Το γνωρίζετε ότι το λογισμικό ανοιχτού κώδικα (open source) έχει αντίκτυπο στον τρόπο που ζείτε τη ζωή σας; Οι open source εφαρμογές είναι διαθέσιμες σε όποιον θέλει να τις τροποποιήσει και φυσικά μπορεί να επεξεργαστεί.
Γνωρίζετε πώς άρχισε ο όρος “open source”;
Η φράση προέρχεται από μια κίνηση στα τέλη της δεκαετίας του ’90 για την ανανέωση του ελεύθερου λογισμικού με πιο ηθικά ουδέτερο τρόπο. Δύο από αυτούς που εμπλέκονταν σε αυτό το κίνημα, ο Eric Raymond και ο Bruce Perens, ίδρυσαν το Οpen Source Initiative (Πρωτοβουλία Ανοικτού Κώδικα) το 1998. Ο οργανισμός διέθεσε για πρώτη φορά έναν επίσημο ορισμό του Open Source λογισμικού και από τότε εργάζεται για να επεκτείνει την υιοθέτηση της έννοιας.
Το Φεβρουάριο του 2018 σηματοδοτεί την 20ή επέτειο του OSI και η προσπάθεια για την εξάπλωση του Open Source φαίνεται πια να δικαιώνει το όραμα των Eric Raymond και Bruce Perens.
Παρακάτω θα δούμε πως το λογισμικό ανοιχτού κώδικα έχει καταφέρει να αλλάξει τον κόσμο.
Desktop υπολογιστές με λογισμικό και λειτουργικό open source υπάρχουν παντού
Όταν ξεκίνησε το Open Source Initiative, το Linux είχε γεννηθεί πριν από περίπου μισή δεκαετία. Το περιβάλλον K Desktop (όπως ήταν τότε γνωστό) ήταν μόλις ενός έτους, ενώ το GNOME δεν υπήρχε ακόμα. Το Linux δεν ήταν κάτι το ιδιαίτερα εύκολο για κάποιον που προσπαθούσε να το χρησιμοποιήσει σαν αντικατάσταση λειτουργικού Windows ή Mac OS.
Αυτή η κατάσταση έχει αλλάξει.
Το Linux είναι πλέον εύκολο στην εγκατάσταση και εύκολο στη χρήση. Υπάρχουν πολλά περιβάλλοντα εργασίας που μπορείτε να επιλέξετε. Υπάρχουν πολλά “ώριμα” προγράμματα ανοιχτού κώδικα διαθέσιμα για κάθε είδους λειτουργίες.
Οι Top 500 Supercomputers τρέχουν με Linux
Οι Supercomputers εκτελούν μαθηματικές πράξεις (και όχι μόνο) που θα απαιτούσαν δεκάδες χιλιάδες μαθηματικούς και απεριόριστο χρόνο. Είναι οι μηχανές που χρησιμοποιούν οι μετεωρολόγοι, για παράδειγμα, για να μπορούν να συγκρίνουν έναν κατακλυσμό μεταβαλλόμενων μεταβλητών (θερμοκρασίας, ταχύτητας ανέμου, ατμοσφαιρικής πίεσης, υγρασίας κλπ.), για τη δημιουργία ακριβών καιρικών προτύπων και φυσικά την πρόβλεψη.
TOP500 Supercomputer: Linux οι 500 στους 500 υπολογιστές
Οι Supercomputers επιτρέπουν στους επιστήμονες να δημιουργούν προσομοιώσεις αντί να καταστρέφουν το περιβάλλον και να ανατινάζουν πράγματα.
Οι υπερυπολογιστές είναι πολύ εξειδικευμένα μηχανήματα, και σε αυτό βοήθησε το open source. Οι προγραμματιστές μπορούν να χρησιμοποιήσουν μόνο τις λειτουργίες που χρειάζονται, να αλλάζουν modules, και να κάνουν τις απαραίτητες προσθήκες χωρίς να πρέπει να πληρώσουν ή να δώσουν λογαριασμό σε κανέναν.
Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους και οι 500 κορυφαίοι υπερυπολογιστές του κόσμου τρέχουν με Linux.
Συστήματα μεταφορών με Linux
Πολλά μεγάλα έργα υποδομής, όπως ο έλεγχος εναέριας κυκλοφορίας των ΗΠΑ, βασίζονται στο Linux για την παρακολούθηση των αεροπλάνων που “βολτάρουν” στον ουρανό. Οι εταιρείες τρένων χρησιμοποιούν το Linux για να παρακολουθούν τους συρμούς. Το Linux τρέχει στις αντλίες που βλέπετε στα βενζινάδικα, και ορισμένα αεροπλάνα χρησιμοποιούν το Linux για να τροφοδοτούν τα συστήματα ψυχαγωγίας τους.
