Την Τετάρτη το Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού ή Free Software Foundation γιόρτασε “την 40η επέτειο του λειτουργικού συστήματος GNU και την έναρξη του κινήματος του ελεύθερου λογισμικού”, με μια ανακοίνωση που το αποκάλεσε «σημείο καμπής στην ιστορία της πληροφορικής.
“Σαράντα χρόνια αργότερα, το GNU και το ελεύθερο λογισμικό είναι ακόμη πιο δυνατά. Το λογισμικό έχει ριζώσει βαθιά στην καθημερινή ζωή, και η συντριπτική πλειονότητα των χρηστών δεν έχει τον πλήρη έλεγχο του…”
Στις 27 Σεπτεμβρίου 1983, ένας επιστήμονας υπολογιστών ονόματι Richard Stallman ανακοίνωσε το σχέδιο για την ανάπτυξη ενός ελεύθερου λογισμικού λειτουργικού συστήματος τύπου Unix που ονομάζεται GNU, από το “GNU’s not Unix”.
Το GNU είναι το μόνο λειτουργικό σύστημα που αναπτύχθηκε ειδικά για την ελευθερία των χρηστών και παραμένει πιστό στα ιδρυτικά του ιδανικά για σαράντα χρόνια.
Από το 1983, το project GNU παρέχει ένα πλήρη λειτουργικό για την αντικατάσταση ιδιόκτητων λειτουργικών συστημάτων. Αυτό μπόρεσε να γίνει εφικτό με σαράντα χρόνια ακούραστης δουλειάς από εθελοντές προγραμματιστές του GNU σε όλο τον κόσμο.
“Όταν κοιτάμε πίσω στην ιστορία του κινήματος του ελεύθερου λογισμικού — ή την ιδέα ότι οι χρήστες θα πρέπει να έχουν τον έλεγχο των δικών τους υπολογιστών — ξεκινά το GNU”, δήλωσε η Zoë Kooyman, εκτελεστική διευθύντρια του FSF, που χορηγεί την ανάπτυξη του GNU.
“Το σύστημα GNU δεν είναι απλώς το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο λειτουργικό σύστημα που βασίζεται στο ελεύθερο λογισμικό. Το GNU βρίσκεται επίσης στον πυρήνα μιας φιλοσοφίας που καθοδηγεί το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού εδώ και σαράντα χρόνια.”
Συνήθως σε συνδυασμό με τον Linux kernel, το GNU αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του Διαδικτύου και τροφοδοτεί εκατομμύρια διακομιστές, επιτραπέζιους υπολογιστές και ενσωματωμένες υπολογιστικές συσκευές.
Εκτός από τις τεχνικές προόδους του, το GNU πρωτοστάτησε στην έννοια του «copyleft», την προσέγγιση της αδειοδότησης λογισμικού που απαιτεί τη διατήρηση των ίδιων δικαιωμάτων στα παράγωγα έργα, και περιγράφεται από τη Γενική Δημόσια Άδεια GNU ή GNU General Public License (GPL).
Όπως δήλωσε ο Stallman, “Ο στόχος του GNU ήταν να δώσει στους χρήστες ελευθερία, όχι απλώς να είναι δημοφιλές. Χρειαζόταν λοιπόν να χρησιμοποιήσουμε όρους διανομής που θα εμπόδιζαν το GNU να μετατραπεί σε αποκλειστικό λογισμικό. Η μέθοδος που χρησιμοποιούμε ονομάζεται “copyleft”. ”
Η κοινότητα του ελεύθερου λογισμικού διατηρείται ισχυρή εδώ και σαράντα χρόνια και συνεχίζει να αναπτύσσεται, όπως αποδεικνύεται από το ετήσιο συνέδριο LibrePlanet του FSF για την ελευθερία λογισμικού και την ψηφιακή ηθική.
Η Zoë Kooyman αναφέρει, “Ελπίζουμε ότι η 40ή επέτειος θα εμπνεύσει τους hacker, παλιούς και νέους, να ενταχθούν στο GNU και στον στόχο του να δημιουργήσει, να βελτιώσει και να μοιραστεί ελεύθερο λογισμικό σε όλο τον κόσμο. Το λογισμικό ελέγχει τον κόσμο μας αυτές τις μέρες και το GNU είναι μια κριτική λύση στο status quo που χρειαζόμαστε απεγνωσμένα για να μην μας ελέγχει η τεχνολογία”.
“Προς τιμή της τεσσαρακοστής επετείου του GNU, ο οργανωτικός του χορηγός, το FSF, διοργανώνει ένα hackday για οικογένειες, φοιτητές και οποιονδήποτε ενδιαφέρεται να γιορτάσει την επέτειο του GNU. Θα πραγματοποιηθεί στα γραφεία του FSF στη Βοστώνη, την 1η Οκτωβρίου.”