“Ξέρεις ότι είσαι nerd όταν αποθηκεύεις DNA στο ψυγείο σου”, αναφέρει στο BBC η Dina Zielinski, ανώτερη επιστήμονας στην ανθρώπινη γονιδιωματική στο Γαλλικό Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και Ιατρικής Έρευνας — κρατώντας ψηλά ένα μικροσκοπικό φιαλίδιο με ένα πολύ λεπτό φιλμ στον πάτο:
Αλλά αυτό το DNA είναι ιδιαίτερο. Δεν αποθηκεύει τον κώδικα από κάποιο ανθρώπινο γονιδίωμα, ούτε κάποιο άλλο που προέρχεται από ζώο ή ιό. Αποθηκεύει μια ψηφιακή αναπαράσταση ενός μουσείου.
“Αυτό θα διαρκέσει εύκολα δεκάδες χρόνια, ίσως και εκατοντάδες”, λέει ο Zielinski.
Η έρευνα για το πώς θα μπορούσαμε να αποθηκεύσουμε ψηφιακά δεδομένα μέσα σε κλώνους DNA έχει εκραγεί την τελευταία δεκαετία, στον απόηχο των προσπαθειών για την αλληλουχία του ανθρώπινου γονιδιώματος, τη σύνθεση του DNA και την ανάπτυξη γονιδιακών θεραπειών.
Οι επιστήμονες έχουν ήδη κωδικοποιήσει ταινίες, βιβλία και λειτουργικά συστήματα υπολογιστών στο DNA. Το Netflix το έχει χρησιμοποιήσει ακόμη και για να αποθηκεύσει ένα επεισόδιο της σειράς Biohackers του 2020.
Οι πληροφορίες που αποθηκεύονται στο DNA καθορίζουν τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος (ή οποιοδήποτε άλλο είδος). Αλλά πολλοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι προσφέρει μια απίστευτα συμπαγή, ανθεκτική και μακροχρόνια μορφή αποθήκευσης που θα μπορούσε να αντικαταστήσει πολλές μορφές αναξιόπιστων ψηφιακών μέσων που κυκλοφορούν σήμερα, τα οποία καταστρέφονται συχνά και απαιτούν τεράστιες ποσότητες ενέργειας για την αποθήκευση.
Εν τω μεταξύ, ορισμένοι ερευνητές διερευνούν άλλους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαμε να αποθηκεύσουμε δεδομένα αποτελεσματικά για πάντα, όπως την χάραξη πληροφοριών σε απίστευτα ανθεκτικές γυάλινες χάντρες, μια σύγχρονη προσέγγιση των σχεδίων των σπηλαίων.
Ακόμη και πριν αντιμετωπίσουμε το ζήτημα της ενέργειας που απαιτείται για την τροφοδοσία (και την ψύξη) των κέντρων δεδομένων, η Zielinski επισημαίνει ότι τα δεδομένα που αποθηκεύονται σε σκληρούς δίσκους “διαρκούν κατά μέσο όρο ίσως 10 έως 20 χρόνια, ίσως 50 αν είστε τυχεροί και οι συνθήκες είναι τέλειες”.
Κι όμως έχουμε ήδη καταφέρει να ανακτήσουμε DNA από μαμούθ εκατομμυρίων ετών…
Η Olgica Milenkovic, καθηγήτρια Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο του Illinois στο Urbana-Champaign, αναγνωρίζει ότι το DNA μπορεί να καταστραφεί από πράγματα όπως η υγρασία, τα οξέα και την ακτινοβολία, “αλλά αν είναι κρύο και στεγνό, θα παραμείνει άθικτο για εκατοντάδες χρόνια.” Αν είναι αποθηκευμένο σε κάποιο θησαυροφυλάκιο πάγου, “μπορεί να διαρκέσει για πάντα, λίγο πολύ”.
Δεν είναι η μόνη επιλογή, σύμφωνα με τον Peter Kazansky, καθηγητή οπτοηλεκτρονικής στο Πανεπιστήμιο του Southampton, που δημιούργησε μια τεχνολογία οπτικής αποθήκευσης που χαράσσει νανοδομές σε γυάλινους δίσκους.
Όμως ο Latchesar Ionkov, ένας επιστήμονας υπολογιστών που εργάζεται για την αποθήκευση DNA στο Εθνικό Εργαστήριο του Los Alamos, πιστεύει ότι απέχουμε μόλις δεκαετίες από το να μπορέσουμε να αποθηκεύσουμε τα εκτιμώμενα 33 zettabyte δεδομένων που θα έχουν παραγάγει οι άνθρωποι μέχρι το 2025 σε ένα χώρο μεγέθους μπάλας του ping-pong.