Στη Δανία, οι κάτοικοι των νησιών μπορούν σε καθημερινή βάση να επικοινωνούν γρήγορα και αποτελεσματικά μέσω Διαδικτύου με τον γιατρό τους ή κάποιον επαγγελματία υγείας που εδρεύει στην ηπειρωτική χώρα, προκειμένου να λάβουν πληροφορίες σχετικά με τα φάρμακά τους, τις εξετάσεις που ίσως χρειαστεί να κάνουν, τη γενικότερη κατάσταση της υγείας τους. Στην Εσθονία, από το 2009 οι πολίτες έχουν πρόσβαση στον ηλεκτρονικό φάκελο υγείας τους. Το σύστημα αυτό ήδη χρησιμοποιείται από το 47% των πολιτών και το 95% των γιατρών. Στην Ιταλία, τα εργαλεία της ηλεκτρονικής υγείας έχουν εξοικονομήσει «ένα ευρώ σε κάθε 9 ευρώ» που ξοδεύεται στην περίθαλψη. Και φυσικά στην Ελλάδα, η ηλεκτρονική συνταγογράφηση που ξεκίνησε το 2010 και πλέον εφαρμόζεται σχεδόν καθολικά από γιατρούς και φαρμακεία υπολογίζεται ότι εξοικονόμησε 3,5 δισ. ευρώ από τη φαρμακευτική δαπάνη.
Αυτά είναι ορισμένα παραδείγματα καλής πρακτικής προγραμμάτων ηλεκτρονικής υγείας (e-health) που εφαρμόζονται στην Ευρώπη και στοχεύουν αφενός στην παροχή καλύτερων υπηρεσιών προς τους πολίτες, αφετέρου στην εξοικονόμηση πόρων για τα συστήματα υγείας. Οπως τόνισε χαρακτηριστικά στην «Κ» η επίτροπος υπεύθυνη για τις Ψηφιακές Τεχνολογίες, Neelie Kroes, εκτιμάται ότι μόνο από την πλήρη ανάπτυξη της mobile-health (πρακτική της ιατρικής που υποστηρίζεται από κινητά τηλέφωνα, ταμπλέτες κ.ά.) στην Ευρώπη μπορεί το 2017 να εξοικονομηθούν 90 δισεκατομμύρια ευρώ από τις δαπάνες περίθαλψης.
«Βλέπουμε τα τελευταία χρόνια μια αλματώδη εξέλιξη στην ψηφιακή τεχνολογία, η οποία πλέον δεν επηρεάζει μόνο τη βιομηχανία και τις κυβερνήσεις, αλλά και τον τρόπο συμπεριφοράς των πολιτών. Όλοι έχουμε κινητά τηλέφωνα, πολλοί έχουν υπολογιστές, ταμπλέτες ή άλλες συσκευές. Η πρόκληση είναι πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα νέα δεδομένα στον τομέα της παροχής υπηρεσιών υγείας», σημειώνει στην «Κ» η κ. Kroes, που βρέθηκε στην Ελλάδα πριν από λίγες ημέρες για να συμμετάσχει στις εργασίες του eHealth Forum 2014 που συνδιοργανώθηκε από το υπουργείο Υγείας (Γενική Γραμματεία Δημόσιας Υγείας) και την Ε.Ε.
Οπως επισημαίνει η ίδια, τα εργαλεία της ηλεκτρονικής υγείας έχουν τρία διαφορετικά «πεδία δράσης»: απευθύνονται σε υγιείς ανθρώπους σε επίπεδο πρόληψης, αφού μέσα από εφαρμογές της πληροφορικής έχουν τη δυνατότητα να ελέγχουν δείκτες υγείας αλλά και να λαμβάνουν συστάσεις για ευεξία και δίαιτα κ.ά. Επίσης, απευθύνονται σε ασθενείς που μέσω της εξ αποστάσεως παρακολούθησής τους από επαγγελματίες υγείας αποφεύγουν πολλές επισκέψεις στον γιατρό και την αναμονή σε μονάδες υγείας. Το τρίτο πεδίο αφορά στους ηλικιωμένους. «Στην Ευρώπη γηράσκουμε και θέλουμε όλοι να συνεχίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο μια ανεξάρτητη διαβίωση. Η ψηφιακή τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει σε αυτό, π.χ. με συσκευές ελέγχου της λειτουργίας της καρδιάς, της αρτηριακής πίεσης, με συστήματα που προειδοποιούν πότε είναι η ώρα για τα φάρμακά σου κ.ά.».
Η σύσταση εδώ και δύο χρόνια του Δικτύου Ηλεκτρονικής Υγείας (eHealth Network), στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής κοινότητας, στο οποίο μετέχουν εκπρόσωποι των χωρών της Ε.Ε., είναι προς την κατεύθυνση της συνεργασίας εντός της κοινότητας με την ανταλλαγή εμπειριών από την εφαρμογή προγραμμάτων ηλεκτρονικής υγείας και επέκτασής τους και σε άλλες περιοχές της ηπείρου. Επιπλέον, η Ε.Ε. βοηθάει στη χρηματοδότηση της καινοτομίας μέσω και του προγράμματος «Horizon 2020». Στα επόμενα έξι χρόνια, με το «Horizon 2020» η Ε.Ε. έχει διασφαλίσει πάνω από ένα δισεκατομμύριο ευρώ για να στηρίξει την έρευνα και την καινοτομία στην ηλεκτρονική υγεία και στην τεχνολογία της πληροφορίας και των επικοινωνιών σχετικά με τη γήρανση.
«Η ηλεκτρονική υγεία μπορεί παράλληλα να γίνει ένα εξαγώγιμο προϊόν», επισημαίνει η κ. Kroes. «Εάν είμαστε επιτυχείς σε αυτού του είδους τις προσεγγίσεις, η βιομηχανία μας μπορεί να παραγάγει και τα αντίστοιχα προϊόντα. Και μετά η υφήλιος είναι η αγορά μας!». Τέλος, η κ. Kroes μιλώντας στην «Κ» συμβουλεύει τα κράτη-μέλη να επενδύσουν στην καινοτομία μέσα από προγράμματα νεανικής επιχειρηματικότητας (start ups) αλλά και στη βιομηχανία στον τομέα της ηλεκτρονικής υγείας, καθώς και να επενδύσουν σε υποδομές ευρυζωνικότητας. Αλλά και να φροντίσουν ώστε οι επαγγελματίες υγείας να αγκαλιάσουν τις νέες τεχνολογίες. Δηλαδή, «να είναι προσανατολισμένοι στο μέλλον».
