Σύμφωνα με δηλώσεις του CEO Mark Zuckerberg, οι υπηρεσίες της εταιρείας του, είναι και θα είναι δωρεάν για όλους. Το μεγαλύτερο κοινωνικό δίκτυο Facebook, παρόλα αυτά συνεχίζει και έχει απολαβές με πολλούς και διάφορους τρόπους. Φανερούς ή και υπόγειους πολύ καλά κρυμμένους.
Σύμφωνα με το euronews οι επιδόσεις που καταγράφει η μετοχή του Facebook είναι εντυπωσιακές. Στο πρώτο τρίμηνο του 2014 τα καθαρά κέρδη ανήλθαν στα 642 εκ. δολάρια, 25 σεντς ανά μετοχή έναντι 219 εκ. δολαρίων το προηγούμενο τρίμηνο, 9 σεντς ανά μετοχή. Τα συνολικά έσοδα ανήλθαν στα 2,5 δις δολάρια, ενώ οι εκτιμήσεις των αναλυτών έκαναν λόγο για καθαρά κέρδη 24 σεντς ανά μετοχή και έσοδα 2,36 δις δολάρια.
Σύμφωνα με τα παραπάνω στοιχεία η “δωρεάν” υπηρεσία, μάλλον θα συνεχίσει να είναι “δωρεάν”. Εξάλλου το FAQ της εταιρείας το δηλώνει κατηγορηματικά.
Πόσο ισχύει όμως η δήλωση του Faceboοk; Με πάνω από ένα δισεκατομμύριο χρήστες, η εταιρεία έχει την άνεση να μην χρεώνει τον τελικό χρήστη με ένα τέλος χρήσης της υπηρεσίας. Μετά όμως από τις τελευταίες αποκαλύψεις, μάλλον θα πρέπει να ξανασκεφτούμε αν τελικά αυτό είναι και το ιδανικό. Οι ενδείξεις που μας έρχονται υπό την μορφή ανακοινώσεων της εταιρείας, ή σαν διαρροές από τα Media επιβεβαιώνουν ότι όλα έχουν ένα κόστος.
Ας δούμε όμως αναλυτικά ποιο είναι το κόστος.
Με το λανσάρισμα του νέου χαρακτηριστικού Promoted Post, πολλοί υποστήριξαν ότι το Faceboοk ετοιμάζεται να βάλει τέλος στο απόλυτο δωρεάν. Δεν θα το λέγαμε ακριβώς έτσι. Ήταν μια ένδειξη που επιβεβαίωνε τη λογική ύπαρξης της εταιρείας. Ένα χαρακτηριστικό που φέρνει επιπρόσθετα κέρδη δίνοντας την δυνατότητα στον κάθε χρήστη της υπηρεσίας να διαφημίσει αυτά που μοιράζεται, συλλέγοντας επιπρόσθετα clicks.
Ας μην ξεχνάμε βέβαια ότι το το Faceboοk κερδίζει εκατομμύρια δολάρια από διαφημίσεις καταγράφοντας τα like και τις συνήθειες των χρηστών. Πώς κερδίζει χρήματα; Είναι πολύ απλό. Ας υποθέσουμε ότι δημοσιεύετε ένα μήνυμα σε ένα φίλο σας που λέει ότι μόλις γυρίσατε από μία εκδρομή στο Πήλιο και περάσατε υπέροχα. Ίσως να επισκεφθήκατε και σελίδες που υπάρχουν για το Πήλιο στο Facebook και να πατήσατε “Like”. Με όλα αυτά, χωρίς καν να το γνωρίζετε, δώσατε στο σύστημα μια προσωπική πληροφορία για το άτομό σας. Είναι πολύ πιθανό κάποια στιγμή στο κοντινό μέλλον να δείτε μια διαφήμιση που αφορά το Πήλιο.
Η παραπάνω παράγραφος περιγράφει πως η εταιρεία μπορεί να αποκομίσει κέρδος όταν διαχειρίζεται μόνη της τα στοιχεία που εκθέτετε για το άτομο σας. Και αυτό το αναφέρουμε γιατί βάσεις δεδομένων με τόσες σημαντικές προσωπικές πληροφορίες είναι θησαυροί για τις διαφημιστικές εταιρείες τρίτων.
Αν και το Faceboοk έχει δηλώσει ότι δεν μοιράζεται τα δεδομένα των χρηστών του με τρίτους, ποιος μπορεί να εμπιστευτεί μια εταιρεία που “πιάστηκε” πρόσφατα να πραγματοποιεί ψυχολογικά πειράματα στα μέλη της, χωρίς οι ίδιοι να το γνωρίζουν;
Το Facebook έδινε στοιχεία στους διαφημιζόμενους
Για την ιστορία, η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών των ΗΠΑ μετά από έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2011 κατέληξε ότι η μεγαλύτερη υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης, εξαπατάει τους χρήστες του. Το Facebook τότε παραδέχτηκε ότι παραπλάνησε τα μέλη του κατ’επανάληψη από το Δεκέμβριο του 2009 έως τον Ιούλιο του 2010. Σύμφωνα με το in.gr αποδέχτηκε να τεθεί υπό επιτήρηση επί 20 χρόνια, με την απειλή επιβολής προστίμου 16.500 δολαρίων την ημέρα για κάθε μελλοντική παραβίαση της συμφωνίας.
