Ποιος φταίει; ΤΙΣ ΠΤΑΙΕΙ;
Διάβασα την απίστευτη ιστορία με την δασκάλα που, ενώ είχε δοκιμάσει όπως λέει το Linux και άρα είχε ΚΑΙ την εμπειρία ΚΑΙ τη γνώση, εξακολουθούσε να πιστεύει ακράδαντα πως
Table of Contents
Κανένα λογισμικό δεν είναι δωρεάν και είναι επικίνδυνο να διαδίδουμε τέτοιες στρεβλότητες.
Η Παιδεία θα έπρεπε να καινοτομεί, να συνεργάζεται και να ενθαρρύνει τους νέους ανθρώπους να κάνουν το ίδιο.
Αν, αντ’ αυτού, εμμένει στο να χρησιμοποιούν οι μαθητές μας το ακριβό, εμπορικό/ιδιοταγές λογισμικό, τότε η καινοτομία πάει περίπατο.
Το εμπορικό λογισμικό έχει αναπτυχθεί για έναν πολύ συγκεκριμένο σκοπό: την δημιουργία κέρδους και την αύξηση των κερδών των μετόχων.
Το λογισμικό Ανοικτού Κώδικα, εκ φύσεως, είναι το αποτέλεσμα της κοινής ανάγκης. Σε ένα έργο ανοιχτού λογισμικού το πιο πολύτιμο πράγμα είναι εξ’ ορισμού η κοινότητα. Η κοινότητα συνεργάζεται ως συλλογικότητα προκειμένου να ανταποκριθούν σε κάποια κοινά ζητήματα.
Χωρίς το open source, πολλοί οργανισμοί και εταιρείες ούτε καν θα υπήρχαν. Παρά το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι δεν το γνωρίζουν, το Διαδίκτυο τρέχει Linux, κοινώς λογισμικό Ανοιχτού Κώδικα και είναι κάθε μέρα πάνω (365 μέρες x 24 ώρες).
Εταιρείες όπως η Google, η YouTube, η Facebook, η Twitter, η LinkedIn, η Amazon, η eBay έχουν ως βάση τους τον Ανοιχτό Κώδικα όσον αφορά την υποδομή και τις υπηρεσίες cloud-based.
Αν λοιπόν όλες αυτά τα μεγαθήρια χρησιμοποιούν open source, τότε…
Τότε, ποιοι μπορεί να είναι οι λόγοι (ή μήπως οι άγραφοι «νόμοι»;) που δεν θέλουν να χρησιμοποιούν το λογισμικό Ανοιχτού Κώδικα στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Έχοντας ως δεδομένο ότι το λογισμικό Ανοιχτού Κώδικα δεν παρεμποδίζει τους μαθητές παιδαγωγικά ή στρατηγικά, ποιος ή ποιοι να είναι άραγε οι πραγματικοί λόγοι που ανακόπτουν την χρήση του στην τάξη; Υπάρχουν δύο σημαντικοί λόγοι που ενώ όλοι τους καταλαβαίνουν, κανείς δεν μιλάει γι’ αυτούς.
Σίγουρα είναι μέρος της στρατηγικής μάρκετινγκ του εμπορικού/ιδιοταγούς λογισμικού που, συν των άλλων, συχνά περιλαμβάνει πόρους που απευθύνονται στους εκπαιδευτικούς˙ είτε ελεύθερα διαθέσιμους είτε έναντι κάποιου κόστους. Σε αυτούς τους μαθησιακούς πόρους περιλαμβάνονται σχέδια μαθημάτων (lesson plans), πρότυπα έγγραφα ή αρχεία αλλά και δημοσιευμένα εκπαιδευτικά βιβλία. Ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει ότι όλο αυτό το υλικό κάνει τη δουλειά του δασκάλου πολύ πιο εύκολη από την στιγμή που ένα συγκεκριμένο προϊόν έρχεται με ένα δομημένο σχέδιο μαθήματος για το εν λόγω πρόγραμμα λογισμικού. Μπορεί ακόμα και να διατίθεται υλικό που βοηθάει την μετάβαση των εκπαιδευτικών σε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα λογισμικού. Κάτι που, όπως είναι ευνόητο, είναι και αυτό μέρος μιας εμπορικής στρατηγικής μάρκετινγκ των προϊόντων.
