Πόσα είδη Wi-Fi υπάρχουν. Οδηγός για αρχάριους

Ο κόσμος του Wi-Fi κατακλύζεται από ένα σωρό σύμβολά και ονομασίες. Ακούτε για 802.11ax, 802.11ad, 802.11ac, 802.11n και άλλα ακαταλαβίστικα νούμερα? Ή για Wi-Fi 6, Wi-Fi 5, WiGig και αναρωτιέστε αν μιλάνε αγγλικά ή κινέζικα? Ας δούμε τι είναι όλα αυτά.

Ζούμε στην εποχή του διαδικτύου και των ασύρματων συνδέσεων, και οι περισσότεροι χρησιμοποιούν ένα ασύρματο δρομολογητή στα σπίτια τους. Και ενώ τα καλώδια τείνουν σιγά σιγά προς το χρονοντούλαπο της ιστορίας, η ασύρματη σύνδεση εμφανίζεται με ένα σωρό καινοτομίες, τεχνικές και ονόματα. Το Wi-Fi, ένα είδος ασύρματης επικοινωνίας, έχει γίνει ένας κοινός όρος στο λεξιλόγιό μας. Υπάρχει σχεδόν σε όλα τα router, στα tv-box, καθώς και σε όσα μηχανήματα απαιτούν σύνδεση από απόσταση μεγαλύτερη των δέκα μέτρων που καλύπτει το bluetooth.

Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι αν θέλετε μία ασύρματη σύνδεση μεγαλύτερη των 10 μέτρων που να μπορεί να διαπερνά τοίχους τότε το Wi-Fi είναι μονόδρομος. Αλλά αν και το όνομα Wi-Fi το ακούμε πλέον σχεδόν παντού και καθημερινά, τα πρότυπα της ασύρματης δικτύωσης του δεν είναι εύκολο να αφομοιωθούν και να κατανοηθούν. Έχουν πολύπλοκα ονόματα, που οι ευφυής εφευρέτες τους είχαν κάποιο πρόβλημα με την ονοματοδοσία.

Ξέρετε τι είναι το 802.11ax; Τι γίνεται με το 802.11ac, το 802.11ac Wave 2, το 802.11n ή το 802.11ad; Έχετε κάπου ακούσει ότι αυτά τα αλφαριθμητικά σύμβολα έχουν μεταονομαστεί σε Wi-Fi 6, Wi-Fi 5 ή Wi-Fi 4; Θέλετε να καταλάβετε τι σημαίνουν όλα αυτά και τι σημασία έχουν όταν αγοράζετε ασύρματο router ή νέο φορητό υπολογιστή; Αν σας αρέσει η γνώση, διαβάστε παρακάτω.

Πριν ξεκινήσουμε την ανάλυση, ας βεβαιωθούμε πρώτα ότι γνωρίζετε τις βασικές έννοιες που θα συναντήσετε:

1. Ταχύτητα μετάδοσης δεδομένων: Εννοείται το πόσο γρήγορα μία πηγή μπορεί να μεταδώσει δεδομένα προς ένα αποδέκτη. Μετριέται σε Gbps, δηλαδή σε πόσα εκατομμύρια bits ανά δευτερόλεπτο
2. Εμβέλεια ασύρματου σήματος: Το πόσο μακρυά μπορείτε να “πιάσετε” ένα Wi-Fi σήμα. Αλλά και το πόσο εύκολα το σήμα αυτό περνάει από τοίχους και άλλα εμπόδια. Μετριέται σε μέτρα.
3. Συχνότητα σήματος: Είναι το πόσο γρήγορος ή αργός είναι ο παλμός που μεταδίδεται ένα κύμα. Φανταστείτε μία απέραντη γαλήνια θάλασσα όπου πετάτε μία πέτρα και έτσι σχηματίζονται κυκλικά κύματα γύρω από το σημείο πτώσης της. Το πόσο κοντά ή πόσο μακρυά απέχουν αυτά τα κύματα το ένα με το άλλο ονομάζουμε συχνότητα κύματος. Μετριέται σε Hz (χέρτζ)  και υποδηλώνει πόσα κύματα περάσανε από ένα σημείο σε χρόνο ενός δευτερολέπτου.

