Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης καραντίνας, πολλοί γονείς χρειάστηκε να δουλέψουν από το σπίτι μαζί με τα παιδιά τους που έμειναν και αυτά στο σπίτι καθώς τα σχολεία παρέμειναν κλειστά.
Το διάστημα αυτό, αρκετοί γονείς αναγκάστηκαν να αφήσουν τα παιδιά τους να περνούν περισσότερο χρόνο μπροστά στην οθόνη του κινητού, του υπολογιστή ή της τηλεόρασης.
Επιπλέον, καθώς περνάμε ολοένα και περισσότερο στην τηλεδιδασκαλία, πολλές σχολικές και κοινωνικές δραστηριότητες των παιδιών πραγματοποιήθηκαν μόνο μέσω του διαδικτύου και των ηλεκτρονικών συσκευών.
Σήμερα, η διαχείριση του χρόνου μπροστά στην οθόνη είναι πιο δύσκολη από ποτέ.
Η ESET, σε συνεργασία με την ψυχολόγο PhDr. Jarmila Tomková, δίνει πέντε βασικές συμβουλές για το πώς μπορούν οι γονείς να βρουν τις κατάλληλες ισορροπίες για το συγκεκριμένο θέμα.
1. Αποκτήστε ενεργό ρόλο
Δώστε προσοχή στο τι παρακολουθούν και κάνουν τα παιδιά σας όταν χρησιμοποιούν τις ηλεκτρονικές συσκευές και ελέγξτε τις αντιδράσεις τους κατά τη διάρκεια αλλά και όταν κλείσουν την οθόνη. Ένα κατάλληλο και διαδραστικό περιεχόμενο θα πρέπει να έχει θετική και όχι αρνητική επίδραση στη συμπεριφορά των παιδιών. Εάν, λοιπόν, τα δείτε να κλαίνε ή εάν δείχνουν θυμωμένα ή επιθετικά μετά από ένα online παιχνίδι ή σειρά κινούμενων σχεδίων, τότε αφιερώστε λίγο χρόνο για να μάθετε το γιατί.
Η αναζήτηση περιεχομένου στο διαδίκτυο μαζί με το παιδί- για παράδειγμα, η συζήτηση μιας ταινίας και οι πιθανοί τρόποι με τους οποίους το τέλος θα μπορούσε να είναι διαφορετικό – μπορεί να είναι μια εποικοδομητική εμπειρία και σημείο γνώσης και για τους δύο σας.
2. Επαναπροσδιορίστε τους κανόνες και τα όρια
Δείτε και πάλι το πώς έχει διαμορφωθεί η καθημερινή σας ρουτίνα και με τη βοήθεια της τεχνολογίας ορίστε νέους κανόνες. Οι εφαρμογές γονικού ελέγχου (parental control) μπορούν να δημιουργήσουν μια ασφαλή διαδικτυακή εμπειρία, αλλά και να σας βοηθήσουν να θέσετε όρια. Οι εφαρμογές αυτές σας επιτρέπουν να περιορίσετε το χρόνο που περνούν τα παιδιά σας στο διαδίκτυο και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και να αποκλείσετε ιστοσελίδες με ακατάλληλο περιεχόμενο. «Δίνουν» επίσης φωνή στα παιδιά, επιτρέποντάς τους να σας ζητήσουν την άδεια για να παίξουν ή να περιηγηθούν περισσότερο σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες.
Κάτι άλλο που μπορείτε επίσης να κάνετε σε συνεννόηση με την υπόλοιπη οικογένεια είναι να δημιουργήσετε ένα γραπτό «ψηφιακό συμβόλαιο» που θα καθορίζει το χρόνο που μπορείτε όλοι να περάσετε στο διαδίκτυο. Το ψηφιακό αυτό συμβόλαιο θα πρέπει να περιλαμβάνει και εσάς, το γονέα. Η δέσμευση για ένα διάλειμμα από τη δουλειά σε μια συγκεκριμένη ώρα κάθε μέρα για να περάσετε χρόνο με την οικογένειά σας θα δώσει το καλό παράδειγμα σε όλους.
3. Εκπαιδεύστε τα στα μέσα επικοινωνίας και την ασφάλεια στο διαδίκτυο
Τα παιδιά έχουν τις τεχνικές δεξιότητες για να χρησιμοποιούν τις ψηφιακές συσκευές. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι γνωρίζουν αυτόματα και πώς να τις χρησιμοποιούν υπεύθυνα. Είναι πολύ σημαντικό να συζητήσετε μαζί τους για τις διαφορές του internet από την πραγματική ζωή. Όπως για παράδειγμα ότι κάποιος που χρησιμοποιεί μια φωτογραφία ενός μικρού αγοριού στο προφίλ του μπορεί στην πραγματικότητα να είναι ενήλικας. Αυτή είναι επίσης μια καλή ευκαιρία για να τους δώσετε ήρεμα συμβουλές για την ασφάλεια στο διαδίκτυο, όπως το να μην απαντούν στο αίτημα ενός ξένου που ζητάει τη διεύθυνσή του σπιτιού σας ή φωτογραφίες σας.
Μπορείτε να περάστε χρόνο στο διαδίκτυο μαζί με τα παιδιά σας για να τα εκθέσετε σε περιεχόμενο που είναι ουσιαστικό, χαριτωμένο ή που να ενισχύει τη δημιουργικότητά τους. Μπορείτε να τους δείξετε, δηλαδή, πώς το internet προσφέρει εργαλεία για μάθηση και εξερεύνηση. Για παράδειγμα, ζητήστε από το παιδί σας να ονομάσει μια χώρα. Στη συνέχεια, εντοπίστε την διαδικτυακά στον χάρτη, δείτε φωτογραφίες, μάθετε για την ιστορία της κ.λπ.
4. Κρατήστε τις ισορροπίες
Είναι σημαντικό να απομακρυνθείτε από την οθόνη, τόσο για το καλό των παιδιών όσο και για το δικό σας. Ως γονέας, μπορείτε να επιλέξετε τρόπους για να «συνδεθείτε» και να καλύψετε τις ανάγκες όλης της οικογένειας χωρίς τη χρήση της τεχνολογίας. Η συμμετοχή των παιδιών στην προετοιμασία των γευμάτων ή στην online αγορά των τροφίμων και των ειδών πρώτης ανάγκης, το διάβασμα ενός βιβλίου ή ο προγραμματισμός των δραστηριοτήτων της οικογένειας είναι μερικοί καλοί τρόποι για να σπάσετε τη ρουτίνα.
5. Διατηρήστε την ψυχραιμία σας και κάντε και εσείς ένα διάλειμμα
Έχει αποδειχθεί ότι όταν τα παιδιά περνούν αρκετό χρόνο με βιβλία, εκπαιδευτικά παιχνίδια, χόμπι κ.λπ. και έχουν πολλές θετικές αλληλεπιδράσεις με μέλη της οικογένειας, ο χρόνος μπροστά στην οθόνη παύει να συσχετίζεται με τον εθισμό στο διαδίκτυο. Τέλος, σε συνθήκες μακρόχρονης παραμονής στο σπίτι όπως αυτές κατά τη διάρκεια της καραντίνας, μερικές μέρες θα κυλούν πιο εύκολα από άλλες, οπότε παραμείνετε ήρεμοι και θυμηθείτε να κάνετε και εσείς ένα διάλειμμα.