέπατε στην επίσημη ιστοσελίδα τους πρώτο πρώτο, αφετέρου θα το βλέπατε και σε όλα τα υπόλοιπα μέσα μαζικής ενημέρωσης (τηλεόραση, εφημερίδες, ραδιόφωνο κλπ).
Πρέπει να το κοινοποιήσετε ή να κάνετε tag τους φίλους σας για να συμμετάσχετε
Το Facebook έχει αρκετά αυστηρές οδηγίες σχετικά με το είδος των διαγωνισμών που επιτρέπονται στις σελίδες του. Δείτε το παρακάτω κομμάτι κειμένου από τους όρους και τις προϋποθέσεις των σελίδων:
Η διεξαγωγή των προωθήσεων μπορεί να γίνεται σε Σελίδες ή εφαρμογές στο Facebook. Δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείτε προσωπικά Χρονολόγια και συνδέσεις φίλων για τη διεξαγωγή προωθήσεων (π.χ. δεν επιτρέπεται η χρήση εκφράσεων όπως “για να συμμετάσχετε, κοινοποιήστε το στο Χρονολόγιό σας” ή “για να έχετε περισσότερες συμμετοχές, κοινοποιήστε το στο Χρονολόγιο ενός φίλου σας” ή “προσθέστε τους φίλους σας με ετικέτες σε αυτή τη δημοσίευση για να συμμετάσχετε”).
Αυτό σημαίνει ότι οι διαγωνισμοί στους οποίους πρέπει να μοιραστείτε μια ανάρτηση ή να εισάγετε φίλους για να συμμετάσχετε είναι στην πραγματικότητα εναντίον των Όρων Παροχής Υπηρεσιών των Σελίδων του Facebook. Δεδομένου ωστόσο του πόσο συνηθισμένο είναι αυτό το είδος διαγωνισμού, είναι σαφές ότι πολλές σελίδες απλώς αγνοούν τον παραπάνω όρο του Facebook.
Ενώ πολλές νόμιμες σελίδες, όπως τα διάφορα θέατρα ή μουσικά κέντρα όπως στο παραπάνω screenshot, τρέχουν τέτοιους διαγωνισμούς, το γεγονός ότι αγνοούν τους κανόνες του Facebook σημαίνει ότι μπορούν να δεχτούν ανά πάσα στιγμή κόκκινη κάρτα και το Facebook να τους διαγράψει.
Έχουν κάνει υπερβολικά μεγάλο αριθμό διαγωνισμών και δεν έδωσαν αποδείξεις
Οι περισσότερες μικρές επιχειρήσεις δεν έχουν την πολυτέλεια να δώσουν 10 iPads. Εάν μια μικρή τοπική επιχείρηση διεξάγει διαγωνισμούς κάθε εβδομάδα με μεγάλα βραβεία (τα iPhones και τα iPads είναι πάντα δημοφιλή), τότε είτε έχουν πολύ βαθιές τσέπες είτε συμβαίνει κάτι πονηρό.
Ομοίως, αν μια σελίδα διεξάγει πολλούς διαγωνισμούς και ποτέ δεν ανακοινώνει τον νικητή ή αν ανεβάζει μια φωτογραφία των δώρων της, είναι άλλη μία υποψία ότι κάνει ψεύτικους διαγωνισμούς. Αν και οι κανονικές σελίδες έχουν το δικαίωμα να μην ανακοινώνουν δημοσίως τον νικητή, είναι όμως μία καλή διαφήμιση να το κάνουν. Και η δημοσιότητα είναι ο λόγος που οι περισσότερες σελίδες διεξάγουν διαγωνισμούς στο Facebook. Γιαυτό άλλωστε στους όρους συμμετοχής σας συνήθως θα δείτε ότι δέχεστε να ανακοινωθεί το όνομά σας, αν αναδειχθείτε νικητής.
H μετάφραση είναι της Google
Αν η μετάφραση του μηνύματος του διαγωνισμού δεν είναι σε άπταιστα Ελληνικά και θυμίζει την αυτόματη μετάφραση της Google, τότε το πιθανότερο είναι να πρόκειται για ψεύτικο διαγωνισμό. Η επιχείρηση που πραγματικά θα μοιράσει δώρα επιθυμεί την διαφήμιση και φυσικά σωστή διαφήμιση δεν μπορεί να γίνει με σπασμένα Ελληνικά.
Μηνύματα αυτού του είδους δηλώνουν προχειρότητα, με σκοπό της όσο το δυνατόν παγκόσμια απάτη, προσελκύοντας θύματα από όλο τον κόσμο και σε όλες τις γλώσσες. Αν οι ημερομηνίες και οι μήνες συντάσσονται σε άλλο πρόσωπο, όπως “Πριν τις 20 Νοέμβριος 2017, θα επιλέξουμε 297 άτομα” τότε καλύτερα να φύγετε μακρυά.
Πως μοιάζει οπτικά ένας νόμιμος διαγωνισμός
Αυτά που έχουν οι νόμιμοι διαγωνισμοί είναι ακριβώς το αντίθετο από όλα τα παραπάνω. Δείτε αυτή την προσφορά για το The Grand Tour του Amazon. Ο διαγωνισμός μοιράζεται από μια νόμιμη σελίδα που σχετίζεται με την εκπομπή. Έχει σύνδεση με την ιστοσελίδα του Amazon. Το βραβείο είναι εντελώς λογικό: μια επίσκεψη στο στούντιο που γυρίζεται η εκπομπή. Υπάρχει ακόμη και μια αποποίηση ευθύνης της T&Cs! Δεν θα βρείτε τίποτα ύποπτο ή κάτι που να σας υποδηλώνει ότι δεν είναι αυτό που φαίνεται.
Το Facebook αν και γνωρίζει ότι οι χρήστες τους τρέχουν διαγωνισμούς στην πλατφόρμα τους, δεν θέλουν να έχουν καμία σχέση με αυτό. Οι οδηγίες και οι όροι χρήσης το καθιστούν πολύ σαφές ότι δεν αποδέχονται καμία ευθύνη για διαγωνισμούς που διεξάγονται από τους χρήστες και δεν θα αστυνομεύονται. Παρόλο που για τις νόμιμες σελίδες αυτό τις καθιστά εύκολο να διεξάγουν διαγωνισμούς χωρίς να χρειάζεται να περάσουν από διατυπώσεις. εγκρίσεις και άδειες, αφήνει επίσης την πόρτα ανοιχτή και για τους απατεώνες.
Η καλύτερη συμβουλή που μπορούμε να σας δώσουμε είναι να εμπιστεύεστε το ένστικτό σας, να ψάχνετε περισσότερο πριν αποφασίσετε, και αν ένας διαγωνισμός έχει πάνω από ένα από τα παραπάνω σημάδια καλύτερα είναι να μην συμμετέχετε. Και ό,τι κι αν κάνετε, μην παρέχετε ποτέ τα στοιχεία σύνδεσης σας στο Facebook και μην στέλνετε χρήματα σε οποιονδήποτε ισχυρίζεται ότι έχετε κερδίσει έναν διαγωνισμό.