Από τον Σεπτέμβριο του 2008 έως τις 26 Μάη του 2010, το Facebook έδινε στους διαφημιζόμενους τα User ID των μελών που έκαναν κλικ στις διαφημίσεις τους.
Με αυτό τον κωδικό, οι διαφημιστές μπορούσαν να συλλέξουν περισσότερες πληροφορίες για τους χρήστες που έκαναν κλικ στις διαφημίσεις τους, όπως να συνδέσουν το προϊόν που διαφημιζόταν με το πραγματικό όνομα του χρήστη που είδε τη δημοσίευση, πόσο χρόνο ξόδεψε στον δικτυακό τόπο του διαφημιζόμενου. Έτσι οι εταιρείες διαφήμισης μπορούσαν μελλοντικά να προσεγγίσουν τον χρήστη με νέους τρόπους διαφήμισης, συνδυάζοντας τις πληροφορίες που συνέλεγαν από το User ID. Το ίδιο συνέβαινε και με τις εφαρμογές που τρέχουν στην πλατφόρμα του Facebook.
Σύμφωνα με τις παραπάνω αποκαλύψεις θα μπορούσαμε να ελπίζουμε ότι η εταιρεία θα πρέπει πια να έχει συμμορφωθεί με τους κανονισμούς.
Λάθος. Σε προηγούμενη μας δημοσίευση αναφέραμε ότι οι πρακτικές εκμετάλλευσης των χρηστών του Facebook ξεσκεπάστηκαν για άλλη μια φορά.
Το EPIC, μια μη κερδοσκοπική αμερικανική οργάνωση για την προστασία του ιδιωτικού απορρήτου στο Διαδίκτυο κατέφυγε στην Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των Ηνωμένων Πολιτειών καταγγέλλοντας ως «ανήθικο» το πείραμα που έκανε η Facebook Ιnc, «με τα μυαλά των ανθρώπων». Όπως υποστηρίζει το EPIC, η εταιρεία δεν είχε την ρητή συναίνεση των χρηστών που πραγματοποίησε το πείραμα. Η αμερικάνικη οργάνωση ζητάει, όχι μόνο να τιμωρηθεί η εταιρεία αλλά και να δημοσιοποιήσει τον αλγόριθμο που δημιουργεί τις Ενημερώσεις, οι οποίες επεμβαίνουν στο συναίσθημα του τελικού χρήστη.
Οι επιστήμονες φυσικά, υποστήριξαν ότι η διεξαγωγή του πειράματος ήταν σύμφωνη με τους όρους προστασίας του απορρήτου του Facebook. Το EPIC επιμένει ότι οι όροι, την επίμαχη περίοδο, δεν επέτρεπαν την χρήση των δεδομένων των μελών για ερευνητικούς σκοπούς. Το πείραμα έγινε την εβδομάδα 11-18 Ιανουαρίου 2012, και όπως τεκμηριώνει το EPIC, η αλλαγή στους σχετικούς όρους στους οποίους περιλαμβάνεται η χρήση προσωπικών δεδομένων για ερευνητικούς σκοπούς έγινε τέσσερις μήνες μετά την διεξαγωγή του πειράματος. Η οργάνωση θυμίζει και ότι η εταιρεία τελεί υπό επιτήρηση με βάση προγενέστερη σχετική απόφαση από την FTC, σύμφωνα με την οποία απαιτείται να έχει την ρητή συναίνεση των μελών του πριν μοιραστεί τα δεδομένα τους με τρίτους.
Το EPIC ζητάει επίσης να δημοσιευτεί ο τρόπος λειτουργίας που επέτρεψε στους επιστήμονες της εταιρείας αλλά και τους συνεργαζόμενους τρίτους από τα πανεπιστήμια του Cornell και της Καλιφόρνια. Κι αυτό γιατί η εταιρεία στο FAQ αναφέρει ότι ο τελικός χρήστης μπορεί να ρυθμίσει το τι θα δει.
Μετά από όλα αυτά, εσείς πόσο κοστολογείτε την συναισθηματική σας κατάσταση; Είναι το Facebook μια δωρεάν υπηρεσία; Μάλλον θα πρέπει να αποδεχτούμε ότι το “δωρεάν” του Mark Zuckerberg σημαίνει αποδοχή όλων των παραπάνω. Σύμφωνα μάλιστα με τους καλούς τρόπους συμπεριφοράς που διδαχτήκαμε μικροί θα πρέπει να πούμε και ευχαριστώ.
