Χειραγώγηση της αναζήτησης απειλεί την δημοκρατία

Οι χρήστες της Google “πρέπει να ξανασκεφτούν για το τι είναι η Google και πώς τους επιστρέφει πληροφορίες”, προειδοποιεί μια Επίκουρος Καθηγητής (Francesca Bolla Tripodi) στη Σχολή Επιστήμης Πληροφοριών και Βιβλιοθηκονομίας στο UNC-Chapel Hill:

Σε ένα νέο βιβλίο με τίτλο The Propagandists’ Playbook, προειδοποιεί ότι τα απλά αποτελέσματα αναζήτησης είναι γεμάτα με συνδέσμους έχουν μετατραπεί από “την επιθυμία της Google να απαντήσει στις ερωτήσεις μας αντί για εμάς, αντί να μας απαιτεί να κάνουμε κλικ στα αποτελέσματα”.

Το πρόβλημα φυσικά ξεκινά όταν η Google επιστρέφει ανακριβείς απαντήσεις “που συχνά διαταράσσουν τη δημοκρατική συμμετοχή, επιβεβαιώνουν αβάσιμους ισχυρισμούς και είναι εύκολα χειραγωγίσιμες από άτομα που θέλουν να διαδώσουν ψέματα”.

Με την προσθήκη όλων αυτών των χαρακτηριστικών, η Google – καθώς και οι ανταγωνιστές της DuckDuckGo και το Bing, που συνοψίζουν επίσης περιεχόμενο – έχει αλλάξει ουσιαστικά η εμπειρία από ένα διερευνητικό περιβάλλον αναζήτησης σε μια πλατφόρμα σχεδιασμένη να σερβίρει πληροφορίες, αντικαθιστώντας μια διαδικασία που επιτρέπει τη μάθηση και την διερεύνηση περιεχομένου στα αποτελέσματα αναζήτησης.

Το πρόβλημα είναι ότι όλο και περισσότεροι τις μηχανές αναζήτησης για να βρουν πληροφορίες για πολύ περίπλοκα θέματα. “Όπως αποκαλύπτει η έρευνά μου, αυτή η μετατόπιση μπορεί να οδηγήσει σε εσφαλμένες πληροφορίες… Ακόμη χειρότερα, όταν συμβαίνουν σφάλματα όπως αυτό, δεν υπάρχει μηχανισμός με τον οποίο οι χρήστες μπορούν να παρατηρούν αποκλίσεις ή μπορούν να επισημάνουν αποτελέσματα σαν ένα είδος αξιολόγησης των αποτελεσμάτων”.

Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί χρήστες εξακολουθούν να χρησιμοποιούν την Google για τον έλεγχο των πληροφοριών, και κάτι τέτοιο μπορεί να ενισχύσει ψευδείς ισχυρισμούς. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο επειδή η Google παρέχει μερικές φορές παραπλανητικές ή εσφαλμένες πληροφορίες, αλλά και επειδή τα άτομα με τα οποία μίλησα για την έρευνά μου πίστευαν ότι τα πρώτα αποτελέσματα αναζήτησης της Google είναι τα “πιο σημαντικά”, τα “πιο σχετικά” και τα “πιο ακριβή”. Ανέφεραν μάλιστα ότι “εμπιστεύονταν την Google περισσότερο από τις ειδήσεις” γιατί θεωρούσαν ότι είναι πιο αντικειμενική πηγή.

Αυτό οδηγεί σε αυτό που αναφέρω στο βιβλίο μου, The Propagandists’ Playbook, σαν την “επίδραση της παραπληροφόρησης του ΙΚΕΑ”.

Οι επιστήμονες της επιχείρησης διαπίστωσαν ότι όταν οι καταναλωτές συναρμολογούν τα δικά τους έπιπλα, εκτιμούν το προϊόν περισσότερο από ένα ήδη συναρμολογημένο αντικείμενο παρόμοιας ποιότητας — αισθάνονται πιο ικανοί και επομένως πιο χαρούμενοι με την αγορά τους.

Οι θεωρητικοί συνωμοσίας και οι προπαγανδιστές βασίζονται στην ίδια στρατηγική, παρέχοντας μια απτή, “φτιάξτη μόνος σου” ποιότητα στις πληροφορίες που παρέχουν.

“Αντί να υποθέτουμε ότι τα πρώτα αποτελέσματα επικυρώνουν την αλήθεια, πρέπει να εφαρμόζουμε την έρευνα και τον έλεγχο.”

“Το ότι οι πληροφορίες προέρχονται από μια μηχανή αναζήτησης δεν τις κάνει αξιόπιστες.”