Το Διαδίκτυο (Internet) είναι παντού και πουθενά την ίδια στιγμή. Ζητήστε από ένα φίλο να σας δείξει στο διαδίκτυο και, στην καλύτερη περίπτωση, πιθανώς θα σας δείξει το τηλέφωνο ή το φορητό του υπολογιστή. Όμως οι συσκευές δεν είναι το Internet. Εάν περιείχαν το Διαδίκτυο, δεν θα χρειαζόμασταν συνδέσεις δεδομένων.
Το Διαδίκτυο προέρχεται από κάπου, αλλά πού; Και γιατί δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα δικό μας;
Table of Contents
Πώς ξεκίνησε το Διαδίκτυο
Όπως και το GPS, το Διαδίκτυο είναι μια τεχνολογία που γεννήθηκε εν μέρει με στόχο την στρατιωτική υπεροχή. Λίγο μετά τη δρομολόγηση του δορυφόρου Sputnik στο διάστημα από τους Ρώσους, ο Αμερικανός πρόεδρος Eisenhower δημιούργησε την υπηρεσία Advanced Research Projects. Ήταν το 1958.
Σε συνεργασία με ακαδημαϊκούς και μερικές ιδιωτικές εταιρείες, η ARPA δημιούργησε το ARPANET, ένα δίκτυο που μπορούσε να συνδέσει υπολογιστές πανεπιστημίων σε ολόκληρη τη χώρα τη δεκαετία του 1970. Ήταν ένα project του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ, που καθιέρωσε ορισμένα πρωτόκολλα που εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται και σήμερα, και επέτρεπαν στα δίκτυα να συνδεθούν σε όλο τον κόσμο.
Το 1973, η ARPANET μπορούσε να επικοινωνήσει με το δίκτυο ραδιοσυχνοτήτων (packet radio network ή PRNET), το οποίο μπορούσε να συνδέσει υπολογιστές με ραδιοπομπούς και δέκτες. Το 1977, το Δορυφορικό Δίκτυο (SATNET) προσχώρησε στα άλλα δύο. Μεταγενέστερες προσθήκες περιελάμβαναν το USENET (πρόδρομο των forums του διαδικτύου) και το CSNET (για τμήματα πληροφορικής στα ακαδημαϊκά ιδρύματα που δεν μπορούσαν να συνδεθούν με το ARPANET).
Οι τεχνικοί ονόμασαν τη σύνδεση μεταξύ πολλαπλών δικτύων inter-networking ή internet (Διαδίκτυο), εν συντομία.
Φυσικά όπως καταλαβαίνετε η πρόσβαση στο Διαδίκτυο περιοριζόταν σε ένα μάλλον τεχνικό κοινό. Αυτό άρχισε να αλλάζει όταν ο Tim Berners-Lee ανέπτυξε τον Παγκόσμιο Ιστό (World Wide Web) στις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Διευκρίνηση: Έχουμε δει ότι οι όροι Internet (Διαδίκτυο) και World Wide Web χρησιμοποιούνται εναλλακτικά για να περιγράψουν το ίδιο πράγμα. Δεν ισχύει: το πρώτο είναι η διασύνδεση πολλών διαφορετικών δικτύων υπολογιστών, ενώ το τελευταίο είναι ένας τρόπος πλοήγησης σε αυτό το γιγαντιαίο δίκτυο.
Με τον Παγκόσμιο Ιστό, τα κολέγια και οι επιχειρήσεις άρχισαν να συνδέονται με το Διαδίκτυο. Η πρόσβαση στο σπίτι ακολούθησε αργότερα. Σήμερα μπορούμε να είμαστε online μέσω αυτοκινήτων ή και μέσω των smartwatches.
Tο Διαδίκτυο δεν είναι δωρεάν προσβάσιμο σε όλους, καθώς η διαδικτυακές υποδομές κοστίζουν.
Πώς λειτουργούν οι ISPs
Το διαδίκτυο σήμερα διανέμεται από παροχείς υπηρεσιών διαδικτύου ή Internet Service Providers (ISPs).
Οι ISPs διαθέτουν τις υποδομές που χρειάζονται για να φιλοξενούν τους μηχανισμούς που απαιτούνται για τη σύνδεση του τοπικού κοινού με το ευρύτερο διαδίκτυο. Τα κτίρια (χωρίς παράθυρα) που χρησιμοποιούν οι ISPs είναι γνωστά ως σημεία παρουσίας (Point of Presence ή POP) και συνδέονται μεταξύ τους με γραμμές οπτικών ινών.
Το σημερινό διαδίκτυο αποτελείται κυρίως από τη διασύνδεση τεράστιων εταιρικών δικτύων, με το σύνολο της κυκλοφορίας από τους υπολογιστές μας να περνάει τελικά μέσω των Network Access Point που συνδέουν εταιρείες μεταξύ τους.
Μπορείτε να κάνετε το δικό σας Internet;
Το διαδίκτυο δεν ανήκει στους ISP. Όλες οι ιστοσελίδες που γνωρίζουμε υπάρχουν στους διακομιστές δεδομένων κάποιου. Οι πάροχοι υπηρεσιών Διαδικτύου κατέχουν απλά την υποδομή που χρησιμοποιείται για να μας συνδέσουν με αυτούς τους διακομιστές: καλώδια , γραμμές, τηλεφωνικές γραμμές, cell towers και άλλα.
Υπάρχουν δύο διαφορετικά ερωτήματα: έχουμε την τεχνική δυνατότητα να δημιουργήσουμε το δικό μας διαδίκτυο και από την άλλη έχουμε την άδεια να το κάνουμε;
Ας τα δούμε με τη σειρά.
