Όταν ανακοινώθηκε το project Libra στις 18 Ιουνίου, φαινόταν σαν άλλο ένα ανησυχητικό νέο μέτωπο στην μεγαλομανία επέκτασης του Facebook. Η εταιρεία διαθέτει ήδη δισεκατομμύρια χρήστες κερδίζοντας δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε ετήσια βάση. Έτσι ο Mark μάλλον σκέφτηκε, γιατί να μην έχουμε και το ίδιο το νόμισμα;.
Ο επικεφαλής του blockchain της εταιρείας, David Marcus, ανακοίνωσε τα σχέδιά του για το Libra σε ένα λεπτομερές paper. Το έγγραφο εμφάνιζε ορισμένες πολύ ισχυρές χρηματοπιστωτικές εταιρείες να έχουν ήδη υπογράψει στην Libra Association στηρίζοντας το νόμισμα. Το όραμα του Facebook για ένα διεθνές νόμισμα φαινόταν ασταμάτητο.
Αυτό ήταν όμως τότε. Η πρώτη εταιρεία που παράτησε το Libra project ήταν η Paypal, η οποία αποσύρθηκε στις 4 Οκτωβρίου. Στη συνέχεια, μέσα σε λίγες ώρες την 11η Οκτωβρίου, οι εταιρείες Visa, Mastercard, Stripe και Mercado Pago αποσύρθηκαν επίσης από το project. Μετά ακολούθησε και η eBay.
Αυτό σημαίνει ότι κάθε σημαντική χρηματοπιστωτική εταιρεία στις ΗΠΑ εγκατέλειψε την Libra Association. (Η τελευταία χρηματοπιστωτική εταιρεία είναι η PayU, που δεν έχει αναφέρει κάτι μετά τις εξελίξεις).
Είναι ανησυχητικό το γεγονός;
Η απώλεια πέντε σοβαρών εταιρειών σε διάστημα δύο ωρών μπορεί να φαίνεται σαν μια πανικόβλητη φυγή αλλά δεν είναι έτσι ακριβώς. Ας δούμε λίγο το χρονοδιάγραμμα.
Στις 14 Οκτωβρίου, όλα τα ιδρυτικά μέλη θα παρευρεθούν στη Γενεύη για την πρώτη συνάντηση της Libra Association. Εκεί θα διαχωρίσουν τους ρόλους που θα διαδραματίσουν οι συνεργαζόμενες εταιρείες και θα προσπαθήσουν να απαντήσουν σε όλα τα ζητήματα διακυβέρνησης που δεν αναφέρονται στο αρχικό paper. Τελικά, αυτό θα οδηγήσει στην δημιουργία ενός επίσημου χάρτη, που θα περιέχει τις υπογραφές κάθε μέλους στη νέα συμφωνία.
Αυτή η διαδικασία θα συμπεριλαμβάνει πολλές συγκεκριμένες δεσμεύσεις από τις εταιρείες που απαρτίζουν την Libra Association – οπότε αν κάποιος είχε αμφιβολίες, ο καλύτερος χρόνος για να αποφύγει περαιτέρω δεσμεύσεις είναι να μην υπογράψει τη νέα συμφωνία.
Αυτό όμως σημαίνει επίσης ότι η φυγή των εταιρειών δεν είναι και τόσο καταστροφική για το project Libra, όσο φαίνεται. Οποιοσδήποτε μπορεί να υπογράψει όταν θα είναι πρόθυμος να το κάνει.
Αυτή η ομάδα εταιρειών είχε ένα ιδιαίτερο λόγο να το βάλει στα πόδια. Με την εξαίρεση την eBay, είναι όλες χρηματοπιστωτικές εταιρείες, κάτι που σημαίνει ότι έχουν συγκεκριμένες ρυθμιστικές απαιτήσεις που αφορούν κάθε είδους απάτη, τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και την επιβολή κυρώσεων. Οι κυβερνήσεις άρχισαν να συνειδητοποιούν ότι το project Libra θα μπορούσε να δυσκολέψει την επιτήρηση αυτών των απαιτήσεων – και έτσι οι εμπλεκόμενες εταιρείες ήταν εκτεθειμένες.
Όπως ανέφεραν οι γερουσιαστές Schatz και Brown για τις τρεις από τις εταιρείες που αποχώρησαν, “το Facebook φαίνεται να θέλει τα οφέλη από την άσκηση οικονομικών δραστηριοτήτων χωρίς να έχει την ευθύνη του ελέγχου σαν εταιρεία χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών”.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Αν το νόμισμα Libra έκανε τις συναλλαγές πάρα πολύ εύκολες για τους τρομοκράτες και γενικότερα για το ξέπλυμα χρήματος, η Visa, η Mastercard και οι άλλοι ενδέχεται να καταλήξουν κατηγορούμενοι.
Αυτή φυσικά η σκέψη είναι τρομακτική σκέψη για τις χρηματοπιστωτικές εταιρείες, οι οποίες θα μπορούσαν να διαταράξουν τις κεντρικές τους επιχειρήσεις. Όμως για άλλες εταιρείες της Libra Association, αυτό δεν φαίνεται να είναι πρόβλημα. Οι επιχειρήσεις Lyft και Uber δεν αντιμετωπίζουν την ίδια πίεση από τις ρυθμιστικές αρχές, οπότε δεν υπάρχει κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα.
Τα προβλήματα με τις χρηματοπιστωτικές εταιρείες δείχνουν ένα κεντρικό πρόβλημα στο project Libra. Τα νομίσματα που υποστηρίζονται από blockchain λειτουργούν καλύτερα σαν ένα αυτοτελές σύστημα, αλλά συχνά προκύπτουν προβλήματα με τις συμβατικές τραπεζικές συναλλαγές. Στις πρώτες μέρες της Bitcoin, οι χρηματοπιστωτικές εταιρείες διώκονταν επειδή δεν υποστήριζαν τις απαιτήσεις των ρυθμιστικών αρχών κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Πρόσφατα οι ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ μπόρεσαν να επιβάλουν τις απαιτήσεις του Know Your Customer σε όλους τους wallet providers.
Στο αρχικό paper το project Libra παρέδιδε τα ζητήματα συμμόρφωσης στις χρηματοπιστωτικές εταιρείες, ελπίζοντας ότι η Visa και η Mastercard θα είναι σε θέση να χειριστούν τις περίπλοκες απαιτήσεις συμμόρφωσης για τη διαπραγμάτευση δολαρίων. Μετά την μαζική φυγή της Παρασκευής, φάνηκε ο φόβος των εταιρειών για την την ανάληψη της ευθύνης, κάτι που είναι πολύ πιθανό να αποθαρρύνει και άλλες που σκεφτόταν να στηρίξουν το project.
Όποιος αναλαμβάνει αυτό τον ρόλο θα έχει ένα τεράστιο έργο μπροστά του. Θα πρέπει να πείσει τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο να εμπιστευτούν το Libra σε μια εποχή που η εμπιστοσύνη του κοινού στο Facebook βρίσκεται στα τάρταρα.
