Ο μικροϋπολογιστής Raspberry Pi εκτός από το λειτουργικό του κατασκευαστή μπορεί να δεχτεί και έτερα λειτουργικά συστήματα και μάλιστα με καλύτερα αποτελέσματα.
Το Raspberry Pi είναι μια σειρά μικρών και φτηνών υπολογιστών, μονής πλακέτας (SBC), που αναπτύχθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο από το Ίδρυμα Raspberry Pi σε συνεργασία με την Broadcom.
Το έργο Raspberry Pi αρχικά ξεκίνησε για την προώθηση της διδασκαλίας της βασικής επιστήμης των υπολογιστών στα σχολεία. Όμως έτυχε ευρείας αποδοχής και χρησιμοποιείται πλέον σε μια ποικιλία διαφορετικών εργασιών και εφαρμογών.
Μερικές από τις πιο δημοφιλείς χρήσεις του Pi περιλαμβάνουν τη μετατροπή του σε media player ή μηχανή εξομοίωσης. Υπάρχουν περιπτώσεις μάλιστα που μπορεί να αντικαταστήσει ένα desktop που έχει ρυθμιστεί να κάνει μία απλή εργασία.
Δεδομένης της ευελιξίας του συστήματος, χρειάζεστε εν αρχή να εγκαταστήσετε σε αυτό ένα λειτουργικό σύστημα που θα είναι ιδιαίτερα ελαφρύ και θα μπορεί να συνεργάζεται άψογα με το Raspberry Pi.
Η κατασκευάστρια εταιρεία φυσικά προτείνει το δικός της Raspberry Pi OS, αλλά σας ενημερώνουμε ότι υπάρχουν και πολλά άλλα εναλλακτικά λειτουργικά που θα κάνουν σωστά την δουλειά σας. Ας δούμε μερικά από αυτά. Ότι αναφέρουμε θα αφορά το τελευταίο μοντέλο της εταιρείας, δηλαδή το Raspberry Pi 5, που ανακοινώθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2023, και όχι παλαιότερα μοντέλα.
Αν και μπορεί να είναι δυνατή η εκτέλεση αυτών των λειτουργικών σε ασθενέστερο υλικό, όπως το Zero ή το Pi 4, μπορεί να δείτε μεγάλες διαφορές στην απόδοση. Η σειρά κατάταξης, εκτός από το επίσημο λειτουργικό, είναι αλφαβητική και δεν έχει σχέση με την ποιότητα ή την προτροπή σε κάποιο από αυτά.
Table of Contents
Raspberry Pi OS
Ξεκινάμε εκτός αλφαβητικής σειράς, με το επίσημο λειτουργικό της εταιρείας, το Raspberry Pi OS. Πρόκειται για μία πολύ ελαφρά διανομή linux που βασίζεται στο Debian και περιέχει ενσωματωμένες πολλές δυνατότητες και προγράμματα που έχουν δημιουργηθεί για το Pi.
Έχει ένα κομψό πρόγραμμα περιήγησης ιστού που βασίζεται στο Chromium, μια ισχυρή σουίτα γραφείου και ένα πρόγραμμα επεξεργασίας κώδικα, καθιστώντας το ιδανικό τόσο για γενικές όσο και για εξειδικευμένες εργασίες υπολογιστών. Περιέχει αρκετά έτοιμα εγκατεστημένα προγράμματα, όπως το VLC Player, προβολή φωτογραφιών, παιχνίδια, pdf viewer, task mananger, terminal, text editor και ένα σωρό άλλα.
Επιπλέον, περιέχει το δικό του κατάστημα εφαρμογών και αποθετήρια πακέτων παρόμοια με το Debian και το Ubuntu. Αυτό σας επιτρέπει να εγκαταστήσετε νεότερες εφαρμογές.
Διαβάστε: Φτιάξτε δωρεάν ένα εικονικό Raspberry Pi
Τέλος, έχετε δύο διαφορετικές επιλογές κατά τη λήψη του Raspberry Pi OS, μία με προτεινόμενο λογισμικό και μία χωρίς. Εναλλακτικά, εάν θέλετε πραγματικά μια ελαφριά έκδοση του συστήματος, μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε το Raspberry Pi OS Lite. Ωστόσο, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι εκεί δεν υπάρχει καμία επιφάνεια εργασίας ή γραφικό περιβάλλον χρήστη κανενός είδους, παρά μόνο το terminal.
