«Η επιστήμη είναι για άλλους, όχι για μένα». «Δεν ξέρω τι γίνεται στο CERN και ούτε μ’ ενδιαφέρει να μάθω». «Βαριέμαι μέσα στην τάξη».
Άραγε η επιστήμη αφορά μόνο τους μεγάλους, τους λίγους και τους εκλεκτούς; Η εμπειρία μας από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Παίζοντας με τα Πρωτόνια» της Σχολής Χιλλ σε συνεργασία με το CERN μάς έδειξε ότι μεγάλες επιστημονικές ιδέες και σημαντικές ανακαλύψεις, όπως αυτή του σωματιδίου Higgs, μπορούν να ενδιαφέρουν ακόμα και παιδιά Δημοτικού.
Κανείς δεν είπε πως η μετάδοση σύνθετων επιστημονικών εννοιών σε μικρές ηλικίες είναι εύκολη υπόθεση. Παρ’ όλα αυτά, τόσο διεθνώς όσο και στην Ελλάδα, έχουν γίνει σημαντικά βήματα για τη διάδοση της σύγχρονης Φυσικής και της επιστήμης γενικότερα. Το υλικό και τα εργαλεία υπάρχουν και είναι διαθέσιμα. Αυτό που ίσως λείπει είναι η μαζική αξιοποίησή τους μέσα και έξω από τη σχολική τάξη.
«Πώς μπορούμε να βρούμε το σωματίδιο Higgs;», ρώτησε ο δωδεκάχρονος Αλέξανδρος την πρώτη εβδομάδα του προγράμματος «Παίζοντας με τα Πρωτόνια».
Η γνωριμία των παιδιών με τα επιστημονικά ερωτήματα και τις τεχνολογικές προκλήσεις που απασχολούν αυτή τη στιγμή τους ερευνητές και τους επιστήμονες ανά τον κόσμο μπορεί να εξάψει την περιέργειά τους, να τα ωθήσει στον πειραματισμό και να τα βοηθήσει να αναγνωρίσουν την αξία του λάθους καθώς ανακαλύπτουν σταδιακά τι είναι και πώς «δουλεύει» η επιστήμη. Έτσι, τα παιδιά αρχίζουν από νωρίς να νιώθουν πολίτες της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας (citizen scientists).
«Γι’ αυτό μου αρέσει η Φυσική. Γιατί απαντάει στις χιλιάδες ερωτήσεις που έχω», μας είπε η δωδεκάχρονη Όλγα όταν ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα.
Όπως παρουσιάζεται στο παραπάνω μίνι ντοκιμαντέρ, τo πρόγραμμα «Παίζοντας με τα Πρωτόνια» είναι στην ουσία ένα παιδαγωγικό πείραμα που, παρ’ όλα τα ενθαρρυντικά αποτελέσματά του, απαιτεί επιπρόσθετες παρατηρήσεις. Ελπίζουμε η πρότασή μας να εμπνεύσει εκπαιδευτικούς που πιστεύουν πως στην εποχή της ελεύθερης πρόσβασης στην πληροφορία, το σχολείο δεν μπορεί να είναι αποκομμένο από το «τώρα» – γιατί τα παιδιά δεν είναι. Αποκομμένος κάποιος χάνει τη μαγεία αλλά και τη δυνατότητα ενεργού συμμετοχής στην παγκόσμια επιστημονική προσπάθεια.
Το μίνι ντοκιμαντέρ «Παίζοντας με τα Πρωτόνια» είναι επίσης διαθέσιμο στον παρακάτω σύνδεσμο:
