Συμπληρώνονται σήμερα 30 χρόνια από την δημιουργία του διαδικτύου και από την εμφάνιση του πρώτου ιστότοπου.
Πριν από τριάντα χρόνια σαν σήμερα, στις 6 Αυγούστου 1991, ο Τιμ Μπέρνερς-Λι (Tim Berners-Lee) έκανε μία δημοσίευση στην ομάδα ειδήσεων alt.hypertext, σχετικά με το έργο του World Wide Web, καλώντας μάλιστα το κοινό να ρίξει μια ματιά στον πρώτο ιστότοπο στον κόσμο. Η πρόσκληση αυτή έφτασε σήμερα στην δημιουργία ενός δισεκατομμυρίου ιστοτόπων.
Το 1989, ένας Βρετανός προγραμματιστής λογισμικού στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικής Έρευνας, ο Τιμ Μπέρνερς-Λι απογοητεύτηκε με τον τρόπο με τον οποίο οι επιστήμονες μοιράζονταν την έρευνα τους στον οργανισμό του. Με πολλές διαφορετικές μορφές αρχείων, γλώσσες προγραμματισμού και πλατφόρμες υπολογιστών. Βρήκε απογοητευτικό και αναποτελεσματικό τον εντοπισμό ηλεκτρονικών αρχείων και τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να χρησιμοποιούνται.
Για να λύσει το πρόβλημα ο Berners-Lee οραματίστηκε ένα σύστημα δικτύου που θα επέτρεπε σε υπολογιστές διαφόρων ειδών να μοιράζονται αβίαστα πληροφορίες, μέσω ενός δικτύου υπολογιστών. Αυτή η εφεύρεση, που τεκμηριώθηκε για πρώτη φορά το 1989, έγινε ο Παγκόσμιος Ιστός ή εν συντομία WWW.
Το 1990, ο Μπέρνερς-Λι έγραψε το πρώτο πρόγραμμα περιήγησης ιστού, που ονομάστηκε WorldWideWeb.app και τον πρώτο διακομιστή ιστού, httpd. Έτρεχαν στον υπολογιστή NeXTCube του Μπέρνερς-Λι , ο οποίος περιελάμβανε προηγμένα εργαλεία ανάπτυξης που αποστέλλονταν με το λειτουργικό σύστημα NeXTSTEP.
Κατά την αρχική του φάση δοκιμών, ο Παγκόσμιος Ιστός παρέμεινε ένα εσωτερικό έργο στο CERN. Σύμφωνα με το CERN, ο Μπέρνερς-Λι δημοσίευσε τον πρώτο ιστότοπο στις 20 Δεκεμβρίου 1990. Μόλις 21 ημέρες αργότερα, στις 10 Ιανουαρίου 1991, ο Μπέρνερς-Λι κάλεσε την κοινότητα των φυσικών υψηλής ενέργειας να συμμετάσχει στο έργο του, κυκλοφορώντας το λογισμικό του εκτός του CERN, για πρώτη φορά.
Καθ ‘όλη τη διάρκεια του 1991, ο Μπέρνερς-Λι βελτίωνε συνεχώς τον κώδικα του προγράμματος περιήγησης και του διακομιστή του με σχόλια από άλλους. Στις 6 Αυγούστου 1991, σε απάντηση σε αίτημα στην ομάδα ειδήσεων alt.hypertext Usenet, ο Μπέρνερς-Λι περιέγραψε τον ιστό και έδωσε μια δημόσια πρόσκληση για συμμετοχή της ευρύτερης κοινότητας: «Το έργο WWW ξεκίνησε για να επιτρέψει στους φυσικούς υψηλής ενέργειας μία κοινή χρήση δεδομένων, ειδήσεων και τεκμηρίωσης. Μας ενδιαφέρει πολύ να διαδώσουμε τον ιστό σε άλλες περιοχές και να έχουμε διακομιστές πύλης για άλλα δεδομένα. Συνεργάτες ευπρόσδεκτοι! »
Αυτή η ανάρτηση θεωρείται σήμερα ως μια βασική ιστορική στιγμή, κυρίως επειδή είναι τόσο σαφώς τεκμηριωμένη. Στην επόμενη ανάρτησή του την ίδια μέρα, ο Μπέρνερς-Λι παρείχε μια συνοπτική περίληψη του έργου WorldWideWeb στο CERN, περιγράφοντας τον σκοπό του και τον τρόπο λειτουργίας του. Στο τέλος του εγγράφου, συμπεριέλαβε το διάσημο πλέον πρώτο URL του ιστότοπου. Το http://info.cern.ch/hypertext/WWW/TheProject.html, το οποίο μπορείτε να επισκεφθείτε ακόμα και σήμερα.
Ο πρώτος ιστότοπος: Απλός και ενημερωτικός
Με τίτλο «World Wide Web», ο πρώτος δημόσιος ιστότοπος στον κόσμο χρησίμευσε ως μια βασική εισαγωγή στην έννοια του ίδιου του ιστού για εκείνους που θα ενδιαφέρονταν για την τεχνολογία. Το CERN εξακολουθεί να φιλοξενεί ένα αντίγραφο του ιστότοπου, που μπορείτε να δείτε στο σύγχρονο πρόγραμμα περιήγησής σας, το οποίο φέρεται να χρονολογείται από το 1992. Δυστυχώς, όμως, η αρχική έκδοση του Δεκεμβρίου 1990 χάθηκε στην ιστορία.