Alpine Linux
Το Alpine είναι μια ισχυρή διανομή Linux που παρέχει ένα εξαιρετικά βελτιστοποιημένο λειτουργικό σύστημα. Λόγω του μικρού του μεγέθους και της γρήγορης εκκίνησης του, χρησιμοποιείται συνήθως σε κοντέινερ που ζητούν γρήγορους χρόνους εκκίνησης, σε εικονικές μηχανές, σε dedicated ενοικιαζόμενους servers, καθώς και σε υλικό που υπάρχει ενσωματωμένο σε διάφορες συσκευές, όπως δρομολογητές και NAS.
Σε αντίθεση με άλλα συστήματα, το Alpine δίνει έμφαση στην ορθότητα και την ασφάλεια του κώδικα, καθιστώντας το εξαιρετικό, εάν απαιτείτε από το Pi σας να είναι αξιόπιστο και ελαφρύ.
Χρησιμοποιεί musl, BusyBox και OpenRC αντί των πιο συχνά χρησιμοποιούμενων glibc, GNU Core Utilities και systemd. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα μικρό, ελαφρύ λειτουργικό σύστημα, ιδανικό για συστήματα περιορισμένων πόρων, όπως το Raspberry Pi.
Όπως το PiCore, η βασική εγκατάσταση του Alpine Linux δεν περιλαμβάνει εργαλεία GUI, γεγονός που το καθιστά καλή επιλογή για την ανάπτυξη διακομιστών Linux και εικόνων κοντέινερ. Επιπλέον, το αποθετήριο κοινότητας της Alpine είναι αρκετά ώριμο ώστε να μπορείτε να εγκαταστήσετε σχεδόν οποιοδήποτε λογισμικό χρειάζεστε για το σύστημά σας.
Arch Linux ARM
Το Arch Linux ARM είναι ο βασιλιάς των μινιμαλιστικών διανομών Linux γενικής χρήσης. Πρόκειται για μια έκδοση του Arch Linux για επεξεργαστές ARM (δεν είναι επίσημη έκδοση του Arch Linux).
Η σχεδιαστική του φιλοσοφία είναι «η απλότητα και ο πλήρης έλεγχος στον τελικό χρήστη», και στοχεύει να είναι πιο πολύ σαν Unix.
Έχει τεράστιο αποθετήριο κοινότητας και σας παρέχει όλα όσα χρειάζεστε για να δημιουργήσετε το προσαρμοσμένο σύστημά σας, χρησιμοποιώντας ό,τι καλύτερο έχει να προσφέρει το Linux.
Edubuntu
Το Edubuntu (παλαιότερα ονομαζόταν Ubuntu Education Edition) είναι μια ελαφριά διανομή Linux που βασίζεται στο Ubuntu και εστιάζει στην εκπαίδευση.
Αν και δεν έχει σχεδιαστεί ειδικά για το Raspberry Pi, οι προγραμματιστές του λειτουργικού συστήματος παρέχουν μια γρήγορη και ελαφριά έκδοση που συνεργάζεται μαζί του. Είναι μια εξαιρετική επιλογή για γονείς που θέλουν να δημιουργήσουν έναν πάμφθηνο και προσβάσιμο υπολογιστή για τα παιδιά τους.
Το μεγαλύτερο ατού του Edubuntu είναι η μηδενική απαίτηση διαμόρφωσης, όσο αναφορά την εκπαιδευτική χρήση. Για παράδειγμα, η ρύθμιση του Edubuntu στο Pi απαιτεί μόνο να εγγράψετε την εικόνα του σε μια κάρτα SD και μερικές απλές ρυθμίσεις διαμόρφωσης.
Επιπλέον, το Edubuntu συνοδεύεται από ένα σωρό βοηθητικά προγράμματα εκμάθησης. Διαθέτει το παιχνίδι gbrainy, το gCompris για μικρότερα παιδιά, καθώς και τα kGeography και Stellarium για να κοιτάτε τη Γη και τα αστέρια. Επιπλέον, το Edubuntu διαθέτει επίσης μία καλή σειρά εργαλείων.
DietPi
Το DietPi είναι μια ευέλικτη διανομή Linux που βασίζεται στο Debian που παρέχει ένα ελαφρύ και βελτιωμένο λειτουργικό σύστημα για SBC.
