Από πού προήλθε το διαδίκτυο; Όταν ρωτήθηκαν ορισμένοι φοιτητές από έναν επίκουρο καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια, κάποιοι ανέφεραν το ARPANET ή την Silicon Valley, ενώ λιγότεροι από τέσσερις φοιτητές έγραψαν, “Bill Gates….”
Ο Kevin Driscoll το αναφέρει σαν “την διασταύρωση εκατοντάδων περιφερειακών, εθνικών, εμπορικών και συνεταιριστικών δικτύων”, σε ένα απόσπασμα από το νέο του βιβλίο. Το περιγράφει σαν “ένα μείγμα εμπορικών διαδικτυακών υπηρεσιών, πανεπιστημιακών δικτύων και δικτύων τοπικής κοινότητας που μεταλλάχθηκε σε κάτι μεγαλύτερο, πιο εμπορικό και πιο προσιτό στο ευρύ κοινό…”
Όμως αυτό που παραλείπεται συχνά είναι ο “κόσμος μόντεμ” πριν από τον ιστό:
Ενώ το ARPANET δημιουργήθηκε από επαγγελματίες ερευνητές σε πανεπιστήμια και κυβερνητικά εργαστήρια, ο κόσμος του modem δημιουργήθηκε από ερασιτέχνες και επιχειρηματίες με γνώμονα την κοινότητα, χομπίστες ραδιοφωνικών εκπομπών, κλαμπ υπολογιστών, πειρατές λογισμικού και οργανώσεις ακτιβιστών.
Η κυρίαρχη μορφή δικτύωσης Η/Υ για την δεύτερη ομάδα ήταν το σύστημα του πίνακα ανακοινώσεων, ή BBS από το bulletin board system…
Η οικογένεια δικτύων ARPANET λειτουργούσε σε μια ουσιαστικά διαφορετική υποδομή από τα δίκτυα BBS που προσανατολίζονταν στον καταναλωτή. Και στα δύο δίκτυα υπήρχαν σχετικά λίγοι έμπειροι χρήστες.
Μεταξύ του 1994 και του 1995, ο Παγκόσμιος Ιστός – και όχι το BBS – έγινε το δημόσιο πρόσωπο του κυβερνοχώρου. Στην τηλεόραση και στον έντυπο τύπο, το Netscape Navigator διαφημιζόταν σαν το μέλλον του Διαδικτύου.
Ωστόσο κατέφθασαν και τα επενδυτικά κεφάλαια.
Όμως αντί για το BBS, τα χρήματα και η προσοχή στράφηκαν σε εταιρείες που συνδέονται με τον εκκολαπτόμενο Ιστό. Τέλος, όταν το “cyberporn” απείλησε να σκάσει τη φούσκα των dot-com, τα BBS παρείχαν έναν βολικό αποδιοπομπαίο τράγο. Τα BBS ήταν παλιά και βρώμικα, ενώ το Web ήταν νέο, καθαρό και ασφαλές για το εμπόριο. Για να αποφευχθεί το στίγμα, οι επιχειρηματίες διαχειριστές των BBS εξαφανίστηκαν αθόρυβα. Φαινομενικά εν μία νυκτί, χιλιάδες Dial-up BBS συνδέσεις εξαφανίστηκαν.
Οι άνθρωποι που δημιούργησαν τον κόσμο των μόντεμ τη δεκαετία του 1980 έθεσαν όμως τις βάσεις για εκατομμύρια άλλους που έφεραν το Διαδίκτυο τη δεκαετία του 1990.
Οι διαχειριστές των BBS ανέπτυξαν τις βάσεις για την διαδικτυακή κοινότητα, τον προγραμματισμό, τον ανοιχτό κώδικα που κυκλοφορεί από την κοινότητα για την κοινότητα, την διακυβέρνηση και την εμπορευματοποίηση. Όταν τελικά η πρόσβαση στο Διαδίκτυο ήρθε στο κοινό, οι πρώην χρήστες του BBS μετέφεραν την εμπειρία της δικτύωσης από τη βάση στον κοινωνικό ιστό. Με την πάροδο του χρόνου, αμέτρητες πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης αναπαράγουν τις κοινωνικές και τεχνικές καινοτομίες της κοινότητας του BBS.
Η λήθη έχει μεγάλα διακυβεύματα.
Καθώς το διαδίκτυο είναι πια μια υποχρεωτική υποδομή της καθημερινής μας ζωής, οι ιστορίες για την προέλευσή του είναι πιο σημαντικές από ποτέ.
Η ανάκτηση της ιστορίας του σύγχρονου κόσμου μας ίσως μας βοηθήσει να φανταστούμε έναν κόσμο πέρα από από τα εμπορικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τη μαζική παρακολούθηση και τα μονοπώλια των πλατφορμών.
Ατελείωτα τροποποιήσιμο, το κάθε BBS αντιπροσώπευε ένα ιδιότυπο όνειρο για το πως θα μπορούσε να είναι ο κυβερνοχώρος, μια ματιά στο μέλλον γραμμένο σε κώδικα και προσβάσιμο από ένα σταθερό τηλέφωνο.
Αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο θυμόμαστε το παρελθόν του Διαδικτύου, μπορούμε να αλλάξουμε τις προσδοκίες μας για το μέλλον του.