Τι είναι το 802.11n, επίσης γνωστό ως Wi-Fi 4;

Το 802.11n είναι μόνο κάτι σαν το μικρό σας όνομα και στην πραγματικότητα, το πλήρες ονοματεπώνυμό του είναι IEEE 802.11n-2009. Πρόκειται για ένα πρότυπο ασύρματης δικτύωσης που δημοσιεύθηκε το 2009. Το Wi-Fi 802.11n, επειδή κάποιος σκέφτηκε ότι είναι κομματάκι δύσκολο στην προφορά του, το βάφτισε επίσης και ως Wi-Fi 4.

Είναι αυτό που δουλεύουν τα περισσότερα παλαιά ασύρματα δίκτυα στην Ελλάδα, δεδομένου ότι τα μηχανήματα που υπάρχουν σε κάθε σπίτι έχουν στην πλάτη τους μία 5ετία ζωής. Όσοι έχουν ανανεώσει όλο τον ασύρματο εξοπλισμό τους μετά το 2015, και έχουν πληρώσει το κάτι παραπάνω, τότε ίσως να εργάζονται στο επόμενο πρότυπο (208.11ac).

ASUS RT-N18U – ένας ασύρματος δρομολογητής χρησιμοποιεί το πρότυπο 802.11n

Το πρότυπο 802.11n εκπέμπει στις ραδιοσυχνότητες των 2,4 GHz και 5 GHz και μπορεί να παρέχει ταχύτητες μεταφοράς δεδομένων μέχρι και 600 Mbps (0,6 Gbps). Το Wi-Fi 802.11n ήταν επίσης το πρώτο ασύρματο πρότυπο που προσφέρει υποστήριξη για MIMO ( multiple-input and multiple-output = πολλαπλών εισόδων-πολλαπλών εξόδων ). Το MIMO είναι μια τεχνολογία που επιτρέπει τη χρήση πολλαπλών κεραιών για τη μετάδοση περισσότερων δεδομένων, συνδυάζοντας ανεξάρτητες ροές δεδομένων. Με λίγα λόγια έχετε ένα μηχάνημα με πολλές κεραίες, σαν ένα τερατάκι με κέρατα, που μπορεί να μεταδώσει πολλαπλές ροές δεδομένων ταυτόχρονα.

Τι είναι το 802.11ac και το 802.11ac Wave 2;

Το 802.11ac ή αλλιώς IEEE 802.11-ac είναι ένα πρότυπο ασύρματης δικτύωσης που δημοσιεύθηκε στα τέλη του 2013. Το Wi-Fi 802.11ac είναι επίσης γνωστό ως Wi-Fi 5 .

Το 802.11ac είναι το πιο κοινό ασύρματο πρότυπο σήμερα, καθώς οι περισσότεροι δρομολογητές που πωλούνται τα τελευταία χρόνια είναι συμβατοί με το 802.11ac. Αυτό το πρότυπο, όπως και το προγενέστερο 802.11n, υποστηρίζει το MU-MIMO (Multi-User MIMO) , και μπορεί να προσφέρει μέγιστες ταχύτητες μεταφοράς δεδομένων έως και 2,3 Gbps. Το 802.11ac λειτουργεί μόνο στη ζώνη συχνοτήτων των 5 GHz, αλλά οι περισσότεροι ασύρματοι δρομολογητές που το υποστηρίζουν, προσφέρουν επίσης υποστήριξη για το πρότυπο 802.11n στη ζώνη συχνοτήτων 2,4 GHz.

Οι ιδιότητες ενός ασύρματου δικτύου που χρησιμοποιεί το 802.11ac

Οι συσκευές 802.11ac χωρίζονται σε δύο κατηγορίες που ονομάζονται 802.11ac Wave 1 και Wave 2 (κύμα 1 και κύμα 2). Τα προϊόντα που πωλούνται στο πλαίσιο του πρότυπου 802.11ac Wave 1 εισήχθησαν στην αγορά το 2013, ενώ αυτά στο Wave 2 εισήχθησαν το 2016.