Εκτός από το Raspberry Pi, υποστηρίζει και άλλα παρόμοια συστήματα, όπως το Odroid, το Orange Pi και το Rock64. Επιπλέον, οι προγραμματιστές του DietPi αποστέλλουν επίσης μια εικόνα x86_64, που σημαίνει ότι μπορείτε επίσης να το εγκαταστήσετε σε έναν παραδοσιακό desktop υπολογιστή.
Ένα από τα ατού του DietPi είναι το προσαρμοσμένο βοηθητικό πρόγραμμα DietPi-Software, το οποίο συνδυάζει τις εργασίες συστήματος στο μηχάνημά σας σε μια ενιαία διεπαφή τερματικού.
Οι προγραμματιστές του DietPi χρησιμοποιούν αυτό το πρόγραμμα για να μειώσουν την πολυπλοκότητα της εγκατάστασης και της διαμόρφωσης μεγάλων πακέτων λογισμικού στο Pi σας. Για παράδειγμα, το DietPi συμπυκνώνει ολόκληρη τη διαδικασία εγκατάστασης του NextCloud σε ένα μόνο τικ στο πλαίσιο ελέγχου.
OpenFyde
Εάν έχετε χρησιμοποιήσει ποτέ Chromebook, θα εξοικειωθείτε αμέσως με το OpenFyde. Το OpenFyde βασίζεται στο λειτουργικό σύστημα ανοιχτού κώδικα Chromium της Google, το οποίο είναι το ίδιο σύστημα που χρησιμοποιείται στα Chromebook.
Όπως τα Chromebook, το OpenFyde βασίζεται σε εφαρμογές και υπηρεσίες ιστού. Αυτό καθιστά το OpenFyde ένα από τα λίγα ελαφριά λειτουργικά συστήματα που βασίζονται σε σύννεφο και είναι διαθέσιμα για το Raspberry Pi.
Επειδή το OpenFyde εκτελεί μια σειρά web εφαρμογών καταναλώνει πολύ λιγότερους πόρους από ένα παραδοσιακό λειτουργικό σύστημα. Επιπλέον, επειδή δεν απαιτεί την ίδια επεξεργαστική ισχύ με άλλα συστήματα, είναι δυνατό να τρέξει και σε ασθενέστερο υλικό.
Επιπλέον, εάν κατασκευάζετε έναν φορητό υπολογιστή που βασίζεται σε Pi, είναι πιθανό να επιτύχετε καλύτερη διάρκεια ζωής της μπαταρίας με το OpenFyde. Εάν χρειάζεστε μόνο εφαρμογές που βασίζονται στον ιστό, το OpenFyde αξίζει σίγουρα μια ματιά.
PiCore
Το PiCore είναι η επίσημη διανομή του Tiny Core Linux για το Raspberry Pi. Όπως και με το upstream του, το PiCore δεν συνοδεύεται από κάποιο desktop περιβάλλον ή οποιαδήποτε βοηθητικά προγράμματα γραφικών. Αντίθετα, επιλέγει να παρέχει στον χρήστη μια γραμμή εντολών και ένα σύνολο βασικών εργαλείων UNIX.
Αν και η ύπαρξη μόνο ενός terminal ακούγεται τρομακτικό για τους αρχάριους χρήστες, εντούτοις μπορεί να είναι ελκυστικό για όσους θέλουν ένα απλό, ελαφρύ λειτουργικό σύστημα που μπορούν να δημιουργήσουν με την χρήση εντολών.
Έχει μέγεθος περίπου 32 MB με αποτέλεσμα το PiCore είναι ένα από τα μικρότερα και ελαφρύτερα λειτουργικά συστήματα Linux στο Raspberry Pi σήμερα. Εκτός από αυτό, το PiCore είναι επίσης αποτελεσματικό όταν πρόκειται για διαχείριση πόρων. Ενώ λειτουργεί σε αδράνεια, το σύστημα καταναλώνει περίπου 100-120 MB μνήμης RAM, καθιστώντας το μια καλή επιλογή για μικρότερα και παλαιότερα Raspberry Pi.
Επίλογος
Γνωρίζοντας τα πιο ελαφριά και δωρεάν λειτουργικά συστήματα για το Raspberry Pi, μπορείτε να τα δοκιμάσετε όλα ώστε να βρείτε αυτό που ταιριάζει περισσότερο στις ανάγκες σας.
Έτσι κι αλλιώς το Raspberry Pi από μόνο του είναι ένα μηχάνημα – εργαλείο για πειραματισμούς, για παιχνίδι και προπάντων για εκμάθηση.