Η Google χρησιμοποιεί το Linux για τα αυτο-οδηγούμενα αυτοκίνητά της, αλλά και οι παραδοσιακοί κατασκευαστές αυτοκινήτων, όπως η General Motors και η Volkswagen, άρχισαν να αναπτύσσουν το δικό τους Linux για τον ίδιο σκοπό.
Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός; Τρέχει με Linux.
Το Open Source είναι πίσω από τα περισσότερα smartphones
Το Android σήμερα είναι το πιο δημοφιλές λειτουργικό σύστημα κινητών στον κόσμο, και βασίζεται στο Linux. Όταν μια νέα εταιρεία θέλει να εισέλθει στην αγορά, δεν σκέφτεται να αναπτύξει ένα νέο σύστημα από το μηδέν, αλλά παίρνουν σαν βάση το Android ή κάποια άλλη έκδοση του Linux (όπως το Tizen).
Όμως παρόλο που τα περισσότερα smartphones χρησιμοποιούν λειτουργικά συστήματα ανοιχτού κώδικα, ο κώδικας μέχρι να φτάσει στα χέρια του καταναλωτή, έχει κλείσει… Η συσκευή Android που αγοράζετε από κάποιο κατάστημα είναι ουσιαστικά ένα προϊόν κλειστού κώδικα.
Το Cloud “στέκει” σε Open Source
Όλο και περισσότεροι αφήνουν τις τοπικές εφαρμογές στους desktop υπολογιστές τους για ίδιες υπηρεσίες που τρέχουν μέσω κάποιου browser. Ναι μιλάμε για το Cloud. Εφαρμογές και υπηρεσίες που τρέχουν μέσω υπολογιστών κάποιου άλλου. Οι περισσότεροι Cloud υπολογιστές σήμερα τρέχουν με open source λογισμικό.
Το Linux αλλά και άλλα λειτουργικά συστήματα ανοιχτού κώδικα, όπως το FreeBSD, είναι οι δημοφιλείς επιλογές για τους servers, υπολογιστές δηλαδή που προορίζονται κυρίως για πρόσβαση από απόσταση.
Μεγάλες πλατφόρμες δεδομένων όπως τα λογισμικά Kubernetes και MondoDB εργάζονται στο backend. Όμως ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος και δεν σταματάει εκεί: θπάρχουν πολύ μεγάλα ονόματα όπως το CloudStack, το OpenShift και το OpenStack.
Οι προγραμματιστές, ως επί το πλείστον, προτιμούν εργαλεία ανοικτού κώδικα.
Προσιτό Web για όλους
Με το Open Source λογισμικό έχει γίνει ευκολότερο σε οποιονδήποτε να δημιουργήσει μια δική του ιστοσελίδα. Ναι πρέπει να πληρώσετε κάποιον για να φιλοξενήσετε τον ιστότοπό σας και για ένα domain name, αλλά η δημιουργία της σελίδας δεν θα σας κοστίσει τίποτα.
Το WordPress για παράδειγμα είναι ένα open-source backend που χρησιμοποιούν πάρα πολλές από τις σελίδες που επισκέπτεστε στο διαδίκτυο. Μπορείτε να πληρώσετε για themes εμφάνισης ή ορισμένα πρόσθετα, αλλά η ελεύθερη φύση και η προσαρμοστικότητα της εφαρμογής, την έχει κάνει μια από τις πιο δημοφιλείς στον ιστό.
Η αλήθεια είναι ότι οι όλοι είχαν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν δωρεάν τη δική τους ιστοσελίδα από την αρχή του World Wide Web, αλλά θα έπρεπε να γνωρίζουν μια γλώσσα προγραμματισμού όπως την HTML.
Σήμερα μπορείτε να το κάνετε με μερικά clicks, και με εκατομμύρια οδηγίες που υπάρχουν online.
Το “Open” έχει πάει πέρα από τον κώδικα
Η ελεύθερη διάδοση κώδικα για όσους ενδιαφέρονται να τον διαβάσουν, να τον επεξεργαστούν να τον τροποποιήσουν και να τον ενσωματώσουν, όπου τον χρειάζονται ξεκίνησε σαν μια ιδέα, που όπως φαίνεται βρήκε πάρα πολλούς υποστηρικτές.
Σήμερα η ιδέα έχει εξαπλωθεί και σε άλλους τομείς, και έτσι μπορείτε να βρείτε καινοτομίες στη διακυβέρνηση ανοιχτού κώδικα, την ανοικτή εκπαίδευση, την ανοικτή επιχείρηση, την ανοικτή γεωργία και η λίστα συνεχίζεται.
Εξάλλου ακούγεται πολύ πιο ασφαλές να βλέπουμε, να έχουμε πρόσβαση, και να συμμετέχουμε σε συστήματα που μας επηρεάζουν.
Μάλλον στην Ελλάδα δεν ξέρουμε καλά Αγγλικά γιατί έννοιες όπως Open Source και άλλες παρόμοιες δεν μας έχουν αγγίξει ακόμα