Ένας άλλος λόγος είναι πως το λογισμικό Ανοιχτού Κώδικα, εξ’ ορισμού, δεν έχει καμία σχέση με το μάρκετινγκ. Αφορά την δυνατότητα του κάθε ενδιαφερόμενου να εμπλέκεται στην συνεχή ανάπτυξη του open source, ως μέλος μιας κοινότητας. Από μόνο του αυτό, αντικατοπτρίζει και ενισχύει την καινοτομία και την συνεργατικότητα κάτι που θα έπρεπε να είναι ίδιον της μάθησης. Και στην θεωρία είναι˙ όλοι μιλάνε για την καίρια σημασία της. Στην πράξη όμως; Γιατί, συνεργάζομαι, σημαίνει εργάζομαι μαζί με κάποιον άλλο. Η συνεργατική μάθηση σημαίνει ότι τόσο οι καθηγητές όσο και οι μαθητές είναι ενεργοί συμμέτοχοι στην μαθησιακή διαδικασία. Κάτι τέτοιο, σαφώς, απαιτεί δουλειά και από την μεριά των προγραμματιστών αλλά και των χρηστών. Σίγουρα, αυτό, αποτελεί πρόκληση για τους ανθρώπους που απλά θέλουν να χρησιμοποιήσουν όποιο λογισμικό είναι διαθέσιμο. Μην ξεχνάμε πως η εκμάθηση ενός νέου λογισμικού μπορεί να είναι αποθαρρυντική από την στιγμή που ένα μεγάλο μέρος του εκπαιδευτικού υλικού περιλαμβάνεται στο εμπορικό λογισμικό.
Και όμως, υπάρχουν τόσα αποτελεσματικά εργαλεία διδασκαλίας που είναι open source, όπως το Open eClass, το ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Ηλεκτρονικών Μαθημάτων, το moodle με απίστευτες δυνατότητες και εξαιρετικά tutorials και μαθησιακούς πόρους.
Ως εκ τούτου, εάν αντί να βλέπουμε το Open Source ως κάποιο είδος λογισμικού που μειονεκτεί ή έχει λιγότερες δυνατότητες, μπορούμε να το δούμε ως μια τεράστια ευκαιρία που δύναται να βελτιώσει πραγματικά το μέλλον των μαθητών μας, προετοιμάζοντάς τους για έναν κόσμο που αλλάζει και εξελίσσεται ραγδαία.
Το Κίνημα του Ανοιχτού Λογισμικού (Open Source Movement), που δεν σχετίζεται με θέματα software μόνο, προάγει την νομιμότητα, την ανοιχτότητα, τον διαμοιρασμό και την επαναχρησιμοποίηση κώδικα, περιεχομένου, δηλαδή κειμένων, μουσικής, ταινιών, πληροφοριών, δεδομένων, αρχείων και γνώσης και μας εισάγει σε ένα κόσμο που λειτουργεί και πράττει βάσει ενός διαφορετικού συστήματος αξιών. Η χρήση Λογισμικού Ανοιχτού Κώδικα, η χρήση Ανοιχτού Hardware και η χρήση Ανοιχτής Αδειοδότησης είναι πλέον διαδεδομένη παγκοσμίως. Ταυτόχρονα, το Διαδίκτυο αποτελεί μια νέα πλατφόρμα εργασίας για μουσικούς, καλλιτέχνες, εικαστικούς και ακαδημαϊκούς ενώ τα νέα μέσα και κοινωνικά δίκτυα ή οι νέοι τρόποι χρηματοδότησης και επιχειρηματικής δράσης εξελίσσονται συνεχώς.
Και η εξέλιξη αυτή θα πρέπει να διοχετευθεί και στα φυτώρια γνώσης που είναι τα σχολεία. Γιατί, γνώση δεν είναι κάτι που παραδίδεται στους μαθητές, παρά κάτι που προκύπτει από τον ενεργό διάλογο μεταξύ αυτών που προσπαθούν να κατανοήσουν και να χρησιμοποιήσουν έννοιες και τεχνικές. Έτσι, λοιπόν, η εκπαίδευση δεν πρέπει να περιλαμβάνει απλά το ξεχείλισμα του μαθητή με γνώσεις από τον καθηγητή. Η απόκτηση γνώσης είναι μια διαδραστική διαδικασία, όχι μια συσσώρευση απαντήσεων για το Trivial Pursuit.
Και το Open Source δεν έχει απλά μέλλον˙ Είναι το Μέλλον!