Όπως είναι εύκολα κατανοητό το 802.11ac Wave 2 είναι μια βελτιωμένη έκδοση του προτύπου 802.11ac Wave 1. Οι ασύρματοι δρομολογητές 802.11ac Wave 2 έχουν υψηλότερη απόδοση και προσθέτουν υποστήριξη για το MU-MIMO. Και ενώ οι δρομολογητές Wave 1 μπορούν να παρέχουν ταχύτητες έως και 1,3 Gbps, αυτές του Wave 2 μπορούν να παρέχουν ταχύτητες μέχρι 2,3 Gbps. Επομένως, αν αγοράσετε ασύρματο δρομολογητή σήμερα, είναι καλή ιδέα να ελέγξετε ότι προσφέρει υποστήριξη για το 802.11ac Wave 2, για να επωφεληθείτε από τη βελτιωμένη ασύρματη ταχύτητα και κάλυψη.

Τι είναι το 802.11ax;

Το 802.11ax ή αλλιώς IEEE802.11ax είναι πρότυπο ασύρματης δικτύωσης που βρίσκεται σε επίπεδο τελικής ανάπτυξης και δεν έχει ακόμα εγκριθεί. Αναμένεται ότι θα οριστικοποιηθεί και θα εγκριθεί κάποια στιγμή στα τέλη του 2019, σύμφωνα με την άποψη της ZDNet: Επόμενη γενιά 802.11ax wi-fi: Πυκνό, γρήγορο, και καθυστερημένο

Το 802.11ax ονομάζεται επίσης ως Wi-Fi 6. Είναι επίσης γνωστό ως High-Efficiency Wireless (Ασύρματο Δίκτυο Υψηλής Απόδοσης) και έχει σχεδιαστεί για να λειτουργεί στις ίδιες ζώνες συχνοτήτων 2,4 GHz και 5 GHz. Φαίνεται ότι θα είναι επίσης σε θέση να εργαστεί με πρόσθετες ζώνες μεταξύ 1 και 7 GHz, όταν θα είναι διαθέσιμες από την διεθνής νομοθεσία.

ASUS RT-AX88U – Ο πρώτος καταναλωτικός ασύρματος δρομολογητής με υποστήριξη για το 802.11ax

Το πρότυπο ασύρματης δικτύωσης 802.11ax στοχεύει να βελτιώσει τις μέσες ταχύτητες μεταφοράς δεδομένων μέχρι και 4 φορές περισσότερο από το πρότυπο 802.11ac. Λογικά θα προσφέρει σημαντικά βελτιωμένες ασύρματες ταχύτητες, ειδικά σε πολυσύχναστους χώρους όπως αεροδρόμια, εστιατόρια, καφετέριες και ούτω καθεξής.

Τι είναι το 802.11ad;

Το ασύρματο πρότυπο IEEE 802.11ad είναι ένα πρότυπο ασύρματης δικτύωσης που είναι επίσης γνωστό ως WiGig ή Wi-Fi 60 GHz .

Το πρότυπο 802.11ad είναι μια μορφή Wi-Fi που χρησιμοποιεί αντί για χρήση παραδοσιακών ασύρματων ζωνών συχνοτήτων, όπως 2,4 GHz ή 5 GHz, ένα τμήμα μικροκυμάτων του ραδιοφάσματος, περίπου στα 60 GHz.

Επιτρέπει απίστευτα γρήγορες ταχύτητες μεταφοράς δεδομένων μέχρι και 7 Gbps. Ωστόσο, επειδή λειτουργεί σε συχνότητα εύρους μικροκυμάτων, έχει το σημαντικό μειονέκτημα ότι δεν μπορεί να περάσει από τους τοίχους και έχει μια περιοχή εμβέλειας μόνο από 1 έως 10 μέτρα. Είναι πολύ γρήγορο, αλλά έχει σχεδιαστεί για να καλύπτει μόνο το σαλόνι σας, όταν δεν υπάρχουν τοίχοι ή εμπόδια.

