Όταν σχηματίζεται μια μακροπρόθεσμη μνήμη, ορισμένα εγκεφαλικά κύτταρα βιώνουν μια πολύ γρήγορη ηλεκτρική δραστηριότητα τόσο ισχυρή που “κόβει” το DNA τους.
Στη συνέχεια, ξεκινά να δημιουργείται μια φλεγμονώδης απόκριση, επιδιορθώνοντας αυτή τη βλάβη και βοηθώντας στην ενίσχυση της μνήμης, σύμφωνα με μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε ποντίκια.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στις 27 Μαρτίου στο Nature, είναι “συναρπαστικά”, λέει ο Li-Huei Tsai, νευροβιολόγος στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης στο Cambridge, ο οποίος δεν συμμετείχε στην εργασία.
Συμβάλλουν στην εικόνα ότι η δημιουργία των αναμνήσεων είναι μια πολύ “επικίνδυνη επιχείρηση”, αναφέρει ο Li-Huei Tsai.
Κανονικά, τα σπασίματα και στις δύο έλικες του μορίου του DNA της διπλής έλικας σχετίζονται με ασθένειες συμπεριλαμβανομένου και του καρκίνου. Όμως σε αυτή την περίπτωση, ο κύκλος της βλάβης και της επιδιόρθωσης του DNA μας δίνει μια εξήγηση για το πώς μπορεί να σχηματιστούν και να διαρκέσουν οι αναμνήσεις.
Μας δίνει επίσης και μια δελεαστική υπόθεση: αυτός ο κύκλος μπορεί να είναι ελαττωματικός σε άτομα με νευροεκφυλιστικές ασθένειες όπως το Alzheimer, προκαλώντας συσσώρευση σφαλμάτων στο DNA ενός νευρώνα, λέει η συν-συγγραφέας της μελέτης Jelena Radulovic, νευροεπιστήμονας στο Albert Einstein College of Medicine στην πόλη της Νέας Υόρκης.
Για να κατανοήσουν καλύτερα τον ρόλο που παίζουν αυτά τα “σπασίματα” του DNA στο σχηματισμό της μακροπρόθεσμης μνήμης, η Radulovic και οι συνάδελφοί της εκπαίδευσαν ποντίκια να συσχετίζουν ένα μικρό ηλεκτρικό σόκ με ένα νέο περιβάλλον, έτσι ώστε όταν βάλουν ξανά τα ζώα σε αυτό το περιβάλλον, “θυμούνται” την όχι και τόσο ευχάριστη εμπειρία τους και εμφανίζουν σημάδια φόβου, όπως το ότι πάγωναν στην θέση τους.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές εξέτασαν τη γονιδιακή δραστηριότητα στους νευρώνες σε μια περιοχή του εγκεφάλου κλειδί για τη μνήμη – τον ιππόκαμπο.
Διαπίστωσαν λοιπόν ότι ορισμένα γονίδια που είναι υπεύθυνα για φλεγμονές ήταν ενεργά σε ένα σύνολο νευρώνων τέσσερις ημέρες μετά το πείραμα. Τρεις εβδομάδες μετά το πείραμα, τα ίδια γονίδια ήταν πολύ λιγότερο ενεργά.