Δημιουργώντας το δικό σας Internet
Μια σύνδεση μεταξύ όλων των συσκευών στο σπίτι μας δεν είναι δύσκολη. Αυτή η λειτουργικότητα υπάρχει στους σύγχρονους υπολογιστές και ονομάζεται τοπικό δίκτυο (LAN). Σας επιτρέπει να στέλνετε αρχεία, να ανταλλάσσετε μηνύματα και να παίζετε παιχνίδια με άλλες συσκευές που είναι συνδεδεμένες στο τοπικό σας δίκτυο.
Είναι επίσης δυνατή η δημιουργία κάποιου παρόμοιου δικτύου για μεγαλύτερο χώρο. Αυτό ονομάζεται δίκτυο ευρείας περιοχής (WAN). Οι ιδιωτικές εταιρείες συχνά χρησιμοποιούν συνδυασμό LAN και WAN για να δημιουργήσουν ένα intranet που μπορούν να έχουν πρόσβαση μόνο οι υπάλληλοι τους.
Αν τώρα διαθέτετε αρκετά χρήματα, θα μπορούσατε να εγκαταστήσετε τα δικά σας καλώδια οπτικών ινών και να αρχίσετε να επεκτείνετε το δίκτυό σας σε άλλα κτίρια και κοινότητες. Αν τώρα βρεθούν αρκετά άτομα να κάνουν το ίδιο, δηλαδή να εξαπλώνουν και να διασυνδέουν τα δίκτυά τους, θα γεννηθεί ένα νέο διαδίκτυο.
Αλλά υπάρχουν πολλοί λόγοι που δεν μπορεί να συμβεί αυτό εκτός από το αστρονομικό κόστος.
Νομικά οδοφράγματα
Δεν χρειάζεται να εφεύρουμε έναν νέο τρόπο πρόσβασης στο διαδίκτυο. Με αρκετά χρήματα, θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε μια δική μας εναλλακτική λύση. Ένας δισεκατομμυριούχος ή μια ομάδα δισεκατομμυριούχων θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα διαδίκτυο και να το διανέμουν δωρεάν. Πιο ρεαλιστικά, οι διάφορες κοινότητες ή χώρες) θα μπορούσαν να αποφασίσουν ότι χρειάζονται πρόσβαση σε γρήγορες υποδομές διαδικτύου και να φορολογήσουν την παροχή του, για την εξασφάλιση των υποδομών.
Οι υφιστάμενοι πάροχοι υπηρεσιών διαδικτύου ασκούν όμως πιέσεις στις κυβερνήσεις των κρατών ώστε να δημιουργήσουν νόμους που θα εμποδίζουν την δημιουργία νέων δικτύων σε περιοχές που εξυπηρετούνται ήδη. Αυτό επιτρέπει στους σημερινούς παρόχους να έχουν μονοπώλια με τα ανάλογα οφέλη φυσικά. Για να αναφέρουμε δε πόσο στημένο είναι το παιχνίδι, αυτοί οι περιορισμοί δεν ισχύουν για τις υπάρχουσες εταιρείες.
Παράδειγμα: Μια πόλη που θέλει να δημιουργήσει το δικό της (δια)δίκτυο δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τη Verizon επειδή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως startup, αλλά η AT& T μπορεί να έρθει να ξεκινήσει να απλώνει τις δικές της οπτικές ίνες εάν το επιλέξει.
Τι θα γίνει στο μέλλον;
Οι άνθρωποι αρχίζουν ήδη να οραματίζονται ένα διαδίκτυο που δεν θα εξαρτάται από τις ιδιωτικές εταιρείες και θα είναι πιο ανθεκτικό σε εθνικές καταστροφές. Η λύση φαίνεται να ακούει στο όνομα δίκτυο πλέγματος (mesh network) και θα βασίζεται στις συσκευές του τελικού χρήστη και όχι σε δαπανηρές υποδομές. Κάθε συσκευή θα λαμβάνει και θα μεταδίδει τα δεδομένα που απαιτούνται για να λειτουργήσει ολόκληρο το δίκτυο.
Το Serval Project είναι μια πρωτοβουλία που γεννήθηκε μετά από το σεισμό της Αϊτής (το 2010) που την άφησε εκτός διαδικτύου. Το FireChat σάς επιτρέπει να στέλνετε μηνύματα μέσω δικτύου και μπορείτε να το βρείτε στο Play Store και στο Apple App Store.
Η Hyperboria (πρώην Project Meshnet) έχει μεγαλύτερες φιλοδοξίες και ελπίζει ότι μπορεί να αντικαταστήσει ολόκληρη τη ραχοκοκαλιά του Διαδικτύου χρησιμοποιώντας cjdns. Αν θέλετε να δείτε τι είναι μπορείτε να κατεβάσετε το απαραίτητο λογισμικό σε Android, Linux και macOS.
Αν αυτές οι τεχνολογίες εξελιχθούν, το διαδίκτυο του μέλλοντος μπορεί να είναι πολύ διαφορετικό από αυτό που χρησιμοποιούμε σήμερα. Τα δίκτυα θα είναι φθηνότερα και λιγότερο συγκεντρωτικά. Θα συμμετείχαμε περισσότερο στην υποδομή που χρησιμοποιούμε όλοι μας για να συνδεθούμε ηλεκτρονικά και θα μπορούσαμε να δούμε περισσότερα άτομα να δημιουργούν το δικό τους διαδίκτυο.