TP-Link AD7200: Ένας δρομολογητής με υποστήριξη του WiGig

Με λίγα λόγια έχει την εμβέλεια ενός bluetooth αλλά με δυνατότητα ταυτόχρονης εξυπηρέτησης μετάδοσης πολλών ροών δεδομένων και με την μεγαλύτερη ταχύτητα που υπάρχει σε ασύρματο δίκτυο.

Για να κατανοήσετε καλύτερα την εμβέλεια του κάθε πρότυπου ασύρματου δικτύου δείτε την παρακάτω εικόνα όπου απεικονίζει ένα τυπικό σπίτι:

Τι είναι Wi-Fi 6, Wi-Fi 5, Wi-Fi 4 και ούτω καθεξής;

Στις 3 Οκτωβρίου 2018, η Wi-Fi Alliance ανακοίνωσε ότι πρόσθεσε μια νέα ονομασία στα βασικά πρότυπα ασύρματης δικτύωσης, για να διευκολύνει τους ανθρώπους να τα αναγνωρίζουν. Λογικό, αφού τα 802.11ax, 802.11ad, 802.11ac, 802.11n και όλα τα άλλα παρόμοια ονόματα, δεν είναι εύκολο να τα θυμηθούν και οι περισσότεροι άνθρωποι, δεν έχουν ιδέα τι εννοούν και το χειρότερο τα γράμματα στα ονόματα δεν ακολουθούν την χρονολογική σειρά εξέλιξης της τεχνολογίας.

Ο τρόπος σκέψης τους είναι ότι η λέξη Wi-Fi να ακολουθείται από έναν αριθμό είναι εύκολο κάποιος να θυμηθεί και ο κανόνας είναι ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός, τόσο νεότερο και τόσο καλύτερο είναι το πρότυπο.

Εάν διαβάσετε τις προηγούμενες ενότητες αυτού του άρθρου, γνωρίζετε ήδη τώρα τι σημαίνει Wi-Fi 6, 5 και 4. Ωστόσο, για να συνοψίσουμε, δείτε παρακάτω:

• Το Wi-Fi 6 προσδιορίζει συσκευές που υποστηρίζουν το πρότυπο ασύρματης δικτύωσης 802.11ax
• Το Wi-Fi 5 προσδιορίζει συσκευές που υποστηρίζουν το πρότυπο ασύρματης δικτύωσης 802.11ac, συμπεριλαμβανομένων 802.11ac Wave 2
• Το Wi-Fi 4 προσδιορίζει συσκευές που υποστηρίζουν το πρότυπο ασύρματης δικτύωσης 802.11n

Τα  Wi-Fi 1,  Wi-Fi 2 και  Wi-Fi 3 δεν είναι  συντόμευση κάποιου ονόματος. Μάλλον επειδή η Wi-Fi Alliance  θεωρεί ότι δεν χρησιμοποιούνται  τα παλαιότερα πρότυπα Wi-Fi σήμερα, οπότε είναι ανάξια λόγου. Ωστόσο, για λόγους ολοκλήρωσης, πιστεύουμε ότι έτσι θα έπρεπε να ήταν η σωστή ονοματοδοσία:

• Το Wi-Fi 1 θα έπρεπε να είναι το 802.11b. Το πρότυπο αυτό κυκλοφόρησε το 1999, χρησιμοποιεί τη ζώνη 2,4 GHz και έχει ταχύτητα δεδομένων μέχρι 11 Mbps.
• Το Wi-Fi 2 θα έπρεπε να είναι το 802.11a. Κυκλοφόρησε το 1999, χρησιμοποιεί τη ζώνη των 5 GHz και έχει ταχύτητα δεδομένων μέχρι 54 Mbps.
• Το Wi-Fi 3 θα έπρεπε να είναι το 802.11g. Το πρότυπο αυτό κυκλοφόρησε το 2003, χρησιμοποιεί τη ζώνη 2,4 GHz και έχει ταχύτητα δεδομένων μέχρι 54 Mbps.