Ακριβώς όπως σήμερα, για να χρησιμοποιήσετε τον πρώτο ιστότοπο, θα ακολουθούσατε υπερσυνδέσμους (υπογραμμισμένους στη σελίδα) κάνοντας διπλό κλικ στο αρχικό πρόγραμμα περιήγησης WorldWideWeb. Κάθε σύνδεσμος θα σας οδηγούσε σε περαιτέρω πηγές σχετικών πληροφοριών σε ένα αποκεντρωμένο, μη ιεραρχικό μοντέλο ιστού, όπου οι πληροφορίες θα μπορούσαν να πάρουν την πιο βολική μορφή χωρίς αυστηρούς περιορισμούς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρόγραμμα περιήγησης WorldWideWeb του Μπέρνερς-Λι είχε τη δυνατότητα της επεξεργασίας εγγράφων της πηγής του ιστού, καθώς και την προβολή τους, κάτι που ήταν μέρος του αρχικού του οράματος του για τον ιστό. Τα επόμενα προγράμματα περιήγησης έχασαν αυτή τη δυνατότητα, μέχρι και πολλά χρόνια αργότερα. Για κάποιο διάστημα, ο ιστός ήταν ως επί το πλείστον ένα μέσο μόνο για ανάγνωση, με τη συγγραφή να πραγματοποιείται χρησιμοποιώντας εργαλεία εκτός σύνδεσης.
Δοκιμάστε τον πρώτο browser
Αν θέλετε να μάθετε πώς ήταν η χρήση του πρώτου προγράμματος περιήγησης, το CERN φιλοξενεί μια προσομοίωση αυτού του πρώτου προγράμματος περιήγησης ιστού, όπως εμφανίστηκε στο λειτουργικό σύστημα NeXTSTEP και μπορείτε να το εκτελέσετε στο πρόγραμμα περιήγησής σας σήμερα. Το μενού στο πλάι της οθόνης ακολουθεί τα Link του NeXTSTEP εκείνη τη στιγμή. Αποδίδεται σε γκρι αποχρώσεις επειδή πολλοί υπολογιστές NeXT συνοδεύονται από μονόχρωμες οθόνες, υψηλής ανάλυσης.
Η ταχεία ανάπτυξη του Ιστού
Αφού ο Τιμ Μπέρνερς-Λι άνοιξε τον ιστό στο κοινό το 1991, το νέο μέσο αναπτύχθηκε ραγδαία. Συγκεκριμένα, πραγματοποιήθηκαν μερικά βασικά ορόσημα, το 1993. Στις 30 Απριλίου, το CERN δημοσίευσε τις βασικές τεχνολογίες του WWW σε δημόσιο τομέα, ανοίγοντας το δρόμο για να γίνει ο ιστός ένα πρότυπο χωρίς δικαιώματα, οπου ο καθένας θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει δωρεάν. Αυτό ήταν ένα τεράστιο βήμα.
Επίσης, το 1993, η NCSA κυκλοφόρησε το Mosaic, το πρώτο πρόγραμμα περιήγησης ιστού που εμφανίζει γραφικά σε σειρά (εικόνες εντός κειμένου στη σελίδα αντί σε ξεχωριστό παράθυρο), προκαλώντας μια επανάσταση πολυμέσων στον ιστό. Το Mosaic ενσωμάτωσε επίσης υποστήριξη για άλλα πρωτόκολλα Διαδικτύου όπως FTP, NNTP και Gopher, φέρνοντάς τα βολικά κάτω από την ομπρέλα του προγράμματος περιήγησης ιστού. Και το Mosaic ήταν δωρεάν για λήψη, ενθαρρύνοντας περαιτέρω τη χρήση του WWW ως ανοιχτή πλατφόρμα.
Το 1994, ο Τιμ Μπέρνερσ-Λι ίδρυσε την World Wide Web Consortium (W3C), η οποία ήταν σχεδόν εξίσου σημαντική με την εφεύρεση του ίδιου του ιστού. Χωρίς την ανοικτή καθοδήγηση του W3C, είναι πιθανό ο ιστός να είχε διασπαστεί σε πολλές ασυμβίβαστες τεχνολογίες εδώ και πολύ καιρό, κάτι που θα εμπόδιζε την ταχεία υιοθέτηση του ιστού παγκοσμίως.
Αλλά αυτό δεν συνέβη, και σήμερα, υπάρχουν πάνω από 1,2 δισεκατομμύρια ιστότοποι στο διαδίκτυο, σύμφωνα με το Netcraft, αν και εκτιμούν ότι μόνο περίπου 126 εκατομμύρια από αυτούς είναι “ενεργές” και όχι μόνο σταθμευμένα ονόματα domain ή άλλα σύμβολα κράτησης θέσης. Ωστόσο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η δραστηριότητα μέσω των κοινωνικών μέσων που βασίζονται στον ιστό (τα οποία δεν υπολογίζονται σε αυτά τα αποτελέσματα) έχει αυξηθεί αστρονομικά και την τελευταία δεκαετία.
Θα δώσει ποτέ ο ιστός τη θέση του σε μια μελλοντική τεχνολογία; Μόνο ο χρόνος θα δείξει, αλλά προς το παρόν, το WWW εξακολουθεί να είναι ένα ουσιαστικό εργαλείο που συνδέει τις περισσότερες πηγές πληροφοριών της ανθρωπότητας μαζί, ακριβώς όπως ο Τιμ Μπέρνερς-Λι οραματίστηκε πριν από 30 χρόνια.
