Δείτε μερικές απλές συμβουλές που θα ήταν καλό να ακολουθήσετε όταν θέλετε να κατεβάσετε ένα αρχείο από το διαδίκτυο και φοβάστε ότι μπορεί να περιέχει κακόβουλο λογισμικό.
Η ανάπτυξη του διαδικτύου αλλά και όλων των κινδύνων που κρύβει, σας δίνει μία καλή πιθανότητα να βρεθείτε μπροστά από ένα κακόβουλο ιστότοπο ή ένα αρχείο γεμάτο ιούς.
Η λήψη τέτοιων κακόβουλων αρχείων και λογισμικού, με τα οποία οι ιοί έρχονται ως απρόσκλητοι επισκέπτες στον υπολογιστή σας, είναι ένας συνηθισμένος τρόπος παρακολούθησης, εκβιασμών και παράνομου χειρισμού του μηχανήματός σας από τους κακοποιούς.
Οι πιο πεπειραμένοι χρήστες φυσικά και γνωρίζουν τις παγίδες και έχουν τα μάτια τους πάντα ανοικτά. Ίσως μάλιστα και να την έχουν πατήσει κάποτε, να έχουν δηλαδή αποκτήσει εμπειρία με τον δύσκολο τρόπο και να βρουν τα παρακάτω βαρετά. Οι νέοι χρήστες όμως, μην έχοντας την εμπειρία θα πρέπει να μην υποτιμήσουν την πονηρία και την δίψα για χρήμα των επίδοξων εισβολέων.
Ας εξετάσουμε τι θα πρέπει να ελέγξετε κάθε φορά κατά τη λήψη αρχείων για να βεβαιωθείτε ότι είναι ασφαλή και δεν περιέχουν κακόβουλο λογισμικό.
1. Αναζητήστε τις Επίσημες Πηγές
Κατά τη λήψη οποιουδήποτε αρχείου ή λογισμικού, θα πρέπει πρώτα να το βρείτε στις επίσημες πηγές. Δεν υπάρχει κίνδυνος εισόδου κακόβουλου λογισμικού στον υπολογιστή σας όταν κάνετε λήψη αρχείων από εκεί. Επομένως, κατεβάστε αρχεία μόνο από αξιόπιστους ιστότοπους και αποφύγετε τη λήψη οτιδήποτε από πηγές τρίτων.
Ένα παράδειγμα αυτού είναι να κατεβάσετε το δωρεάν πρόγραμμα Adobe Reader από τον ιστότοπο της Adobe και όχι από τον freeapp4you.com λόγου χάρη.
Ωστόσο, εάν δεν μπορείτε να βρείτε το αρχείο στην επίσημη πηγή, μπορείτε να απευθυνθείτε σε τρίτα μέρη. Όταν το κάνετε αυτό, υπάρχουν ορισμένοι έλεγχοι που πρέπει να κάνετε για να διασφαλίσετε ότι τα αρχεία είναι ασφαλή για λήψη. Μερικοί από αυτούς τους ελέγχους παρατίθενται παρακάτω.
Για την περίπτωση που θέλετε να κατεβάσετε παράνομο υλικό (που δεν το συνιστούμε) εκεί τα πράγματα περιπλέκονται ιδιαίτερα και όλα τα παρακάτω δεν ισχύουν. Οι ιστοσελίδες που διακινούν παράνομο υλικό (ταινίες, μουσική, προγράμματα κλπ) είναι εκ των πραγμάτων παράνομες και πιθανά κρησφύγετα των κακοποιών.
2. Ελέγξτε το Πιστοποιητικό SSL του ιστότοπου
Αποφύγετε την επίσκεψη σε ιστότοπο που δεν διαθέτει πιστοποιητικό SSL για να αποτρέψετε τον κίνδυνο διακυβεύματος της ασφάλειάς σας. Ένα πιστοποιητικό SSL δημιουργεί μια ασφαλή, κρυπτογραφημένη σύνδεση μεταξύ του προγράμματος περιήγησής σας και του διακομιστή web όπου φιλοξενείται ο ιστότοπος που επισκέπτεστε.
Οι διευθύνσεις URL των ιστοτόπων με δυνατότητα SSL ξεκινούν συνήθως με HTTPS αντί για HTTP. Επιπλέον, θα δείτε το εικονίδιο του λουκέτου ακριβώς πριν από τη διεύθυνση URL, επιβεβαιώνοντας περαιτέρω ότι η σύνδεση που έχει το πρόγραμμα περιήγησής σας με τον ιστότοπο είναι κρυπτογραφημένη.