Για να σας βοηθήσουμε να κατανοήσετε καλύτερα τι προσφέρει το καθένα από τα βασικά πρότυπα δικτύωσης Wi-Fi, σας παραθέτουμε αυτόν τον πίνακα:

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η Wi-Fi Alliance είναι μια συμμαχία των κυριότερων κατασκευαστών υπολογιστών από όλο τον κόσμο, που αναπτύσσει και δημοσιεύει τα πρότυπα δικτύωσης Wi-Fi, έτσι ώστε να τα ακολουθεί όλη η βιομηχανία τεχνολογίας και να αναπτύσσει ασύρματες συσκευές συμβατές με την Wi-Fi Alliance. Χωρίς τα πρότυπα της Wi-Fi Alliance, δεν θα είχαμε καλή διαλειτουργικότητα μεταξύ των ασύρματων δρομολογητών και των ασύρματων συσκευών, όπως ο φορητός σας υπολογιστής και το smartphone.

Οι ασύρματοι δρομολογητές χρησιμοποιούν ένα ή περισσότερα πρότυπα Wi-Fi;

Ναι, χρησιμοποιούν πολλαπλά πρότυπα! Οι περισσότεροι από αυτούς! Οι κατασκευαστές κατασκευάζουν ασύρματους δρομολογητές (routers), που μπορούν να λειτουργήσουν ταυτόχρονα σε μία, δύο ή και τρεις μπάντες ενώ υποστηρίζουν διαφορετικά ασύρματα πρότυπα 802.11 σε κάθε μπάντα.

Παρόλο που οι ασύρματοι δρομολογητές μονής ζώνης είναι φθηνότεροι, οι άνθρωποι προτιμούν να αγοράζουν και να χρησιμοποιούν δρομολογητές διπλής ή τριπλής ζώνης επειδή προσφέρουν μεγαλύτερη ταχύτητα και συμβατότητα με διάφορες συσκευές που κατέχουν, οι οποίες μπορούν να λειτουργήσουν σε νεότερα αλλά και παλαιότερα πρότυπα.

Όλοι οι ασύρματοι δρομολογητές που πωλούνται σήμερα υποστηρίζουν το πρότυπο 802.11n (συνήθως στη ζώνη των 2,4 GHz) και προσθέτουν επίσης υποστήριξη για το πρότυπο 802.11ac (στη ζώνη των 5 GHz). Οι ασύρματοι δρομολογητές υψηλής τεχνολογίας τελευταίας γενιάς, κάνουν όλα τα παραπάνω, αλλά περιλαμβάνουν επίσης και μια τρίτη ζώνη (στα 5 GHz ή ακόμα και 60 GHz) που θα χρησιμοποιηθεί για τα νεότερα πρότυπα όπως το 802.11ac Wave 2, 802.11ax ή 802.11ad.

Είτε έχετε έναν δρομολογητή μονής ζώνης, διπλής ζώνης ή τριπλής ζώνης, το καλό είναι ότι το firmware θα σας επιτρέψει να επιλέξετε ποια πρότυπα και ζώνες Wi-Fi θέλετε να ενεργοποιήσετε και να χρησιμοποιήσετε. Μπορείτε να επιλέξετε αν θα ενεργοποιήσετε μόνο τη ζώνη 2,4 GHz και τα ασύρματα πρότυπα που υποστηρίζονται σε αυτήν ή μπορείτε να επιλέξετε να ενεργοποιήσετε μόνο τη ζώνη των 5 GHz και τα ασύρματα πρότυπα που υποστηρίζονται σε αυτήν.

Επιπλέον, μπορείτε επίσης να ενεργοποιήσετε όλες τις ζώνες και όλα τα ασύρματα πρότυπα που είναι διαθέσιμα στο δρομολογητή σας, αναμειγνύοντας τα πάντα, για να έχετε τα καλύτερα αποτελέσματα για το δίκτυό σας.