Ο Edward Snowden κατέχει πλέον μια μόνιμη θέση στο πάνθεον των υπευθύνων για τις διαρροές υπηρεσιών εθνικής ασφάλειας, μαζί με τους όμοιούς του Daniel Ellsberg, Julian Assange, και Chelsea Manning.
Ο πρώην εργαζόμενος στην αμερικανική Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας (NSA), Edward Snowden έγινε πρωτοσέλιδο σε όλο τον κόσμο, όταν διέρρευσε χιλιάδες εμπιστευτικά αρχεία που περιέγραφαν λεπτομερώς τα κατασκοπευτικά προγράμματα της NSA.
Σήμερα έχει περάσει ένας χρόνος πια, από τότε άρχισαν τα αρχεία του Edward Snowden, να κυκλοφορούν από την εφημερίδα The Guardian που για πρώτη φορά αποκάλυψε ότι η NSA σύλλεγε τα τηλεφωνικά δεδομένα εκατομμυρίων Αμερικανών. Όμως τι μάθαμε πραγματικά από αυτή την ιστορία;
Οι αποκαλύψεις
Τα κωδικά ονόματα των τεράστιων προγραμμάτων συλλογής δεδομένων της NSA είναι πλέον γνωστά σε όλους – PRISM, Tempura, Upstream, XKeyscore.
Το πρόγραμμα που ονομάζεται PRISM, ήταν το πρώτο που διέρρευσε από τον Snowden μέσω του Glenn Greenwald τον Ιούνιο του 2013, και αποκάλυπτε την συλλογή δεδομένων απευθείας από τους διακομιστές των μεγαλυτέρων εταιρειών στο διαδίκτυο – όπως τη Google, τη Yahoo, το Facebook και τη Microsoft.
Η κοινή γνώμη ήρθε μπροστά σε μια αλήθεια, που όλοι υποψιαζόταν αλλά κανείς δεν ήθελε να πιστέψει. Η άρνηση έγινε κατάφαση με δεδομένα που την πιστοποιούσαν.
Μαζί με τα παραπάνω, μάθαμε ότι η NSA είχε μπει στα σπίτια μας, όχι μόνο μέσα από τους υπολογιστές μας αλλά παρακολουθώντας και δισεκατομμύρια τηλεφωνικές κλήσεις, μηνύματα κειμένου, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, συνομιλίες και εικόνες. Όλα τα αρχεία αποθηκεύονται στα τεράστια data-centers της υπηρεσίας. Η είδηση για το XKeyscore επιβεβαίωσε ότι ένα δίκτυο της NSA με 500 servers σε όλο τον κόσμο χρησιμοποιείται για την αποθήκευση των δεδομένων που συλλέγονται από το διαδίκτυο και τις τηλεπικοινωνίες επικοινωνίες σχεδόν του καθενός από εμάς.
Προγράμματα των μυστικών υπηρεσιών που είδαν το φως της δημοσιότητας μέσω του Snowden αναφέρουν τη συνεργασία της NSA με άλλες υπηρεσίες κατασκοπείας, όπως την GCHQ, της Μεγάλης Βρετανίας και άλλες στη Γαλλία, τη Γερμανία, το Ισραήλ και την Αυστραλία.
Οι παραπάνω διαρροές ήταν η αρχή. Μια θύελλα ακολούθησε και σύμφωνα με τις πληροφορίες υπάρχουν ακόμα πάρα πολλά δεδομένα που δεν έχουν δημοσιευτεί.
Όμως το ερώτημα που γεννιέται είναι: γιατί δεν δημοσιεύονται τα υπόλοιπα αρχεία; Είναι θέμα εθνικής ασφάλειας; Αν είναι θέμα εθνικής ασφάλειας ποιος το αποφασίζει, ή για να το διατυπώσουμε καλύτερα ποιος το ορίζει; Υπάρχει ελεύθερη και μη κατευθυνόμενη δημοσιογραφία;
Σύμφωνα με τα λεγόμενα του Edward Snowden υπάρχουν εκατομμύρια αρχεία σε κάποιος κρυπτογραφημένους δίσκους, που δεν έχουν δημοσιευτεί.
Τι μάθαμε από τον Edward Snowden και τι συνεχίζουμε να μαθαίνουμε; τι δεν μάθαμε και τι δεν θα μάθουμε ποτέ;
Η αντίδραση
Μετά την πρώτες δημοσιεύσεις που έφεραν και το πρώτο κρύο ντους, στους ρομαντικούς που πίστευαν ότι με μια OpenSSL ήταν ασφαλείς, άρχισαν οι αντιδράσεις. Είδαμε έκπληκτες τις εταιρείες τεχνολογίας να αρνιούνται κάθε συμετοχή τους στα προγράμματα της NSA, ενώ ήταν ανέκαθεν γνωστό ότι πρέπει να παραδίδουν δεδομένα με εισαγγελική παραγγελία.
Υπήρξε γενικότερα αντίδραση στις δράσεις κατασκοπείας της NSA, από εταιρείες, οργανώσεις, πολιτικούς και διπλωμάτες. Και τι έγινε; Τα μέτρα που πήρε ο Obama ήταν γελοία και φυσικά δεν μπορούν να σταθούν εμπόδιο στις καθολικές δράσεις κατασκοπείας της υπηρεσίας.
Εταιρείες όπως η Google, η Yahoo και το Facebook αναφέρουν ότι κάνουν βήματα για να προσφέρουν ισχυρότερη κρυπτογράφηση. Τελικά ο τελικός χρήστης ποιον να εμπιστευτεί; Ένα είναι σίγουρο, το Internet του 1990 δεν υπάρχει πια. Το 2013-2014 μας έφερε μπροστά στην πραγματικότητα, ή καλύτερα σε ένα μέρος της αλήθειας. Δεν υπάρχει ασφάλεια. Όλες οι πληροφορίες που ταξιδεύουν στο internet δεν γνωρίζετε που καταλήγουν. Η κρυπτογράφηση φαντάζει πια μύθος και όχι μύθος με αίσιο τέλος.
Αυτό που μάθαμε το γνωρίζαμε ίσως και πριν. Οι μυστικές υπηρεσίες θα συνεχίσουν το έργο τους.Αυτό όμως μα επιρρίπτει ευθύνες. γιατί αν υποθέσουμε ότι δεν μπορούμε να εμπιστευτούμε τα δεδομένα μας σε καμία υπηρεσία, τι συνεχίζουμε και κάνουμε; Το να περιμένουμε τον επόμενο Edward Snowden, είναι μάλλον μια πολύ παθητική αντίδραση.
Για όλους εσάς που ενδιαφέρεστε…