Κάνοντας κλικ στο λουκέτο, μπορείτε να επαληθεύσετε την εγκυρότητα του πιστοποιητικού. Εάν ένας ιστότοπος δεν έχει εγκατεστημένο πιστοποιητικό SSL, θα εμφανίζεται συχνά η ένδειξη “Not Secure” αντί για λουκέτο και η διεύθυνση URL πιθανότατα θα ξεκινά με HTTP και όχι HTTPS. Επομένως, αποφύγετε τη λήψη αρχείων από τέτοιους ιστότοπους χωρίς εγκατεστημένο SSL.
3. Ελέγξτε το Domain.TLD
Μην επιτρέπετε σε απατεώνες να σας εξαπατήσουν με TLD. Το TLD είναι το τμήμα του ονόματος ενός ιστότοπου που υπάρχει στο τέλος, συνήθως χωρίζεται με μια τελεία από το κύριο όνομα domain. Τα πιο κοινά TLD είναι .COM, .ORG, .NET και .GR για Ελλάδα.
Οι χάκερ συχνά καταχωρούν το ίδιο όνομα τομέα (domain) με τον επίσημο ιστότοπο με διαφορετικό TLD τομέα. Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να βρεθείτε μπροστά στο Microsoft.tech αντί στο Microsoft.com. Οι άνθρωποι πέφτουν στις παγίδες των απατεώνων όταν βιάζονται και το προσπερνάνε χωρίς να διαβάσουν προσεκτικά το όνομα domain, καθώς είναι παραπλήσιο με το κανονικό.
Αντίστοιχα το ίδιο συμβαίνει και το όνομα του domain. Άλλο το alpha.gr και άλλο το aplha_bank.biz. Επομένως, προσέχετε πάντα το domain μαζί με το τομέα TLD κατά τη λήψη αρχείων από επίσημες πηγές.
4. Ελέγξτε την ηλικία του Domain
Εάν ένας ιστότοπος διαθέτει πιστοποιητικό SSL και φαινομενικά σωστό TLD, αλλά δεν τον έχετε ξανακούσει και εξακολουθείτε να διστάζετε να κάνετε λήψη αρχείων από αυτόν, είναι καλύτερο να ελέγξετε την ηλικία του ονόματός του (domain.tld).
Οι απατεώνες διαχειρίζονται σχετικά νέους ιστότοπους, επομένως θα πρέπει να μείνετε μακριά από αυτούς. Αντίθετα, μπορείτε να κατεβάσετε τα αρχεία σας εάν το site λειτουργεί πολλά χρόνια.
Υπάρχουν εκατοντάδες διαθέσιμα εργαλεία για τον έλεγχο της ηλικίας του domain, αλλά το WHOIS είναι το καλύτερο. Εμφανίζει την ακριβή ημερομηνία εγγραφής του domain, πότε ενημερώθηκε για τελευταία φορά και πότε θα λήξει. Ως εκ τούτου, πριν κάνετε λήψη ενός αρχείου από έναν ύποπτο ιστότοπο, θα πρέπει πάντα να ελέγχετε πόσο παλιό είναι το όνομά του.
5. Αναζητήστε κριτικές ιστότοπου
Για να μάθετε τι πιστεύουν οι άλλοι για τον ιστότοπο από τον οποίο σκοπεύετε να κάνετε λήψη ενός αρχείου, ανατρέξτε σε φόρουμ και ελέγξτε ιστότοπους.
Ο καλύτερος τρόπος για να τα βρείτε είναι να πληκτρολογήσετε allintitle:όνομα_ιστότοπου στη γραμμή αναζήτησης Google και να πατήστε Enter. Οι ταξινομημένοι ιστότοποι και οι σελίδες φόρουμ όπου οι άνθρωποι μιλούν για τον ιστότοπο θα εμφανιστούν στα αποτελέσματα αναζήτησης για να τις εξερευνήσετε περαιτέρω.
Τι είναι το Allintitle; Το Allintitle είναι ουσιαστικά ένας τελεστής αναζήτησης Google που σας επιτρέπει να περιορίσετε τα αποτελέσματα των μηχανών αναζήτησης μόνο σε σελίδες που έχουν τη συγκεκριμένη λέξη-κλειδί που έχετε επιλέξει.
Εναλλακτικά, μπορείτε να αναζητήσετε απευθείας κριτικές για τον ιστότοπο που σας ενδιαφέρει γράφοντας στην αναζήτηση του Google το όνομα του ιστότοπου και την λέξη “review” ή “κριτική” . Πιθανά να σκοντάψετε στις πηγές για να επαληθεύσετε την αυθεντικότητα και την αξιοπιστία αυτού του ιστότοπου. Κρατήστε αποστάσεις από οτιδήποτε ακούγεται ύποπτο.
