Τη βδομάδα, που πέρασε η επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (LIBE από το Civil Liberties, Justice and Home Affairs Committee of the European Parliament), συζήτησε την γραπτή κατάθεση-μαρτυρία του Edward Snowden.
Ο Snowden ανάμεσα στα άλλα, ανέφερε ότι η NSA αδιαφορεί για τους νόμους των ΗΠΑ , και περιέγραψε την αναποτελεσματικότητα της προκύπτουσας μαζικής παρακολούθησης της μυστικής υπηρεσίας. Απάντησε, επίσης, σε διάφορες γραπτές ερωτήσεις της επιτροπής.
Κοιτάζοντας τις εκθέσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ θα βρούμε κάτι πολύτιμο. Η πιο πρόσφατη από αυτές τις έρευνες, που έγινε από την Privacy and Civil Liberties Oversight Board του Λευκού Οίκου, καθορίζεται ότι το πρόγραμμα μαζικής επιτήρησης που έχει διερευνηθεί ήταν όχι μόνο αναποτελεσματικό – βρήκαν ότι ποτέ δεν είχε σταματήσει έστω και μία επικείμενη τρομοκρατική επίθεση – αλλά και ότι δεν είχε καμία νομική υπόσταση. Σε μια λιγότερο διπλωματική γλώσσα, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακάλυψαν ότι λειτουργούσε ένα παράνομο πρόγραμμα μαζικής παρακολούθησης, και η μεγαλύτερη επιτυχία του προγράμματος ήταν η ανακάλυψη ενός οδηγού ταξί στις Ηνωμένες Πολιτείες, που μετέφερε 8.500 δολάρια στη Σομαλία το 2007.
Με μια σαρωτική πλειοψηφία, το Κοινοβούλιο της ΕΕ ολοκλήρωσε επίσης ένα νέο νόμο για την προστασία των δεδομένων που υποστηρίζεται από την επιβολή αυστηρότερων ποινών.
Στις εταιρείες που ανακαλύπτονται παραβιάσεις της ιδιωτικής ζωής θα μπορεί πλέον να επιβληθεί πρόστιμο που θα φτάνει τα 100.000.000 ευρώ, ή το 5% του συνολικού κύκλου εργασιών της επιχείρησης.
Δεν θα υπάρχει πια ένα σύστημα των διαφορετικών νόμων περί ιδιωτικής ζωής σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ : ο νέος νόμος θα είναι πανευρωπαϊκός.
Ακόμη και ξένες επιχειρήσεις που υπάρχουν πάνω σε έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα πρέπει να συμμορφόνονται με τους νόμους της. (βλέπε Google)
Παρά το γεγονός ότι η ΕΕ ξεκίνησε την εν λόγω νομοθεσία πολύ πριν από τις διαρροές του Snowden, νομοθέτες και πολιτικοί παρατηρητές έχουν πει ότι οι αποκαλύψεις Snowden ανέδειξαν την συνειδητοποίηση της ανάγκης για την προστασία της ιδιωτικής ζωής, και σαν αντίκτυπο είχε το εύρος της τελικής νομοθεσίας.
“Οι αποκαλύψεις του Snowden μας έδωσαν την ευκαιρία να αντιδράσουμε,” δήλωσε ο κ. Claude Moraes, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από το Ηνωμένο Βασίλειο. “Ελπίζω ότι θα μετατρέψουμε αυτές τις αντιδράσεις μας σε κάτι θετικό και διαρκή.”
Η LIBE ζήτησε επίσης την άμεση αναστολή μιας σημαντικής συμφωνίας που ήταν στα σκαριά μεταξύ της Ευρώπης και των ΗΠΑ και είναι γνωστή σαν τις αρχές απορρήτου Safe Harbor (Safe Harbor privacy principles).
Αυτό θα μπορούσε να έχει δραματικές επιπτώσεις για το εμπόριο μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ, καθώς με το πρόγραμμα Safe Harbor επιτρεπόταν στις επιχειρήσεις της ΕΕ η συλλογή δεδομένων και η μεταφορά τους στις ΗΠΑ.
Οι Ευρωπαίοι νομοθέτες προχώρησαν ακόμη περισσότερο, αναφέροντας ότι μέχρι το τέλος του έτους, θα υποβάλουν “μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση του πλαισίου της ιδιωτικής ζωής των ΗΠΑ” και “συγκεκριμένες συστάσεις με βάση την απουσία μιας γενικής νομοθεσίας για την προστασία δεδομένων.”
Αυτό σίγουρα ακούγεται σαν ένα βήμα αποκήρυξης των ΗΠΑ σαν περιοχή που δεν είναι ασφαλής για τα δεδομένα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όλα αυτά βέβαια ακούγονται πολύ καλά για να είναι αληθινά. Ίσως τελικά οι υποδείξεις του Snowden, να μας έχουν προβληματίσει, και από το στάδιο της αδιαφορίας να έχουμε περάσει στο στάδιο του προβληματισμού, αλλά για να περάσουμε στο επόμενο στάδιο, το στάδιο της δράσης για αλλαγή, θα πρέπει να λύσουμε πάρα πολλά. Το να λύσεις όμως δεσμούς οι οποίοι έχουν γίνει γόρδιοι από τα εμπλεκόμενα συμφέροντα δεν είναι και κάτι τόσο εύκολο.
Ίσως η Ευρωπαϊκή νομοθεσία να αρχίζει να στηρίζει το προσωπικό απόρρητο και τα προσωπικά δεδομένα, αλλά οι νόμοι πάντα υπάρχουν, (όπως στην περίπτωση της NSA που τους αγνοεί παντελώς) και πάντα καταπατιούνται.
Εξάλλου όπως έχουμε αναφέρει πολλές φορές από το iGuRu.gr, οι μυστικές υπηρεσίες (βλέπε CIA, NSA, BND, GCHQ και άλλες πολλές) είναι φτιαγμένες για να κάνουν την δουλειά τους. Η δουλειά τους φυσικά είναι αυτή, η συλλογή πληροφοριών και η αξιοποίηση τους με διάφορους τρόπους, καλόβουλους ή κακόβουλους.
Φυσικά οι νόμοι κάθε κράτους χρειάζονται για διάφορους λόγους, εκτός από την τάξη. Ένας από αυτούς είναι η καθησύχαση της κοινής γνώμης με την ενίσχυση του συναισθήματος της δικαίωσης και της ασφάλειας.