6. Σαρώστε τον σύνδεσμο λήψης αρχείου με ένα Online Scanner Tool
Ένας άλλος έξυπνος τρόπος για να διασφαλίσετε ότι τα ύποπτα αρχεία δεν περιέχουν ιούς είναι να αναλύσετε τον σύνδεσμο λήψης πριν κάνετε κλικ στο κουμπί λήψης.
Υπάρχουν πολλά διαθέσιμα διαδικτυακά εργαλεία σάρωσης ιών που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να σαρώσετε αρχεία. Το VirusTotal είναι το πιο προτεινόμενο.
Μεταβείτε στην ιστοσελίδα από όπου σκοπεύετε να κάνετε λήψη του αρχείου, κάντε δεξί κλικ στο κουμπί λήψης και επιλέξτε Αντιγραφή διεύθυνσης του συνδέσμου. Για να ξεκινήσετε την ανάλυση, μεταβείτε στον επίσημο ιστότοπο του VirusTotal, επικολλήστε τη διεύθυνση URL στη γραμμή αναζήτησης URL και κάντε κλικ στο εικονίδιο αναζήτησης.
Όταν το VirusTotal εντοπίζει προβλήματα σε ένα αρχείο, είναι καλύτερο να το αποφύγετε.
7. Παρακολουθήστε την επέκταση αρχείου
Μπορείτε επίσης να σωθείτε από κακόβουλο λογισμικό κοιτάζοντας την επέκταση αρχείου πριν ανοίξετε το αρχείο, μετά τη λήψη. Βεβαιωθείτε ότι ο τύπος του αρχείου που κατεβάσατε έχει την σωστή επέκταση. Για παράδειγμα, ένα αρχείο εικόνας θα χρησιμοποιούσε JPEG, PNG ή άλλη δημοφιλή μορφή εικόνας και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να είναι .EXE ή .COM.
Παρόμοια με αυτό, σχεδόν όλοι οι τύποι αρχείων έχουν τις συγκεκριμένες επεκτάσεις τους. Επομένως, εάν η επέκταση αρχείου σας φαίνεται περίεργη, είναι καλύτερο να ελέγξετε αν υπάρχει τέτοια επέκταση για τον συγκεκριμένο τύπο αρχείου.
Το .EXE είναι μεταξύ των επικίνδυνων επεκτάσεων αρχείων που δεν πρέπει να εκτελέσετε. Επιπλέον, αποφύγετε τη λήψη συμπιεσμένων αρχείων με επεκτάσεις .ZIP ή .RAR από άγνωστες πηγές.
Διατηρείτε πάντα ενεργό το Antivirus σας κατά τη λήψη αρχείων στο διαδίκτυο
Ακολουθώντας τα βήματα που αναφέρονται παραπάνω θα διασφαλίσετε ότι τα αρχεία είναι ασφαλή για λήψη, πριν τα κατεβάσετε. Ωστόσο, αν και είναι πολύ καλές συμβουλές δεν είναι πανάκεια και μπορεί να κάνετε λήψη κακόβουλων αρχείων χωρίς να το γνωρίζετε.
Επομένως, για να διατηρήσετε τον υπολογιστή σας απαλλαγμένο από ιούς, κρατήστε το antivirus ενεργοποιημένο συνεχώς, έχοντας το ως την τελευταία γραμμή άμυνας.
Ενώ οι χρήστες των Windows μπορούν να βασίζονται στο Microsoft Defender για να ικανοποιήσουν τις ανησυχίες τους για την ασφάλεια, οι χρήστες των Linux και Mac αν και εμπιστεύονται τα λειτουργικά τους για την προστασία των δεδομένων τους, αξίζει τον κόπο να εγκαταστήσουν ένα δωρεάν πρόγραμμα προστασίας από ιούς, ως πρόσθετο επίπεδο προστασίας.
Λήψη αρχείων με ασφάλεια από το διαδίκτυο
Οι συμβουλές που καλύπτονται παραπάνω θα σας βοηθήσουν να φιλτράρετε τα κακόβουλα αρχεία και να αποκλείσετε όλα τα πιθανά σημεία εισόδου για ιούς.
Εάν εξακολουθείτε να διστάζετε να κάνετε λήψη αρχείων, μπορείτε να δημιουργήσετε ένα sandbox που λειτουργεί ως απομονωμένο περιβάλλον δοκιμής για το σερφάρισμα σε ένα κακόβουλο ιστότοπο και την εκτέλεση των δυνητικά επιβλαβών αρχείων μετά τη λήψη.
